Tall Ships (zeilreuzen) SAIL Amsterdam 2020

SAIL Amsterdam is een vijfjaarlijks maritiem evenement, de eerstvolgende keer dat het georganiseerd wordt is in 2020 (in de maand augustus). Uit alle windstreken komen de prachtigste schepen naar de sluizen van IJmuiden om daarna naar Amsterdam te varen. In dit artikel een lijst van schepen die aanwezig waren bij SAIL Amsterdam 2015 en informatie over imposante schepen die bij eerdere edities aanwezig waren zoals de Amerigo Vespucci. Lees hieronder over de Artemis, de Loth Loriën, de Eendracht, de Gulden Leeuw. Wanneer ze gebouwd zijn, hun geschiedenis, bijzonderheden. Deze achtergrondinformatie maakt het zien van de zeilreuzen nog leuker en interessanter.

Inhoud artikel

• Tall Ships die in 2015 voor de eerste keer te zien waren tijdens SAIL Amsterdam
• Het herkennen van het type schip (bark, brigantijn, schoener)
• Lijst van Tall Ships die aanwezig waren op SAIL Amsterdam 2015
• Een beschrijving van imposant schepen die aanwezig waren bij vorige edities

Tall Ships die in 2015 voor de eerste keer te zien waren tijdens SAIL Amsterdam

Tijdens de negende editie van SAIL Amsterdam kwamen er schepen die nog niet eerder te zien zijn geweest tijdens het evenement. Zoals de Young Edeavour uit Australië, de replica van de Nao Victoria uit Spanje, de La Grace (ook een replica) uit Tsjechië, de Atyla uit Spanje en de Kapitan Borchardt (in 1917 gebouwd als Nederlands vrachtschip) uit Polen. Nog meer bijzondere Tall Ships: Belem (The Grand Old Lady) uit Frankrijk, de ARC Gloria uit Latijns-Amerika (Colombia).

Het herkennen van het type schip (bark, brigantijn, schoener)

Het hangt van het geheel van zeilen, masten en lijnen (tuigage) af tot welk type een schip behoort. Er zijn twee hoofdcategorieën aan te duiden: dwarsgetuigde schepen en langssgetuigde schepen (zeilen zijn bevestigd in de lengte van het schip). Verder zijn er ook nog mengvormen (beide manieren van tuigen zijn gecombineerd): voorbeelden zijn de brik en de topzeilschoener. In het rijtje hieronder wordt verschillende keren gesproken over een ra, dit is een aan de mast vastgemaakte horizontaal draaibare boom, waaronder een zeil gezet kan worden.

• Bark: minimaal drie masten die de zeilen aan de ra's hebben (dit wordt ook wel vierkant getuigd genoemd) en aan de achterste mast alleen langsscheepse zeilen.
• Barkentijn: minimaal drie masten, waarvan de voorste mast zeilen aan de ra's heeft. De rest van de masten heeft langsscheepse zeilen.
• Brigantijn: twee masten, de voorste mast heeft zeilen aan de ra's. De achterste mast heeft alleen langzeilse zeilen.
• Brik: twee masten die de zeilen aan de ra's hebben. Lijkt op een volschip maar dan met twee masten. Aan de achterste mast meestal nog een langsscheeps zeil.
• Kits: twee masten, de voorste mast is het langst. Het roer bevindt zich achter de achterste mast.
• Schoener: de achterste mast is langer dan de voorste. Bij meer dan twee masten kunnen de masten even lang zijn. Alle masten hebben langsscheepse zeilen.
• Topzeilschoener: zie bij Schoener, bij een topzeilschoener worden boven het langsscheepse zeil nog een of twee zeilen aan een ra gevoerd.
• Volschip: minimaal drie masten, alle masten hebben zeilen aan de ra's. Aan de achterste mast zit vaak nog een langsscheeps zeil.
• Yawl: dit is een tweemaster, de voorste mast is het langst, het roer bevindt zich tussen de twee masten.

