Het leven van de dinosaurus
Niemand heeft ooit een levende dinosaurus gezien. De informatie die de mensen hebben gevonden over deze wel heel uitzondelijke dieren, heeft men van fossielen die gevonden zijn over de hele wereld.
De dinosaurus
Ongeveer 225 miljoen jaar geleden verschenen de eerste dinosaurussen op aarde. De wereld was niet te vergelijken met hoe hij er nu uitziet. De werelddelen zaten bijvoorbeeld nog aan elkaar vast. Het was eigenlijk één groot supercontinent. Het leven op aarde was ook anders dan nu. Er waren nog geen zoogdieren en er bestonden ook nog geen vogels.
Deze tijd wordt het mesozoicum genoemd. Het mesozoicum is onderverdeeld in drie periodes:
- Het Trias
- Het Jura
- Het Krijt
In het Trias, tussen 250 t/m 208 miljoen jaar geleden verschenen dus de eerste dinosaurussen. Elk soort leefde enkel miljoenen jaren en er ontwikkelden zich steeds nieuwe soorten. De dinosaurussen domineerden de wereld 175 miljoen jaar.
In het Jura, tussen 208 t/m 144 miljoen jaar geleden, kwamen de grote vleesetende dinosaurussen. In die tijd verschenen ook de eerste zoogdieren en de eerste vogels. In het Krijt, tussen 144 t/m 65 miljoen jaar geleden kwamen de laatste dinosaurussen. In die tijd verschenen de eerste bloeiende planten. De periode die daana kwam heet het Tertiair, tussen de 65 t/m 1,8 miljoen jaar geleden. De dinosaurussen waren verdwenen. In die periode kwamen de eerste paarden, de eerste olifanten, de eerste katachtigen, maar ook de eerste mensen.
Dinosaurussen waren reptielen, zoals krokodillen en hagedissen. Dinosaurussen leken ook op hagedissen. Ze hebben ook hun naam daar aan te danken. Dino betekent: grote. Saurus betekent: hagedisachtige
Net als de hagedissen en de krokodillen legden dinosaurussen eieren en hadden ze een waterafstotende huid met schubben.
De meeste reptielen hebben poten die naar de zijkanten uitsteken. De poten van de dinosaurus stonden onder het het lichaam en droegen het hele gewicht. Dat betekent dat de poten van dinosaurussen sterker waren dan die van andere reptielen.
De verschillende soorten
Dinosaurussen had je in vele verschillende soorten. Sommige waren niet groter dan een kip, terwijl andere tien keer zo groot werden als een olifant. Vleesetende dinosaurussen hadden scherpe tanden, maar er bestonden ook soorten, die planten aten en tandeloos waren. Er zijn ook dinosaurussen geweest met hoorns op hun schedel, met kammen en sommige zelfs met kragen. Er zijn wel ruim 900 soorten dinosaurussen ontdekt. Deze soorten zijn verdeeld in groepen,om te kijken of al die soorten ook familie van elkaar waren.
De dinosaurussen zijn onderverdeeld in twee hoofdgroepen:
- De ornithischia en de saurischia
De grootste groep is de ornithischia. Het waren planteneters en vle leefden in kuddes Ze hadden een bek, dat erg leek op dat van huidige vogels. Deze groep de ornithischia is weer onderverdeeld in vijf sub-groepen:
- De stegosauriers
- De pachycephalosauriers
- De ornithopoden
- De ceratopsiden
- De ankylosauriers
De ornithopoden zijn de meest voorkomende soort uit de groep ornithischia. De groep saurischia is onderverdeeld in twee groepen:
- De sauropodomorfen
- De theropoden
De meeste dinosaurussen uit de groep sauropodomorfen zijn planteneters. Zij liepen meestal op vier poten en hadden een lange nek en staart. De meesten van hen waren ook de grootsten en zwaarsten van alle dinosaurussen. In de groep theropoden bevonden zich de roofdieren van de dinosaurussen. Zij waren vleeseters. Ze hadden scherpe tanden en klauwen om prooienn mee te vangen en te eten. Ze waren snel en liepen op twee poten.
De veranderende wereld
Zoals al vermeld zag de wereld er heel anders uit in het tijdperk van de dinosaurussen. Aan het begin van het Trias zaten de meeste continenten aan elkaar vast. Dit enorme supercontinent heette Pangaea. Er was één grote oceaan, die tweederde van het aardoppervlak bedekte. De oceaan heette Panthalassa. Alleen China en een deel van Zuid-Oost Azië waren los van de pangaea. Aan het eind van het Trias begonnen sommige delen van Afrika, Noord-Amerika en Europa van elkaar weg te drijven. De scheur tussen Noord-Afrika en de oostkust van Noord-Amerika leidde tot de vorming van de Atlantiche Oceaan. In het Jura steeg de zeespiegel en ondiepe zeeën overspoelden delen van de continenten. De Noord-Atlantische Oceaan werd steeds breder. Noord-Amerika en Afrika dreven steeds verder van elkaar.
In het Krijt bleven ondiepe zeeën de continenten in afzonderlijke eilanden verdelen. Antarctica en Australia kwamen steeds verder van Afrika en Zuid-Amerika af te liggen. De Atlantische Oceaan bleef zich verbreden. Door het verschuiven van de continenten verspreidde de dinosaurussen zich over de hele wereld. Dit is ontdekt, omdat er bijvoorbeeld zowel fossielen zijn gevonden in Europa, als in Amerika van dezelfde soorten.
Massale uitsterving
En dan komt er een eind aan het leven op aarde. Dit gebeurde aan het eind van het Krijt. Alle dieren die langer waren dan twee meter stierven en ook het merendeel van het leven in zee moesten er aan geloven. Alle dinosaurussen sterven uit.
Wetenschappers proberen er nog steeds achter te komen, wat er nou precies is gebeurd. Er zijn namelijk weinig aanwijzingen overgebleven van wat er 65 miljoen jaar geleden is gebeurd. De meesten wetenschappers denken dat de inslag van een asteroïde er de oorzaak van is dat de dinosaurussen massaal uitstierven. Als aanwijzing hebben ze wereldwijd deeltjes van het metaal iridium gevonden in gesteente uit die tijd. Iridium is op aarde een zeer zeldzaam metaal, maar in asteroïen komt het heel veel voor.
Zo'n inslag zou gesmolten brokstukken overr de hele aarde hebben verspreid, waardoor er wereldwijd branden ontstonden.
Bovendien zou het kunnen dat er door de inslag een reeks verwoestende aardbevingen en vulkaanuitbarsigen zijn ontstaan.
Stofwolken zouden het zonlicht tegenhouden. Hierdoor zou het over de hele wereld donker zijn en jaren lang ijzig koud.
Wetenschappers denken dat ze de inslagkrater hebben gevonden in Chicxulub, in Mixico.