Het Rijk der Omayyaden (661-750)

De Omayyaden waren de eerste dynastie die ontstond na de dood van de profeet Mohammed (vzmh). Zij bouwden in razend tempo een enorm rijk op, met leiders die niet bekend stonden om hun geloof, maar om hun voorliefde voor aardse geneugten.

Na de dood van de profeet

Na de dood van de profeet Mohammed (vzmh) in 632 werd hij opgevolgd door vier kaliefen (Aboe Bakr, Umar, Uthman en Ali), die bekend staan als de 'rechtgeleide kaliefen'. Deze vier leefden net als de profeet in eenvoud en waren afkomstig uit de stam van de profeet. Er ontstond vervolgens echter een conflict over de opvolging, moest de opvolger gekozen worden uit de directe familie van de profeet of kon men iemand anders kiezen? Dit leidde tot een burgeroorlog waarin twee partijen tegenover elkaar stonden, aan de ene kant Ali, neef en schoonzoon van Mohammed (vzmh), aan de andere kant was er de gouverneur van de provincie Syrië, Mu'awiyya (een verwant van Uthman). Deze laatste zegevierde en stichtte de eerste erfelijke dynastie, de Omayyaden-dynastie, die regeerde vanuit Damascus.

Grootste Rijk

Het Omayyadenrijk was het grootste rijk wat de wereld tot dat moment gekend had. Het strekte zich uit van Spanje in het westen tot de Indus in het oosten. Aanvankelijk was de voertaal in dit enorme rijk nog Grieks, maar na verloop van tijd nam Arabisch de hoofdrol over.

Het was een tijd van grote bloei op allerlei gebieden, literatuur, wetenschap, kunst, etc. Terwijl Europa in de 'donkere middeleeuwen' terecht gekomen was, werd het Midden-Oosten gekenmerkt door een periode van grote groei en bloei. De Arabische troepen veroverden steeds nieuwe gebieden, geheel Noord-Afrika werd onder de voet gelopen, Spanje en delen van Frankrijk, tot Karel Martel hen in 732 bij Poitiers tot staan bracht. Afghanistan werd ingenomen en steden als Buchara en Samarkand in het huidige Kazachstan werden bij het rijk gevoegd.

Damascus

Damascus werd de nieuwe hoofdstad van dit enorme rijk. De Omayyaden heersten hier als oosterse despoten en hun hofhouding werd sterk beïnvloed door Byzantijnen en Perzen. De levenswijze aan het hof was er een van plezier, met poëzie, drank en vrouwen. De huidige generatie moslims bekijkt deze dynastie vaak met afschuw.

De Omayyaden hadden een Bedoeïenen-achtergrond en ze hadden een sterke hang naar de woestijn, dit uitten ze in de bouw van de zogenaamde 'woestijnkastelen', die overal in het hedendaagse Syrië en Jordanië te zien zijn. Enkele van die woestijnkastelen zijn beschilderd met zeer bijzondere fresco's, bijzonder omdat ze breken met de Islamitische traditie waarin geen mensen worden geschilderd.

Omayyaden-moskee en de Rotskoepel

De Omayyaden waren de bouwers van de eerste moskeeën. In 706 verscheen de Omayyaden-moskee, op exact dezelfde plek waar eerder een christelijke kathedraal en daarvoor een Jupitertempel waren geweest. Tevens waren de Omayyaden verantwoordelijk voor de bouw van de Rotskoepel in Jeruzalem.

Abbasiden

Het grote rijk werd echter door stamtwisten verzwakt en binnen een eeuw werd de heerschappij overgenomen door een nieuwe dynastie, de Abbasiden, die hun hoofdstad in Baghdad vestigden. Marwan de tweede, de laatste Omayyaden-kalief werd onthoofd en vele leden van de koninklijke familie werden vermoord. De enige overlevende van deze slachtpartij was Abdel Rahman, die zich in Cordoba in Spanje vestigde en daar de Omayyaden-dynastie levend hield.