Lijst van Tall Ships die aanwezig waren op SAIL Amsterdam 2015

• Alexander von Humboldt II (Duitsland)
• ARC Gloria (Colombia)
• Atyla (Spanje)
• Bel Espoir (Frankrijk)
• Belem (Frankrijk)
• Cancalaise (Frankrijk)
• Christian Radich (Noorwegen)
• Dar Mlodziezy (Polen)
• De Europa (Nederland)
• Duet (Groot-Brittannië)
• Eendracht (Nederland)
• Esmeralda (Chili)
• Etoile du Roy (Frankrijk)
• Gladan (Zweden)
• Götheborg (Zweden)
• Guayas (Ecuador)
• Halve Maen (USA en Nederland)
• Iskra (Polen)
• Johanna Lucretia (Engeland)
• Jolie Brise
• Kamper Kogge (Nederland)
• Kapitan Borchardt (Polen)
• Kruzenshtern (Rusland)
• La Grace (Tsjechië)
• Maybe Sailing (Engeland)
• MIR (Rusland)
• Mutin (Frankrijk)
• Nadezhda (Rusland)
• Nao Victoria (Spanje)
• Pogoria (Polen)
• Rara Avis (Frankrijk)
• Rupel (België)
• RWS 1. (Nederland)
• Sagres III (Portugal)
• Santa Maria Manuela (Portugal)
• Sedov (Rusland)
• Stad Amsterdam (Amsterdam)
• Statsraad Lehmkuhl (Noorwegen)
• Tarangini (India)
• Tres Hombres (Sierra Leone)
• White Dolphin (Frankrijk)
• Wylde Swan (Nederland)
• Young Endeavour (Australië)
• Zr. Ms. Urania (Nederland)

Een beschrijving van imposant schepen die aanwezig waren bij vorige edities

Amerigo Vespucci (niet aanwezig op SAIL 2015)

De Amerigo Vespucci is gebouwd in 1931 en is vernoemd naar een van de meest beroemde zeevaarders uit de wereldgeschiedenis. De beeltenis van de zeevaarder kun je zien onder de boegspriet van het schip, Vespucci werpt een blik over de zee als gouden boegbeeld. Het schip doet onder andere dienst als opleidingsschip voor cadetten van de Italiaanse marine. De Amerigo Vespucci heeft een zusterschip gehad wat vernoemd was naar Christoffel Columbus, dit schip is helaas in 1963 gesloopt in Leningrad.

Artemis

De Artemis is gebouwd in Noorwegen in 1926 en was bestemd voor de jacht op walvissen. De naam Artemis verwijst naar de godin van de jacht. In de jaren vijftig is het schip omgebouwd tot vrachtschip en de vaarroute ligt tussen Azië en Zuid-Amerika. In de jaren negentig blijkt de Artemis niet meer rendabel en wordt het schip buiten dienst gesteld. In 2001 wordt de Artemis overgenomen door de gebroeders Bruinsma, zij verbouwen het schip tot zeilcharter. De imposante driemastbark heeft daarmee een goede bestemming gevonden.

Atlantis

De Atlantis is een driemastbarkentijn met een lengte van 57 meter. Het schip werd gebouwd in 1905 op een Duitse werf (Hamburg). Het was een vuurschip, meer dan zeventig jaar heeft het als kustlicht gefungeerd in de Duitse wateren. Na die tijd wordt het buiten dienst gesteld maar in 1984, na een volledig renovatie start het schip een tweede leven, dit keer als charterschip. In 2005 komt het schip in bezit van de gebroeders Bruinsma en wordt ze weer verbouwd, de uitstraling is traditioneel. Vanaf 2006 kun je het schip tegenkomen rond de Balearen en de Franse Côte d'Azur.

