De stad Groningen en haar molens

De stad Groningen heeft in het verleden een groot aantal molens binnen haar gemeentegrenzen gehad. Op de bastions rond de stad stonden diverse korenmolens. Heden ten dage zijn deze molens niet meer te vinden, maar rond de stad is nog een gordel van poldermolens te vinden.

Industriemolens

Van het rijke industriële verleden van de stad Groningen is op molengebied helaas weinig meer te vinden. Als één van de laatste restanten van een bloeiende industrie op windkracht getuigt het onderstel van de voormalige oliemolen Concordia aan het gedempte Damsterdiep. De laatste industriemolen die de stad nog rijk is staat in het dorpje Noorderhoogebrug, dat tegenwoordig aan de stad vastgegroeid is. Deze korenmolen, Wilhelmina genaamd, is in 1907 gebouwd nadat een voorganger afgebrand was. Tegenwoordig wordt de molen door vrijwillige molenaars in bedrijf gesteld en is elke zaterdag te bezoeken.

Poldermolens aan de oostkant

Het laaggelegen gebied ten noorden van de stad Groningen staat bekend als de Koningslaagte. Een poldermolen uit 1878 (overigens in de gemeente Bedum gelegen) kan nog steeds op windkracht de polder droog houden. Iets oostelijker, net binnen de grenzen van de gemeente Groningen, staat nog een kleine poldermolen, die van de polder Het Witte Lam. Dit molentje is de kleinste poldermolen van de provincie en pompt nog af en toe op vrijwillige basis water uit de polder in het Boterdiep. Met de klok mee rond de stad is de volgende molen de Noordermolen bij het (voormalige) dorp Noorddijk. Ook deze molen, gelegen in het recreatiegebied Kardinge, kan af en toe bezichtigd worden.

De twee poldermolens van Hoogkerk

Min of meer vastgegroeid aan de westkant van de stad Groningen ligt het dorp Hoogkerk. In 1969 werd deze gemeente bij Groningen gevoegd. (of geannexeerd zoals de oudere plaatselijke bevolking nog steeds zegt) Met deze herindeling kwamen twee extra molens binnen de Groninger gemeentegrenzen te liggen. De eerste vanuit de stad gezien is de poldermolen De Jonge Held, die tot in de jaren '80 de polder op windkracht heeft droog gehouden. De Jonge Held ligt aan de Friesestraatweg richting Aduard, ter hoogte van het gehucht Slaperstil. Niet ver van het Hoendiep, richting Enumatil, ligt de poldermolen van de Zuidwendinger Polder. Vanwege het ontbreken van een ontsluitingsweg is deze molen vooralsnog niet te bezoeken, maar dit zal door de aanleg van het industrieterrein Westpoort in de toekomst gaan veranderen.

Haren en omgeving

In de gemeente Haren, aan het Paterswoldse Meer, staat de poldermolen De Helper. Tot in de jaren '60 stond deze poldermolen in de Groninger stadswijk Helpman, maar moest daar verdwijnen vanwege de aanleg van de latere A28. Sinds 1972 draait De Helper op vrijwillige basis aan het Paterswoldse Meer. In het dorp Haren zelf staat de pas gerestaureerde koren- en oliemolen De Hoop. Als korenmolen is de molen weer maalvaardig, het oliewerk (dat werd gebruikt om olie uit lijnzaad te persen) moet nog worden hersteld.

Er-op-uit!

De molens rond de stad Groningen zijn veelal in de weekenden te bezichtigen. Mocht uw interesse gewekt zijn dan is de molenaar altijd bereid u het een en ander over zijn molen te vertellen. Een fietsroute langs de diverse molens is eveneens een goede manier om het gebied rond de stad goed te verkennen.