Ten oorlog: boek en televisiereeks

Wereldoorlog I. Velen denken hierbij aan België, aan Ieper, aan de loopgraven, aan de IJzer. Nochtans was de frontlijn tijdens Wereldoorlog I heel lang: van de Noordzee tot Gallipoli in Turkije. Dit weten maar weinigen. Arnout Hauben van productiehuis De Chinezen trok met twee maten te voet langs de frontlijn voor de televisiereeks Ten Oorlog. Hij interviewde er mensen die zich nog iets herinnerden van de Grote Oorlog of die een privé-museum hadden. Jonas vertelde verhalen over "oorlogshelden" en ze bezochten voor het grote publiek ongekende plaatsen. Onlangs verscheen ook het boek "Ten Oorlog", een waarheidsgetrouwe weergave van de televisiereeks. Een programma en een boek met een hoog educatief en informatief gehalte!

Ten Oorlog!: ontstaan van het idee voor de tocht

Op 25 april 2009 stond Arnout Hauben samen met Babs en Malcolm McDowell op ANZAC-Day in het Polygoonbos bij Ieper. Dit Australisch koppel was op deze plechtigheid ter herdenking van de grootvader van Babs, die in België had meegevochten tijdens Wereldoorlog I. Na een paar ontmoetingen met Piet Chielens, de coördinator van het In Flanders Fields Museum in Ieper, besloot Arnout Hauben samen met Jonas Van Thielen (acteur en klankman van dienst) en Mikhael Cops (cameraman /regisseur) een tocht te maken langs de frontlijn van Wereldoorlog I, van de Noordzee in België tot aan het Turkse Gallipoli. Ze zouden daar aankomen op 25 april 2013 om er ANZAC-Day mee te maken. De tocht van 1500 kilometer te voet afleggen, was volgens Piet Chielens een must om goed de impact en de overblijfselen van Wereldoorlog I op en in het landschap te kunnen zien.

Indeling van de televisiereeks

De televisiereeks

In negen afleveringen op maandagavond op de Vlaamse televisiezender Eén wordt de hele tocht langs de frontlijn samengevat. Aan het begin van elke aflevering wordt geschiedkundige en geografische uitleg gegeven met behulp van kaarten. Hierop zie je heel goed de frontlijn en ook wie er op die plaats tegenover wie stond. Daarna trekken de drie vrienden op pad. Ze bezoeken telkens mensen die zich nog iets herinneren van de Eerste Wereldoorlog. Via via komen ze vaak op interessante adressen uit. Mensen die een privé-verzameling of privé-museum hebben met spullen uit Wereldoorlog I. Vaak spullen die ze zelf hebben gevonden. Of echte gepassionneerden, die al hun vrije tijd aan de oorlog besteden. Figuranten in re-enactments bijvoorbeeld, gidsen die toeristen en nabestaanden van soldaten rondleiden op plaatsen die niemand anders kent, mensen die oorlogskerkhoven onderhouden, etc. In hun rugzak hebben de drie maten ook witte kruizen met het klaproosmotief bij die ze her en der in de grond slaan, ter nagedachtenis van mensen die iets betekend hebben tijdens de Grote Oorlog. Er is zelfs een kruis bij voor een duif, die door haar heldhaftig optreden het leven van honderden soldaten redde. Geregeld worden er ook stukjes voorgelezen uit dagboeken, brieven of postkaarten van soldaten aan het front aan hun familie of geliefden. Vaak zijn de drie mannen erg ontroerd door bepaalde verhalen of door bepaalde gebeurtenissen. Op een duidelijke, eenvoudige en visuele manier worden de ellende en de ontberingen van de Grote Oorlog uitgelegd aan iedereen die geïnteresseerd is in dat stuk van de Wereldgeschiedenis, zonder met al te veel gegevens en data rond de oren te worden geslagen.

In de prijzen gevallen!

In september 2013 wint "Ten Oorlog", de televisiereeks, de eerste prijs tijdens het Eurovision Creative Forum in Berlijn. Programma's in allerlei genres werden gescreend en de zeven beste nieuwe formats werden bekroond.

