3 november - een speciale datum in de geschiedenis

In België en Zuid-Nederland is 3 november voor velen de dag van Sint Hubertus. Dit wordt onder meer gevierd door Hubertusbrood te nuttigen. In Latijns-Amerika is 3 november de datum waarop veel katholieken de sterfdag herdenken van San Martin de Porres. Welke andere belangrijke gebeurtenissen hebben in de loop der geschiedenis plaatsgevonden op 3 november? Welke andere beroemdheden zijn er op 3 november overleden? En welke beroemdheden vierden juist op die datum hun verjaardag?

Heilige Hubertus

Op 3 november is in de katholieke kerk de naamdag van de Heilige Hubertus van Luik (655-727). Hij was een zoon van de Hertog van Aquitanië. In zijn jonge jaren leefde hij een zondig leven. In 683 ging Hubertus op Goede Vrijdag op jacht. (Indertijd beschouwde men het als een onbeschaafde daad om op die dag, waarop de kruisiging van Jezus Christus wordt herdacht, te gaan jagen.) Toen Hubertus op het punt stond om een hert neer te schieten, zou het beest zich hebben omgekeerd en zou er tussen zijn gewei een lichtgevend kruis zijn verschenen. Vervolgens zou Hubertus een stem hebben gehoord, die hem de opdracht gaf om naar Lambertus, de bisschop van Maastricht, te gaan.

Hubertus volgde die opdracht op en dit zorgde voor een enorme wending in zijn leven. De ooit zo zondige Hubertus werd in Maastricht opgeleid tot geestelijke en zou uiteindelijk zelfs Lambertus opvolgen als bisschop van Maastricht. Hubertus maakte veel werk van de evangelisatie van onder meer Brabant en de Ardennen.

Hubertusbrood op Sint-Hubertusdag

Als gevolg daarvan is hij met name in België en Zuid-Nederland uitgegroeid tot een zeer belangrijke heilige. Er zijn in die gebieden veel kerken naar hem vernoemd en men viert daar ook vaak uitgebreid zijn naamdag, onder meer door het eten van het zogenaamde Hubertusbrood. Dit zijn gezegende broodjes, waarin anijs verwerkt is. Men geloofde in vroeger tijden dat het eten van Hubertusbrood bescherming zou bieden tegen hondsdolheid (onder meer op basis van een mythisch verhaal waarin verteld werd dat Sint Hubertus iemand met hondsdolheid zou hebben genezen). In West-Brabant worden Hubertusbroodjes ook wel ‘hubkes’ genoemd en noemt men Sint-Hubertusdag ‘hubkesdag’.

Saint-Hubert

In 825 (bijna honderd jaar na zijn dood) werd het stoffelijk overschot van Sint Hubertus overgebracht naar de abdij van Andage. Aangezien deze plaats uitgroeide tot een bedevaartsplek voor Sint Hubertus, besloot men in de loop van de Middeleeuwen om de plaatsnaam Andage te veranderen in Saint-Hubert. Deze plaats bestaat nog steeds en draagt ook nog steeds deze naam. Hier bevindt zich de Basiliek van Sint-Hubertus. Hubertus wordt beschouwd als de beschermheilige van hondenliefhebbers en jagers. Veel schuttersgilden hebben hem ook gekozen als patroonheilige.

Martinus van Porres

In Nederlandse en Belgische katholieke kringen is 3 november dus vooral de dag van Sint Hubertus. in de Latijns-Amerikaanse katholieke wereld is het echter vooral de naamdag van San Martin de Porres (in het Nederlandse taalgebied wordt hij Martinus van Porres genoemd). Het leven van San Martin (1579-1639) stond grotendeels in het teken van hulp aan de armen. Hij stichtte onder meer een kinderziekenhuis en een weeshuis. Sint Martinus de Porres is dan ook de patroonheilige van de sociale gerechtigheid en de beschermheilige der verpleegkundigen.

3 november 1848: proclamatie Nederlandse grondwet

3 november 1848 was een zeer belangrijke dag in de Nederlandse politieke geschiedenis. Op die datum werd namelijk de nieuwe Nederlandse grondwet van Johan Rudolph Thorbecke geproclameerd. Deze grondwet zorgde voor een enorme (liberale) hervorming van het Nederlandse politieke bestel.

Wladimir de Vries

3 november is de geboortedag van de befaamde beeldhouwer Hendrik Wladimir Albrecht Ernst de Vries. Hij werd geboren in 1917 en overleed in 2001.Om verwarring met de dichter Hendrik de Vries te voorkomen, koos hij als artiestennaam Wladimir de Vries. Iedereen die in Groningen woont, kent zijn werk. In de openbare ruimte van die stad bevinden zich namelijk diverse in het oog springende beelden van Wladimir de Vries, zoals het Veulen aan de Radesingel, het Denkstertje bij de Paterswoldseweg, het Olifantje aan de Vondellaan, de Wisent in het Noorderplantsoen en bovenal het beeld met de naam ‘Landbouw en Veeteelt’ (in de volksmond staat dit beeld bekend als 'Blote Bet') bij de Herebrug,

Geboren op 3 november

Dolph Lundgren

3 november is ook de verjaardag van Dolph Lundgren, de Zweeds acteur die vooral faam maakte in actiefilms. Zo speelde hij in Rocky IV de rol van de Russische bokser Ivan Drago. Ook speelde hij in de filmreeks The Expendables (I, II en III). Zijn speelfilmdebuut maakte hij in 1985 in de James Bond-film A View To Kill.

Karl Baedeker

Op 3 november 1801 werd Karl Baedeker geboren. Hij was een uitgever van reisgidsen. Zijn reisgidsen kregen zoveel internationale faam, dat in veel landen 'Baedeker' een synoniem is geworden voor reisgids.

André Malraux

Precies honderd jaar na Karl Baedeker, werd op 3 november 1901 de Fransman André Malraux geboren. Malraux groeide in de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw uit tot één van de belangrijkste en beroemdste Franse schrijvers. Eén van zijn bekendste boeken is La Condition humaine. Dit boek uit 1933 won de Prix Goncourt. Malraux was zeer goed bevriend met de Nederlandse schrijver E. du Perron en 'La Condition humaine' werd daarom aan Du Perron opgedragen. Du Perron vertaalde het boek in het Nederlands onder de titel 'Het menselijk tekort'. Net als Du Perron was ook Malraux een zeer felle antifascist. Malraux trok in de jaren dertig naar Spanje om daar tegen het fascisme te strijden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat Malraux in Frankrijk in het verzet tegen de Nazi's. Na de Tweede Wereldoorlog was Malraux minister van kunst en cultuur in Frankrijk (onder meer onder Charles de Gaulle).

Overleden op 3 november

Op 3 november 1954 overleed Henri Matisse op 84-jarige leeftijd aan een hartinfarct. Hij werd geboren op 31 december 1869. Matisse werd wereldberoemd als schilder en beeldhouwer. Matisse behoorde tot de kunststroming die het fauvisme wordt genoemd (of ook wel Les Fauves, oftewel 'de wilden'). Andere bekende schilders die tot deze stroming gerekend worden zijn onder meer de Nederlander Kees van Dongen en de Fransman Maurice de Vlaminck.