Het St. Catherina klooster in de Sinai

Het Catherina klooster ligt in het midden van het Sinai gebergte. Het is een van de oudste en bekendeste kloosters ter wereld. Binnenin het imposante bouwwerk ligt een Grieks-orthodoxe kerk, moestuinen, boomgaarden en een Icoonmuseum. Tevens is er het verblijf van de monniken waar ook een aantal kamers aan bezoekers worden verhuurd. Tevens is er een restaurant waar bezoekers kunnen uitrusten en iets drinken.

Keizer Justnianus I van Byzantium

Keizer Justinianus I (527-565) gaf opdracht om de onder aan de voet van de Djebel Mozes gelegen Kapel van het brandende te omsluiten. Op deze plek lag een Kapel die voor Justinianus werd gebouwd door Helena, de moeder van Constantijn de I. De originele naam van het St. Catherina’s klooster is -Het heilige keizerlijke klooster door God betreden Sinaiberg-.

Er is dan ook een lange discussie gaande of het de Sinai berg was waar God de tien geboden aan Mozes overhandigde of de Mozesberg. Justitnianus trok de muren hoog op om de monniken te beschermen tegen aanvallen, rovers en plunderaars. Men kon zich in een mandje naar binnen laten hijsen.

Onderaan de Mozes berg waar Mozes de 10 geboden van God ontving staat het St. Catherina klooster dat 15 eeuwen lang s’werelds grootste centra voor religieuze pelgrimstochten. Heden te dagen is het daarnaast een toeristische trekpleister voor honderdduizenden toeristen van Joodse, Christelijke en Islamitische afkomst.

De Mozes berg en de Exodus

Het St. Catherina klooster een kenmerkend onderdeel van het verhaal over het heilig land en ligt aan de voet van de Mozes berg. De Mozes berg is 2641 meter hoog. Toeristen die de lange klautertocht te voet of op de rug van een kameel naar boven maken wachten daar op de zonsopgang die over de ruige toppen van het gebergte schijnt. Via door de monniken gemaakte trappen van reuzenstenen maakt men de tocht naar beneden, naar het klooster. Zo reinigde de pelgrim zich van zijn of haar zonden. In het jaar 2000 bezocht Paus Johannes-Paulus II het klooster.

Volgens de Bijbelse overlevering ontving Mozes op deze berg de tien geboden van God, toen de Joden hun tenten aan de voet van de berg hadden opgeslagen in hun vlucht vanuit Egypte. Ook zou het Gouden Kalf op deze plek zijn gesmeed en vernield door de woede van Mozes.

De indeling van het klooster

De ingang ligt aan de noordkant. Bij binnenkomst passeert men de Mozes fontein, Jethro put genoemd. De bron is de belangrijkste watervoorziening van het klooster en komt via een kanaal in een ondergronds bekken uit.

Vervolgens komt men bij de Byzantijnse basiliek die in 527 werd gebouwd. Men komt de basiliek binnen via een voorportaal die was voorbehouden aan de boetedoeners. Er bevindt zich een houten deur uit de 11de eeuw. De overdaad en rijkdom van het interieur, de talloze lampen aan het vergulde plafond doen de bezoekers verbaasd staan. Drie schepen, door twaalf zuilen gescheiden is versierd met een prachtige iconostase uit de 17de eeuw en een beroemde mozaiek van de verheerlijking van Christus. In deze ruimte, rechts van het koor staat de marmeren sarcofaag met het lichaam van St. Catherina.

Het klooster heeft een uitzonderlijk mooie collectie van zo’n 2000 iconen in een klein maar goed verzorgd museum ondergebracht. Sommige van de ikonen zijn uit de 6e en 7e eeuw. Maar grotendeels werden zij door de monniken vervaardigd in de 10de tot de 15de eeuw. Een van de meest beroemde werken is “De trap naar de hemel” gemaakt in de 7de eeuw door St. Johannes Climacus.

