Ontstaan der Nederlanden: Europese vorstenhuizen

Tijdens het ontstaan der Nederlanden, onder Karel V en onder de Bourgondische hertogen, hadden huwelijk en diplomatiek overleg duidelijk de voorkeur boven oorlog voeren. Door de vele huwelijksrelaties die gesloten werden, kwam de Nederlanden al zeer vroeg in zijn ontstaan in contact met vreemde dynastieen en met vele Europese vorstenhuizen. De relaties met deze vreemde families en de Nederlanden ging niet altijd over rozen, terwijl Karel V een geboren en getogen Nederlander was! Een overzicht:

Karel V

Karel V, vorst der Nederlanden en de man die de laatste noordelijke delen van de Nederlanden als een eenheid samenbracht, was een geboren en getogen Nederlander. Hij was in Gent in 1500 geboren en heerser der Nederlanden van 1515 tot 1555.

Karel´s grootvader: Maximiliaan van Oostenrijk

Maximiliaan van Oostenrijk is altijd als een vreemde beschouwd in de Nederlanden. Zijn vrouw was Maria van Bourgondie. Door haar plotselinge overlijden in 1492, moest Maximiliaan het roer overnemen in de Nederlanden, terwijl hij voorbestemd was om de Roomse keizer te worden en heerser over Oostenrijk, Tirol, Karinthie en Trente. Ondanks dat Maximiliaan vrede sloot met Frankrijk in naam van de Nederlanden, was de relatie met Maximiliaan en de Nederlanden bijzonder moeizaam.

Karel´s vader: Filips de Schone een Bourgondische hertog

Karel V was de oudste zoon van Filips de Schone (heerser der Nederlanden: 1492-1506) en een echte Bourgondische hertog. Door zijn huwelijk met Johanna van Castilie, dochter van de Spaanse koning, kwam het Spaanse koningshuis binnen de Nederlanden.

Spaanse koningshuis in de Nederlanden

Rond de geboorte van Karel V, kreeg zijn vader Filips de Schone door zijn huwelijk met de Spaanse Johanna van Castilie, uitzicht op de Spaanse kroon en op het Spaanse wereldrijk. Behalve dat Karel V de Nederlanden zou gaan erven als koning, kwamen daar de Spaanse gebieden bovenop.
Karel V had twee grootvaders, een Oostenrijker: Maximiliaan van Oostenrijk en de Spaanjaard Ferdinand van Aragon. Deze twee heren hebben Karel V grotendeels opgevoed nadat Karels vader op jonge leeftijd was overleden.

Engelse koningshuis, Hendrik VIII, en de Nederlanden

Johanna van Castilie, moeder van Karel V en dochter van de Spaanse koning, had nog een zus: Catharina van Aragon. Catharina van Aragon was een tante van Karel V en zij huwde met de Engelse koning Hendrik VIII. De relatie toendertijd met het Engelse koningshuis en de Nederlanden verliep wat moeizaam.

Hongarije en de Nederlanden

Karels broer Ferdinand trouwde met de dochter van de Hongaarse koning Ladislaus. Hierdoor had de Nederlanden ook een band met Hongarije. Deze band werd versterkt door het feit dat de derde zus van Karel V, Maria, trouwde met de Hongaarse koning Lodewijk II. Zij was echter heel snel na het huwelijk al weduwe.

Portugeese en het Franse koningshuis en de Nederlanden

Karels oudste zus Eleonora trouwde eerst met de Portugese koning Emmanuel, en na diens overlijden trouwde zij vervolgens met de Franse koning Frans I.
Karel V vierde zus troude vervolgens met de Portugese Koning Jan III, terwijl Karel V zelf zou gaan trouwen met Isabella van Portugal, de zus van de koning van Portugal Jan III.

Deense koningshuis en de Nederlanden

De tweede zus van Karel V, Isabella, trouwde met de Deense troonpretendent Christiaan II.

Huwelijkspolitiek: grote delen van Europa zijn met elkaar verbonden

Dit overzicht maakt het onvoorstelbaar te geloven hoeveel delen van Europa wel niet met elkaar verbonden zijn met de Nederlanden rond het ontstaan der Nederlanden met Karel V als heerser.

Koloniale rijken van Spanje en Portugal

De connectie met grote wereldrijken door de verschillende uitgevoerde huwelijkspolitiek binnen de Europese vorstenhuizen krijgt nog een extra groot dimensie als we beseffen welke koloniale gebieden en rijken Spanje en Portugal met Karel V als heerser bezaten. En dat allemaal was verbonden met de Nederlanden.