Royal de Luxe – straattheater met reuzen
Royal de Luxe is een theatergezelschap van bijzondere proporties. In zijn soort is het het grootste straattheatergezelschap in de wereld en een pionier. De compagnie bestaat uit een multidisciplinair team van theatermakers en technici, kunstenaars en ambachtslieden. Royal de Luxe maakt straattheater en is gespecialiseerd in reuzen. Het zijn marionetten van epische proporties, die bediend worden door verschillende mensen en machines. Als de reuzen door een stad lopen gebeurt er iets. Het is groots straattheater dat de kijkers aan de kant van de weg weet te beroeren. Als de reuzen van Royal de Luxe een stad aan doen, staat dat garant voor honderdduizenden bezoekers.
De Duiker / Bron: LF2018 - Pascal VictorStraattheater op zijn grootst
- Royal de Luxe
- Nantes
- De compagnie
- Primière voor Nederland
- Straattheater met reuzen en marionetten
- Medewerkers en vrijwiligers
- Reuzen in Leeuwarden
Royal de Luxe
Royal de Luxe is een globetrottend straattheatergezelschap met als thuisbasis Nantes in Frankrijk. Jean-Luc Courcoult is samen met Didier Gallot-Lavalée en Véronique Loève de oprichter van het gezelschap. Dat was in 1979 in Aix-en-Provence. Daarvoor maakten de drie samen al straattheater en met Royal de Luxe deden ze daar een schepje bovenop. Jean-Luc Courcoult (1955) is artistiek leider van het gezelschap (in 2018). De drie oprichters begonnen objecten tot leven te wekken op een manier die doet denken aan marionetten, poppen aan een touwtje. Dat idee werkten ze langzamerhand verder uit. In 1984 verhuisde het team naar een kasteel niet ver van Toulouse. Royal de Luxe werd een rondtrekkend gezelschap dat nieuwe shows bedacht die in binnen- en buitenland worden opgevoerd.Afrika en Chili
Het gezelschap Royal de Luxe reist de hele wereld over en overal waar de enorme poppen komen weten ze het publiek te betoveren. Ze waren onder meer te zien in Frankrijk, België en Engeland. Ook liepen ze in China, Chili, Afrika, Mexico, IJsland, Canada en Korea. Ze bezochten de steden Barcelona, Berlijn, Liverpool en Antwerpen. En in 2018 Leeuwarden.
Nantes
In 1989 vestigde het gezelschap zich in Nantes. De stad stelde een schuur beschikbaar met een oppervlakte van 10.000 m². Sinds 1992 is Royal de Luxe een door de overheid en de stad Nantes gesubsidieerd theatergezelschap. De eerste show na de vestiging in Nantes werd ook in die stad opgevoerd. Die show ging over de geschiedenis van Frankrijk. Nantes beschouwt de reuzen als familie en voor de reuzen is de stad thuis. Een jaar later stapten de reuzen voor de eerste keer door een stad. Die première viel Le Havre te beurt.De compagnie
De compagnie bestaat een multicultureel gezelschap van uitvinders, dichters, kunstenaars, muzikanten, beeldhouwers, poppenspelers, choreografen, schroothandelaren, mecaniciens, kraanmachinisten en theatermakers en maakt bij een optreden in een stad gebruik van vele lokale crewleden en vrijwilligers. De mensen die de touwen bedienen worden Lilliputters genoemd, naar de kleine mensen uit Gullivers Reizen. Zij laten de reuzen wandelen, met hun omgeving spelen, kijken, eten, dansen, douchen en slapen en bij elk bezoek aan elke stad beelden ze een verhaal uit. Royal de Luxe experimenteert en daaruit ontstaat een nieuwe voorstelling.Gratis en hoge kosten
Het bekijken van het straattheater met de reuzen van Royal de Luxe is gratis, de poppen lopen door de openbare ruimte en het gezelschap wil theater bieden dat voor iedereen toegankelijk is. De stad die het gezelschap wil hebben, moet wel fiks in de buidel tasten. Er zijn heel veel kosten gemoeid met de grootschalige productie.
