Moord op Marietje Kessels: Tilburgs mysterie uit 1900

Moord op Marietje Kessels: Tilburgs mysterie uit 1900 Het is 1900, katholiek Tilburg is in shock. De elfjarige Marietje Kessels wordt vermist en later dood gevonden in de Heilige Hartkerk. Ze blijkt verkracht en met haar eigen kousje gewurgd. De politie start een onderzoek, maar kan geen dader aanwijzen. Pastoor Van Zinnicq Bergmann wordt, gezien zijn positie, nooit als verdachte ondervraagd. Vanuit het Vaticaan volgt jaren later een verlossende boodschap, maar familie Kessels wordt geacht te zwijgen. Ruim 111 jaar later brengt Godelieve Kessels de zaak opnieuw onder de aandacht en publiceert haar boek ‘De moord op Marietje Kessels – waarom de ouders moesten zwijgen’.

Verdwijning van de elfjarige Marietje Kessels uit Tilburg

Maria Catharina Wilhelmina Kessels, ofwel Marietje, werd in 1889 geboren in Tilburg. Ze kwam uit een welgesteld gezin met vader Mathijs Kessels, directeur van de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Muziekinstrumenten, aan het hoofd. Elf jaar later, op woensdag 22 augustus 1900, gebeurt het meest verschrikkelijke dat een ouder kan overkomen. Marietje vertrekt om een brief te posten en haar pianoleraar te bezoeken, maar komt vervolgens nooit meer thuis. Haar oudere zus gaat op zoek, maar komt met lege handen thuis. Later worden ruim tweehonderd arbeiders uit de fabriek van Mathijs Kessels op pad gestuurd, maar ook deze zoektocht blijkt tevergeefs. Marietje’s moeder schakelt de hulp van pastoor Van Zinnicq Bergmann in, die zijn huishoudster de kerk laat doorzoeken. Marietje is onvindbaar. Is haar iets ergs overkomen? Wat is er gebeurd? En waar bevindt het arme meisje zich? Haar pianoleraar had haar die dag niet gezien en ook de brief blijkt nooit te zijn aangekomen. Dit is genoeg aanleiding voor een grootschalig politieonderzoek, onder leiding van commissaris Caarls.

Moord wordt Tilburgs mysterie

Lang hoeft familie Kessels niet op antwoord te wachten. Wanneer de eigenaresse van café De Zwarte Ruiter verklaart een man in het kerkportaal gezien te hebben die de aandacht van Marietje trok, volgt een doorbraak. Twee dagen na haar verdwijning wordt het dode lichaam gevonden, in het gewelf van de Heilige Hartkerk van de Noordhoek. Het ontzielde lichaam is naakt en bevat sporen van verkrachting. Arme Marietje is gewurgd met haar eigen kousje. Katholiek Tilburg is in shock!

Al snel zijn er drie verdachten: schilder Gasparus Mutsaers, koster Van Isterdaal en pastoor Van Zinnicq Bergmann. Deze laatste blijkt echter onschendbaar. Anno 1900 wordt een pastoor niet ondervraagd in zaken als deze. De pastoor wordt dan ook nooit officieel verdacht. Speculaties volgden: de schilder was de dader. De koster hielp met het opruimen van het lichaam. Een lange tijd van processen en onderzoeken volgt. Echter komt uit het politieonderzoek naar voren dat ze allebei niet schuldig zijn, de mannen hebben geen van beiden geslachtsgemeenschap gehad met Marietje. De zaak wordt als onopgelost beschouwd, er is nooit een dader opgepakt en veroordeeld. De moord wordt een Tilburgs mysterie en familie Kessels wordt gevraagd de zaak te laten rusten.

Graf Marietje Kessels op begraafplaats ‘t Heike

Op dinsdag 28 augustus 1900 vindt de uitvaartdienst plaats, met het voltallig personeel van de muziekinstrumentenfabriek. Langs de route staat een menigte mensen die bidden of een kruis slaan. De dienst wordt begeleid door pastoor Van Zinnicq Bergmann. Marietje wordt begraven op de begraafplaats ‘t Heike aan de Bredaseweg. Haar graf heeft nummer A11/45. Door de Tilburgse bevolking wordt geld ingezameld voor een monument, welke een katholieke signatuur heeft en een kind dat een kruis omarmt toont. Op nog geen tien meter afstand van haar graf worden later ook haar ouders en politiecommissaris Caarls begraven. Ook pastoor Van Zinnicq Bergmann komt uiteindelijk vlakbij Marietje te liggen op de begraafplaats.

