Het Bolshoi Ballet

Het Bolshoi Ballet is veruit het beroemdste balletgezelschap ter wereld. Het Bolshoi Ballet staat al jarenlang aan de top van de internationale balletwereld en kent een eeuwenlange traditie en geschiedenis. De ontstaansgeschiedenis van het gezelschap, de premières van grote balletvoorstellingen en de wereldfaam die vooral werd bereikt na de dood van Stalin geven het Bolshoi Ballet een legendarische allure.

Ontstaansgeschiedenis

Het Bolshoi Ballet was het eerste vaste balletgezelschap in Moskou en werd in 1776 opgericht door prins Peter Urussov en de engelse acrobaat Maddox. De optredens van het Bolshoi Ballet werden in de beginperiode opgevoerd in de privé vertrekken van de prins en werden bezocht door een select gezelschap. Vanaf 1780 vestigde het balletgezelschap zich in het Petrovski Theater. In dit theater werden toneelstukken, ballet- en operavoorstellingen opgevoerd. In 1805 is het Petrovski theater volledig afgebrand.

Bolshoi Theater

Het theater werd in 1825 heropend en werd vanaf dat moment Bolshoi Theater genoemd. In dit nieuwe theater werden uitsluitend opera- en balletvoorstellingen opgevoerd. Klassiek ballet en opera werden beschouwd als verfijnde en hoogstaande kunstvormen. Bolshoi betekent groot in het Russisch. De opvoering van toneelstukken had minder aanzien en werd daarom verplaatst naar het Maly Theater. Maly betekent dan ook klein in het Russisch. In 1853 werd het Bolshoi Theater opnieuw ernstig beschadigd door een brand. De architect Cavos herstelde het gebouw en bracht rijke versieringen aan in het interieur. In 1856 opende het vernieuwde Bolshoi Theater wederom haar deuren en is tot op de dag van vandaag de thuisbasis van het Bolshoi Ballet.

Het Zwanenmeer

Het Zwanenmeer is veruit de bekendste balletvoorstelling ter wereld en werd in 1877 speciaal voor het Bolshoi Ballet ontwikkeld. Tsjaikovski heeft de balletmuziek gecomponeerd en de eerste choreografie van Het Zwanenmeer is ontwikkeld door Reisinger. De première was op 4 maart 1877 in het Bolshoi Theater in Moskou en was een regelrechte flop. Het publiek was niet gewend aan de dominante rol van de muziek bij het vertellen van de verhaallijn en de ondergeschikte rol van de choreografie om het verhaal uit te beelden. Het werk is door de choreografen Petipa en Ivanov bewerkt en op 17 februari 1895 opnieuw uitgevoerd in het Maryinsky Theater in Sint-Petersburg. En ditmaal met succes. Het is uiteindelijk een van de meest uitgevoerde balletten ter wereld geworden.

Sovjet-Unie

In de Sovjetperiode ontwikkelde het Bolshoi Theater nieuwe voorstellingen gebaseerd op een Sovjetthema. Deze eigentijdse voorstellingen werden samen met de klassieke werken op het programma gezet. Een voorbeeld van een balletvoorstelling met een sovjetthema is The Bright Stream met de muziek van Shostakovitsch uit 1935. The Bright Stream speelt zich af op een collectieve boerderij. De boerenarbeiders vieren het oogstfeest en dat gaat gepaard met vrolijke dansnummers, geflirt en schranspartijen. Shostakovitsch hield in zijn werk rekening met de eisen en wensen van de communistische partij. Maar Stalin verbood dit werk. Officieel werd de muziek niet goed genoeg bevonden. Maar naar alle waarschijnlijkheid vond het communistische regime dat Shostakovitch het socialistisch realisme te veel op de hak nam met de overdreven idyllische en frivole taferelen. Deze waren zo ver van de alledaagse werkelijkheid verwijderd dat Stalin het niet vertrouwde.

Het Bolshoi Ballet was in de Sovjetperiode voornamelijk te zien in het Bolshoi Theater in Moskou. Het eerste optreden van het Bolshoi Ballet buiten de Sovjet-Unie was in 1956. Het gezelschap trad voor het eerst op in West-Europa in de Royal Opera House in Londen. Tegenwoordig is de situatie nagenoeg omgekeerd. Het Bolshoi Ballet is gedurende het jaar voornamelijk op tournee in alle delen van de wereld en zijn zelden meer in het Bolshoi Theater in Moskou aan te treffen.