Eendracht (aanwezig op Sail 2015)

Thuishaven van de Eendracht is Rotterdam. Het idee voor de bouw van dit schip is ontstaan toen duidelijk werd dat de professionele zeilvaart het definitief zou gaan afleggen tegen de gemotoriseerde scheepvaart. De kennis van het zeezeilen mocht niet verloren gaan en daarom werd in 1938 de Nationale Vereeniging Het Zeilend Schoolschip opgericht. Het lukte echter niet om het geld bij elkaar te krijgen voor een driemasttopzeilschoener. Een nieuwe vereniging, Het Zeilend Zeeschip (met beschermheer prins Bernard), lukte het wel om een schip te bouwen, maar het ging om een kleiner schip dan eigenlijk het plan was: een tweemastschoener met de naam Eendracht. In augustus 1989 werd het nieuwe schip gedoopt door (toen nog) koningin Beatrix. De nieuwe Eendracht is de grootste driemastschoener van Nederland.

Gulden Leeuw

De Gulden Leeuw is een driemasttopzeilschoener. Het schip diende oorspronkelijk als onderzoeksschip voor het Deense ministerie van Landbouw en Visserij en ging in 1937 te water onder de naam Dana. Het schip kan oceanen bevaren en tussen ijsschotsen doorvaren. De Gulden Leeuw is later voor verschillende doeleinden ingezet: bevoorrading van booreilanden, opleidingsschip. De naam verandert ook diverse keren. In 2007 koopt een rederij uit Kampen het schip dat op dat moment de Dana Nyborg draagt. Het schip wordt verbouwd tot een driemasttopzeilschoener. Het doet denken aan het oorspronkelijke schip uit de jaren dertig. De Dana Nyborg krijgt een nieuwe naam: Gulden Leeuw (in de vaart vanaf 2010).

Loth Loriën

De Loth Loriën is gebouwd in Bergen (Noorwegen) in 1907. De functie van het schip is oorspronkelijk haringlogger. In 1989 krijgt het schip een nieuwe eigenaar: Jaap van der Rest (Nederlander). Het vrachtschip wordt een tweemastlogger, het tuigage wordt gemoderniseerd en het interieur wordt luxe. Eind 2001, begin 2002 krijgt het schip drie masten. In 2009 wordt het schip opnieuw omgebouwd, dit keer tot driemastschoener en er wordt een jacuzzi geplaatst op het dek. Lengte van het schip: 48 meter. Je kunt de Loth Loriën tegenkomen op de Oostzee, Noordzee en andere wateren in Europa. De naam van het schip komt van het elfenbos uit de trilogie In de ban van de ring van J.R.R. Tolkien (Britse schrijver). Een ander schip, de 'zus' van de Loth Loriën, draagt de naam: J.R. Tolkien.

Mercedes

De Mercedes is gebouwd in 1958 en gebruikt als vissersschip. Het schip werd vooral ingezet op de noordelijke Atlantische Oceaan. Jaren heeft ze onder een andere naam gevaren (Atlantic) in de vissersvloot van Merseyside (Brits). Daarna komt de romp in handen van O. Wippefürth en het wordt in 2005 compleet omgebouwd tot een vierkant getuigde brik. Het is een zeer zeewaardig schip en is ook comfortabel. Lengte van het schip: 50 meter. De Mercedes doet mee aan bijna alle maritieme festivals die in Europa gehouden worden.

Morgenster
In 1919 wordt de Vrouwe Maria gebouwd in Alphen aan den Rijn, het schip wordt gebruikt bij de vangst van haring op de Noordzee. Na negen jaar krijgt het schip een motor en ze wordt langer gemaakt. In 1959 wordt de naam veranderd in Morgenster. Rond 1979 wordt het schip ingezet in de sportvisserij en fungeert ze als zendschip voor Radio Delmare. In de jaren tachtig ligt de Morgenster stil in Rotterdam, dit is funest voor het schip, er wordt erg veel vernield. Gelukkig wordt de Morgenster gered in 1993 en krijgt de functie van trainingsschip voor de zeilvaart. Restauratie vindt plaats in Urk en Den Helder en vanaf 2008 vaart het schip weer volledig.