Primière voor Nederland
In 2018, op 17, 18 en 19 augustus, komen de reuzen van Royal de Luxe naar Leeuwarden, de culturele hoofdstad van Europa voor dat jaar. Het is de eerste keer dat de reuzen Nederland aandoen. Vijf jaar aan voorbereiding gingen er aan vooraf. Allereerst moest de stad geballoteerd worden. Als de artistiek leider een stad niet ziet zitten, of als het technisch niet mogelijk is om in een stad te spelen, dan gaat het feest niet door. Leeuwarden stal het hart van Jean-Luc Courcoult en het bleek technisch mogelijk om in de Friese hoofdstad te spelen. LF2018, de culturele hoofdstad-organisatie, mocht de reuzen op het programma zetten.LF2018
De LF2018 organisatie trok 3,1 miljoen euro uit om ze te laten optreden in Leeuwarden. Het meeste geld komt terug in de regio, stelt LF2018. Voor het optreden krijgen hijskranen, schippers, geluidsinstallaties, auto’s, huurfietsen, masseurs, fysiotherapeuten, verkeersregelaars, kostuummakers en cateringbedrijven opdrachten. De ducttape-verkoper raakt drie kilometer tape aan de straatstenen kwijt, de B&B’s en hotels in stad en regio zijn volgeboekt. Er worden in Leeuwarden 400.000 mensen verwacht die wellicht nog eens naar de stad terugkomen. Daarmee is de enorme uitgave verantwoord.
Straattheater met reuzen en marionetten
De reuzen zijn marionetten, poppen van vele meters hoog, met bewegende delen en aan heel veel touwen. Royal de Luxe treedt op met een reuzenolifant, reuzengrootmoeder, reuzenduiker, reuzenmeisje en reuzenhond. Om in een stad te kunnen optreden, moet er ruimte zijn in de straten en op de pleinen. De poppen moeten vrij baan hebben.Medewerkers en vrijwiligers
Om de marionetten te laten bewegen zijn veel mensen nodig. Daarnaast is een legertje vrijwilligers nodig om bij te dragen aan een veilige doorgang door de stad. Honderden vrijwilligers lopen langs de route en tientallen medewerkers hangen in trapezes en trekken aan touwen om de reuzen te laten lopen. Tijdens het optreden in Leeuwarden, bijvoorbeeld, zijn er voor drie reuzen honderden mensen actief:- 104 Royal de Luxe-medewerkers;
- 200 lokale crewleden;
- 200 Friese vrijwilligers
Xolo / Bron: LF2018 - Pascal Victor
Het Kleine Reuze Meisje / Bron: LF2018 - Pascal Victor
Het Kleine Reuze Meisje slaapt / Bron: Persbureau AmelandReuzen in Leeuwarden
In Leeuwarden treden de Duiker, het Kleine Reuze Meisje en Xolo de hond op. Ze kwamen eind juli 2018 in zeecontainers in Leeuwarden aan, voor de voorstelling midden augustus.Het Kleine Reuze Meisje
Het Kleine Reuze Meisje, dat in 2005 voor het eerst optrad, is 5,5 meter hoog en weegt 800 kilo. Ze heeft 20 mensen nodig om te kunnen lopen en gaat op haar snelst 2,5 km per uur. Het meisje is gemaakt van staal, populieren en limoenhout. In het verhaal komt naar voren dat ze van turnen en snoep houdt en gek is op haar roze en groene jurk. Het Reuze Meisje kan ook reizen door de tijd. Soms heeft ze een regenjas aan en ze is ook wel eens gezien met een Mexicaanse poncho. De Duiker is haar vader en als ze door de stad dwaalt is ze op zoek naar hem. Onderweg laat ze wel eens kinderen een schommelritje op haar armen maken.
Xolo
Xolo is de hond, die in 2010 is gemaakt en in Mexico uit een blok ijs smolt. Het is dan ook een Mexicaanse hond, die zijn oorsprong vindt bij de Azteken. Hij heeft goddelijke krachten en is de beste vriend van het Reuze Meisje. Xolo kan zijn staart bewegen, zich krabben en zijn tong uitsteken om iemand uit het publiek een lik te geven. Zijn tanden zijn van vulkanisch glas. Xolo is 3 meter hoog, weegt 350 kilo en loopt het snelst van de drie. Hij haalt 4,5 km per uur als hij wandelt, maar Xolo kan ook rennen en haalt dan bijna 6 km per uur. Er zijn 20 mensen nodig om Xolo in beweging te krijgen. Yolo beweegt erg soepel. Volgens de verhalen is het zijn taak om overledenen naar het hiernamaals te begeleiden.
Duiker
De Duiker dateert van 2009. Hij is 11 meter hoog en weegt 3000 kilo, Hij wandelt met 2 km per uur door de stad. Om de Duiker te laten bewegen zijn wel 40 mensen nodig. Hij is gemaakt van populieren en limoenhout, leer en staal. De Duiker draagt een duikpak met een helm die af kan. Zijn haar is van paardenhaar, zijn wenkbrauwen van bezemborstels. Zijn ogen draaien op kleine motoren en zijn gemaakt van oude straatlantaarns.
Het Reuze Meisje voor het station in Leeuwarden / Bron: LF2018
De Lilliputters en de touwen / Bron: LF2018
De Duiker op het plein bij de Oldehove / Bron: LF2018