Vaticaan brengt verlossende boodschap over moordenaar

Familie Kessels geeft gehoor aan het verzoek en laat de zaak met rust. Voornamelijk omdat de kerk nogal wat druk op de familie uitoefent en Mathijs Kessels vreest dat openlijk tegen de kerk keren weleens het faillissement van zijn fabriek zou kunnen betekenen. Wat, gezien de belangrijke rol van religie destijds, geen onrealistische gedachte was. Enkele jaren later, in 1908, melden twee afgevaardigden van het Vaticaan zich bij familie Kessels. Zij geven toe dat pastoor Van Zinnicq Bergmann zich aan Marietje heeft vergrepen. Namens de paus wordt de familie gevraagd om te zwijgen. Een beschuldiging van een pastoor betekent namelijk dat de hele katholieke kerk terechtstaat. Mathijs Kessels vreest voor de gevolgen van zijn fabriek en de honderden gezinnen die een boycot van de kerk zou treffen. De macht van de kerk zou zover reiken dat het katholieken verboden wordt om muziekinstrumenten van Kessels te kopen. Mathijs Kessels wil voorkomen dat de moordenaar van zijn dochter ook nog eens zijn fabriek, en hiermee het leven van zijn werknemers, kapot zou maken. Zwijgen was de beste optie en familie Kessels stopt het geheim in de doofpot.

Godelieve Kessels publiceert boek ‘De moord op Marietje Kessels – waarom de ouders moesten zwijgen’

In 2011 wordt het stilzwijgen van familie Kessels doorbroken. Godelieve Kessels, de dochter van Marietje’s broer, zoekt de openheid en publiceert het boek ‘De moord op Marietje Kessels – waarom de ouders moesten zwijgen’. Het manuscript lag eind jaren tachtig al klaar, maar toen durfden uitgevers de publicatie niet aan. Het boek is gebaseerd op de gesprekken die Godelieve met haar vader had. Hij beloofde zijn ouders het nooit aan iemand te vertellen, maar moest toch zijn verhaal kwijt. Beetje bij beetje neemt hij Godelieve in vertrouwen en spreekt met haar over de dingen die gebeurd zijn. Vlak voor zijn dood vraagt hij haar het openbaar te maken wanneer de tijd daarvoor rijp zou zijn. De onthullingen over misbruik in de katholieke kerk stimuleerde Godelieve om met het familiegeheim naar buiten te treden. Hoewel de kerk er volgens haar alles aan heeft gedaan om de moord onder het tapijt te vegen, weet ze honderd procent zeker dat pastoor Van Zinnicq Bergmann de dader is geweest. Harde bewijzen zijn hiervoor echter nooit gevonden, noch is de pastoor ooit veroordeeld. Toch weet Godelieve ruim 111 jaar later meer inzicht te geven in het Tilburgse mysterie.
© 2020 - 2024 Kristelschrijft, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Recensie van J. Kessels: The Novel - P.F. ThoméserecensieRecensie van J. Kessels: The Novel - P.F. ThoméseIn maart 2009 publiceerde de schrijver P.F. Thomése een roman getiteld: 'J. Kessels: The Novel'. Het is een roadnovel vo…
Een katholiek kerkelijk huwelijk of een burgerlijk huwelijkEen katholiek kerkelijk huwelijk of een burgerlijk huwelijkStapelverliefd zijn jullie op elkaar. En dat wil je graag bezegelen met een huwelijk. Dan komt vanzelf de vraag of je na…
De moord op Bobby KennedyDe moord op Bobby KennedyIn 1968 werd Bobby Kennedy vermoord. Zijn dood werd vanaf het begin af aan door mysteries omgeven, net als de eerdere do…
Hoe laat je je uitschrijven uit de katholieke kerk?Hoe laat je je uitschrijven uit de katholieke kerk?Ben je van huis uit katholiek maar heb je niets met het katholieke geloof, kom je nooit in de kerk? Dan hoor je bij de g…

De Oorlog van 1812 tussen de Britten en AmerikanenDe Oorlog van 1812 tussen de Britten en AmerikanenIn de oorlog van 1812 namen de Verenigde Staten het op tegen de grootste zeemacht ter wereld, Groot-Brittannië, een conf…
Noorwegen in de middeleeuwenNoorwegen in de middeleeuwenWaar in Nederland en de rest van Europa de periode tussen 500 en 1500 tot de middeleeuwen gerekend worden, begint deze p…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Regionaal Archief Tilburg, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • https://www.marietjekessels.com/wie-was-marietje-kessels
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Moord_op_Marietje_Kessels
  • https://indebuurt.nl/tilburg/genieten-van/mysteries/wat-gebeurde-er-met-marietje-kessels~33799/
  • https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/2832541/Het-mysterie-rond-Marietje-Kessels-Een-ellendige-geschiedenis-die-nog-steeds-leeft-in-Tilburg
  • https://isgeschiedenis.nl/nieuws/moord-op-marietje-kessels-uit-1900-opgelost
  • https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/de-kerkmoord-op-marietje-kessels-ging-de-doofpot-in~b88ea9dd/
  • https://www.dodenakkers.nl/artikelen-overzicht/algemeen/moord/marietje-kessels.html
  • https://www.bd.nl/tilburg/pastoor-doodde-marietje-kessels-in-bijzijn-van-koster~a11d6c3e/?referrer=https://www.google.com/
  • https://nos.nl/artikel/278324-marietje-kessels-vermoord-door-pastoor.html
  • https://www.trouw.nl/nieuws/familiegeheim-onthuld-pastoor-vermoordde-marietje-kessels~b187f90e/
Kristelschrijft (87 artikelen)
Gepubliceerd: 01-04-2020
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Geschiedenis
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.