De bibliotheek heeft oude manuscripten zo’n 3000 en miniaturen. Zij wordt als tweede ter wereld beschouwd na die van het Vaticaan museum.. Handschriften uit de vroege geschiedenis van het christendom zijn de meest waardevolle schatten. Een van hen is de Codex Sinaiticus, een met de handgeschreven bijbel uit de 4e eeuw. Een groot deel bevindt zich nu in het British Library in Londen. De bibliotheek is niet toegankelijk voor het publiek.

De 6de eeuwse kerk ligt direct op het gebied van het brandende bos. De kapel van de brandende braamstruik ligt naast de kerk, waar Mozes de braamstruik vlam zag vatten zonder dat deze verbrandde.

Binnen de ringmuur bevindt zich een klokkentoren uit 1871. Zij heeft negen klokken die tijdens de grote liturgische feestelijkheden geluid worden. Een moskee gebouwd in 1106 heeft een houten minbar (preekstoel) die uit de 12de eeuw de Fatimatijd. Het is het enige nog bestaande exemplaar.

St. Catherina van Alexandrie

De legende van St. Catherina was de dochter van Costus een rijke patriciër, gouverneur van Alexandrie. Ze zou een opmerkelijke schoonheid en intelligentie hebben gehad. Verteld wordt dat zij op haar 15de alle werken van Plato uit haar hoofd kende. Zij beschouwde zich als de bruid van God. Keizer Maxentius (78-312, keizer van Rome)erd verliefd op haar en eiste van haar zich van haar geloof te ontdoen. Ondanks de dreigementen haar te volteren, weigerde zij hem te trouwen. Toen stuurde hij veertig heidense filosofen op haar af. In plaats van haar te bekeren, bekeerde zij de filosofen tot het Christendom. Maxentius liet haar op een rad met ijzerenpunten vastbinden. Maar de bliksem maakte het rad buiten gebruik. Hij wilde haar laten verbranden maar het vuur waaide uiteen en verbrande haar beulen. Uiteindelijk liet hij haar onthoofden. Uit haar hals stroomde melk die de stad van de pest bevrijdde. In de afbeeldingen van Catherina wordt het rad afgebeeld.

De Gebelieh

De Gebelieh is de naam van de bedoeinen die rondom het klooster wonen in het dorpje El Melga. Het dorpje ligt beschut tussen de bergen. Afwijkend van het gebruikelijke nomadenbestaan van de bedoeinen in de Sinai hebben de Gebelieh kennis van land en tuinbouw. Volgens de overlevering werden zij door keizer Justitianus naar de Sinai gebracht om het St. Catherinaklooster te verdedigen en te werken in de moestuinen van het klooster.

Bereikbaarheid

Dagelijks wordt het klooster door grote aantallen toeristen bezocht. Er is een grote parkeerplaats voor bussen en auto’s. Het klooster is te bereiken vanuit Nuweiba en Dahab aan de Golf van Aqaba, tevens kan men vanaf Sharm el Sheikh door Wadi Ferein de hoogvlakte waarop St. Catherina ligt bereiken. Het klooster is te bezoeken van 9.00 uur ’s morgens tot 13.00 uur ’s middags. Even voor de Mozes berg bevindt zich het dorpje Melga waar verschillende hotels staan. In dit dorpje wonen de Bedoeinen van de Gebelhiya stam die volgens overlevering door St. Justitinanus daar gebracht zijn.

Het klooster omgeven door een ringmuur heeft een door hoge cipressen omgeven tuin. Gelegen aan de voet van de Mozesberg is het een oase met olijven, fruitbomen en een moestuin. Tevens ligt er een kerkhof voor de monniken.

UNESCO

Het Sint-Catherina gebied is een UNESCO werelderfgoed sinds 2002. Sinds 2002 staat het Catherina klooster op de wereld erfgoedlijst van UNESCO.