Oosterschelde

In 1918 komt het schip Oosterschelde, een driemasttopzeilschoener van de werf. Het schip is gekocht door de Hollandsche Algemeene Atlantische Scheepvaart Maatschappij uit Rotterdam. Het is een vrachtschip en vervoert met name steen, aardappels en hout naar bestemmingen in Noord-Afrika. Jaren daarna wordt het schip overgenomen door een Deense rederij en de Oosterschelde krijgt de naam van het bedrijf: Fuglen. In de Tweede Wereldoorlog raakt het schip beschadigd door een zeemijn, maar kan gerepareerd worden. Later komt het in handen van een Zweedse reder en ook nu verandert de naam weer: Sylvan. Heel veel jaren later komt het schip weer terug naar Nederland en wordt gerestaureerd (tussen 1988 en 1992). In 1992 krijgt ze haar naam Oosterschelde weer terug. Het is de laatst overgebleven authentieke driemaster. De Oosterschelde wordt gebruikt voor commerciële vaartochten.

Pedro Doncker

De Pedro Doncker is gebouwd in 1974 en is een stevige en ruim gebouwde barkentijn. Het schip is zeer geschikt om onder zeer zware omstandigheden te vissen op zee. In 1992 werd de zeilboot verbouwd tot een driemast-barkentijn en ingezet als charterschip in de Caribische zee. In 1998 kocht Rederij Vlaun Holding B.V. het schip om er met vier man bemanning over de Atlantische Oceaan naar Europa te zeilen. De Pedro Doncker trotseerde twee orkanen.

Stad Amsterdam (aanwezig op Sail 2015)

De Stad Amsterdam vaart sinds 2000. Met haar 76 meter lengte heeft het schip een indrukwekkende uitstraling. Tijdens SAIL Amsterdam 1995 ontstond het idee om de historie nieuw leven in te blazen. Randstad (uitzendorganisatie) en de gemeente Amsterdam waren de opdrachtgevers. Het schip is geïnspireerd op de schip de Amsterdam uit 1854, maar de Stad Amsterdam is geen kopie van dit schip. Tijdens SAIL Amsterdam 2000 is het schip gedoopt en is het te water gelaten. In september 2009 vertrok het schip voor een reis rond de wereld voor het televisieprogramma Beagle (VPRO). In dit programma beschouwden journalisten, wetenschappers en schrijvers het werk van Darwin.

Thalassa

In 1980 gaat het schip Relinquenda te water in Zaandam. Er wordt gevist met het schip op de Noordzee en langs de Britse kusten. Na een botsing op een scheepswrak uit de Tweede Wereldoorlog raakt het schip zeer gehavend. In 1994 komt de Relinquenda in bezit van Arnold Hylkema en Henk Stallinga en zij laten het schip ombouwen tot zeilschip. Het wordt een driemastbarkentijn met veertien zeilen. Het schip krijgt de naam: Thalassa. De Thalassa is heel robuust en kan iedere zee bevaren.

J.R. Tolkien

De J.R. Tolkien is in 1964 gebouwd op een werf in Duitsland. Het schip wordt ingezet als sleepboot en draagt dan nog de naam Dierkow. Na jaren dienst is het de bedoeling dat ze gesloopt wordt, maar er is een redder: Jaap van der Rest. Het schip wordt omgebouwd tot tweemasttopzeilschoener en krijgt de naam J.R. Tolkien (Britse schrijver van de trilogie In de ban van de ring). De J.R. Tolkien is het zusterschip van de Loth Loriën, ook in bezit van Jaap van der Rest. Het zeilschip is vaak te vinden op de Oostzee.

Wylde Swan (aanwezig op Sail 2015)

De Wylde Swan is de grootste tweemasttopzeilschoener van de wereld. Het is in 1920 gebouwd onder de naam Blomberg in Duitsland. Haar functie was marktjager: een snel schip dat langs vissersschepen op zee ging om haring op te kopen om naar de markt te brengen. De Wylde Swan krijgt diverse keren een nieuwe eigenaar en draagt ook verschillende namen (Ursula, Hariet, Jemo). In 2001 wordt het schip gekocht door Willem Sligting en de Jemo wordt verbouwd tot opleidingsschip. In 2010 is het opnieuw tijd om te verbouwen, de bemanning van het schip bestaat nu uit zeilers die zijn opgeleid tot zeilleraren.

Overzicht schepen