Op DVD verkrijgbaar

De hele reeks van Ten Oorlog is sinds 2014 ook verkrijgbaar op DVD, in een mooie box. Voor wie alles nog eens rustig wil bekijken en bestuderen.

Het boek: Ten Oorlog, een reis langs het front van WO I

Het boek is een getrouwe weergave van de reeks. Het werd geschreven door Arnout Hauben zelf, in samenwerking met Johanna Spaey, schrijfster van de bejubbelde roman "De dood van een soldaat". In het proloog wordt uitgelegd hoe het idee ontstaan is in 2009. Daarna is er de beschrijving van de tocht, in negen hoofdstukken. Eén hoofdstuk voor België, twee voor Frankrijk. Daarna telkens één hoofdstuk voor achtereenvolgens Italië, Slovenië, Albanië, Macedonië, Griekenland en Turkije. Het verhaal wordt afgesloten door een epiloog. In deze epiloog een korte beschrijving van ANZAC-day in Gallipoli in Turkije op 25 april 2013 en een aantal bedenkingen in verband met de Eerste Wereldoorlog in het bijzonder en oorlogen in het algemeen. Daarna volgt een dankwoord. Voor wie zich wil verdiepen in de Eerste Wereldoorlog is er een opsomming van boeken, films, websites, etc. in verschillende talen waar men verder in kan gaan grasduinen. Achteraan vind je nog een tijdslijn en kaarten van Europa in 1914 en 1919. Hierop zie je heel duidelijk hoe deze oorlog de kaart van Europa grondig heeft gewijzigd. Verder in het boek heel wat foto's van de tocht, van de personen die een kruis hebben gekregen en van sommige plaatsen in Europa ten tijde van de Eerste Wereldoorlog.

Kortom, een heel interessant naslagwerk voor jong en oud, te koop in de betere boekhandel voor 24,95 €. ISBN-nummer: 978 90 8542 455 0. Uitgeverij De Bezige Bij en De Chinezen. Jaar van verschijning: 2013.

Wie is Arnout Hauben?

Arnout Hauben werd geboren in 1976. Zijn vader was geschiedenisleraar in Leuven. Dit gaf aan Arnout Hauben de zin voor geschiedenis. Arnout werkte als reporter voor het televisieprogramma "Man bijt hond". Hij was de maker van het programma "Geel". Hij werkte ook mee als reporter aan de reeks "Meneer Doktoor", een televisiereeks over dokters in de jaren zestig en zeventig. De achtdelige reeks "Weg naar Compostela", ook van de hand van Arnout Hauben werd zeer gesmaakt door het publiek. In deze reeks trok Arnout te voet naar Compostela. Onderweg sprak hij met mensen die hij tegenkwam of die in de dorpen woonden die hij doorkruiste. Hij liet ook mensen aan het woord die zelf ooit de tocht naar Compostela hadden gelopen of gefietst. Samen met Mikhael Cops en Elke Neuville richtte hij het productiehuis "De Chinezen" op.

Ten Oorlog, een tentoonstelling in In Flanders Fields te Ieper

In het In Flanders Fields museum te Ieper loopt nog tot 31 augustus 2013 een kleine tentoonstelling gewijd aan Ten Oorlog. In deze tentoonstelling foto's, kaarten, beeldmateriaal en voorwerpen van onderweg. De tentoonstelling is gratis en bevindt zich bij de uitgang van het museum. Het museum is in deze periode dagelijks geopend van 10 tot 18 uur. Meer info op www.inflandersfield.be.

Ten Oorlog II

Eind 2014 is Arnout Hauben terug op pad vertrokken. Ten Oorlog II is geen vervolg op ten oorlog I zoals de titel doet vermoeden. Neen, deze reportagereeks gaat over WO II. Eerst wordt het traject London - Berlijn gestapt, de Amerikanen achterna. Daarna het traject Stalingrad - Berlijn, in het spoor van de Russische troepen. Deze reeks wordt op televisie uitgezonden vanaf oktober 2015. Weer interessante televisie en voor de liefhebber een boek dat ook ditmaal de reeks perfect volgt.