Uit in Den Helder: het Marinemuseum

Voor menigeen zijn 'Den Helder' en 'marine' woorden die hij of zij in een adem uitspreekt. Logisch want Den Helder is de thuishaven van de marinevloot. Niet gek dus dat hier ook het Marinemuseum gevestigd is.

Den Helder

Den Helder is de noordelijkste gemeente op het vasteland van Noord-Holland met ruim 56.500 inwoners. Een grote werkgever in deze plaats is de Koninklijke Marine die er zijn thuisbasis heeft. De meeste schepen liggen in de Nieuwe Haven. De Kooy is het nabijgelegen marinevliegveld, van waaruit ook het meeste personenvervoer naar productieplatforms plaatsvindt. Den Helder is het kopstation van de spoorlijn Den Helder - Nijmegen. Per (vracht)auto is Den Helder bereikbaar via de N9 richting Alkmaar en de N99 richting Den Oever. Sinds 1995 is het Marinemuseum gevestigd op de locatie van de voormalige marinewerf.

Het marinemuseum

In het marinemuseum wordt de geschiedenis van de marine getoond, beginnend bij de grote zeehelden als Michiel de Ruyter en Maarten Tromp tot en met de moderne technieken van deze tijd. Middels schilderijen, foto's, gebruiksvoorwerpen, uniformen en maquettes wordt een beeld geschetst van het reilen en zeilen van de zeevloot toen en nu.

Ook zijn er drie museumschepen te bezichtigen: het ramschip 'De Schorpioen' uit 1868, de mijnenverger 'Hr. Ms. Abraham Crijnssen' uit 1937 en, wellicht het meest indrukwekkend, de uit de zestiger jaren van de vorige eeuw stammende onderzeeër 'Tonijn'. Dit enorme gevaarte trekt bij nadering van het museum al de aandacht. Tijdens het museumbezoek is ook het binnenste van de onderzeeër te bezichtigen, waarbij men, uit praktische noodzaak vanwege het smalle looppad in de Tonijn, aan de ene kant afdaalt in het schip, het in de lengte doorloopt en aan de andere kant het schip verlaat. Onderweg zijn er verschillende suppoosten (oud-mariniers), die uitleg geven. Op het terrein staat ook het brughuis de opvallende 3D-radarbol van de 'Hr. Ms. De Ruyter', welke eveneens voor het publiek toegankelijk is. Er is veel te zien, ook interactief, en het buitenterrein is groot, waardoor het museum ook een aanrader is om te bezoeken met kinderen.

Geschiedenis van de marine

Al sinds 8 januari 1488, toen de Habsburgse keizer Maximiliaan II, die toen de macht over de Nederlanden had, tot de Ordonnantie op de Admiraliteit besloot, heeft ons land een georganiseerde zeemacht. In 1813 gaf Koning Willem II de zeemacht een koninklijke status. In de 17e en 18e eeuw was de marine vooral actief in de Europese wateren om de Nederlanden te verdedigen en de vissers- en handelsvloot te beschermen tegen aanvallen. Vanaf de 19e eeuw werd de Koninklijke Marine vooral ingezet in Nederlands-Indië, dat in 1949 onafhankelijk werd. De marine vertrok als gevolg daarvan in 1962.

In de periode van de Koude Oorlog opereerde de marine voornamelijk in NAVO-verband en beveiligden scheepvaartroutes op in Middellandse zee en de Atlantische Oceaan. Na de val van de Berlijnse Muur en het einde van het Warschaupact verdween de communistische dreiging en daarmee veranderden ook de marinetaken. De belangrijkste taken van de marine zijn nu het verdedigen van Nederland (ook het Caribisch gebied) en van de bondgenoten van ons land, het beschermen van de internationale rechtsorde en het ondersteunen van civiele overheden, zowel binnen als buiten Nederland (denk aan hulp bij rampen). Zo bestrijdt de marine drugstransporten, piraterij, terreur en mensen- en wapensmokkel.

Omdat verreweg de meeste landen aan een zee grenzen, kan de marine door de openbare wateren vrijwel elk gewenst punt naderen en zijn de marinevaartuigen bij uitstek geschikt voor het vervoer van personeel en materiaal en dienen ze als bases voor helikopters en landingsvaartuigen. Ook zijn ze bij uitstek geschikt als logistiek steunpunt en communicatiecentrum.

Praktische informatie

Het museum ligt vlak bij de plaats waar de veerboot naar Texel afvaart op zo'n twintig minuten lopen van het station. De route staat goed aangegeven. Ook per auto is het museum prima te bereiken. Er zijn kluisjes aanwezig. De museumkaart is geldig in dit museum.