Toetanchamon, de jonge koning

Als de Britse archeoloog Howard Carter in november 1922 niet zo gedreven was geweest in het ontdekken van het graf van Toetanchamon en zijn ongelooflijke rijkdommen, zou Toetanchamonm de jonge koning die aan het eind van de 18e dynastie tot over zijn oren verwikkeld was in bestuurlijke problemen, nooit ontdekt zijn. Carter geeft de jonge koning de unieke gelegenheid om als een beroemdheid de geschiedenis in te gaan.

Kind Koning

Toetanchamon trouwde toen hij nog kind was. Hij was negen jaar oud en trouwde met de derde dochter van Achnaton en Nefertete. Nadat Toetanchamon getrouwd is, wordt hij met zijn net zo jonge vrouw bij Nefertete geroepen. Neferterte heeft zich met haar man teruggetrokken in ‘het kasteel van Aton’, vanwege politieke en godsdienstige redenen. Toetanchamon wordt tot koning uitgeroepen en volgt daarmee zijn zwager Smenchkare op. Achnaton geeft Toetanchamon zijn dochter om hem daarna co-regent over zijn koninkrijk te maken.

Op het moment dat Toetanchamon de troon bestijgt onder de naam Neb-Cheperoe-Ra [Heer van de Metamorfoses van Ra], verkeert Egypte in een diepe religieuze en politieke crisis. Achnaton, zijn schoonvader, wilde de oude pantheïstische godsdienst door een monotheïstische godsdienst vervangen. De almachtige Amonpriesters verzetten zich tegen de verandering. Eje, de aanvoerders van de priesters, was voogd van Toetanchamon en daarmee de machtigste man van het koninkrijk. Hij zette Toetanchamon naar zijn hand en voerden de oude godsdienst.

Herstelwerk van Toetanchamon

Toetanchamon sluit vrede met de priesters, herstelt de oude goden in ere en voert religieuze feestdagen die zijn schoonvader had afgeschaft weer in. De namen van Aton en Achnaton worden van alle monumenten gewist en die van Amon, worden opnieuw ingegraveerd. Op bevel van de priesters is het voortaan verboden de naam van ketterkoning Achnaton, die nu een groot crimineel is, in de mond te nemen. Tot slot herstelt Toetanchamon Thebe als hoofdstad, die door Achnaton veroverd en verlaten is.

Overlijden

Na een regeringsperiode van ongeveer tien jaar (van omstreeks 1347 tot 1338 v.Chr.), overlijdt Toetanchamon op bijna twintig jarige leeftijd. Hij sterft als de laatste roemloze koning van de glansrijke 18e dynastie. Eje trouwt met zijn weduwe en volgt hem voor een periode van vier jaar op. Daarna helpen de priesters Horemheb aan het bewind, hij wordt de eerste farao van niet Koninklijke afkomst. Hij staat aan het begin van de 19e dynastie.

Het leven in Egypte ligt stil. De mensen werken niet, de vrouwen laten hun angstaanjagende klaagzangen horen en het Nijldal is in diepe rouw. Toetanchamon is overleden. Ht is de maand januari van het jaar 1343 v.Chr. In de zuiveringstent, de Reine Plaats, wordt het lichaam van de farao gebalsemd. De priesters en celebranten zijn op de hoogte gebracht en druk doende met het afwachten van de aankomst van het stoffelijk overschot. Men stuitte op een probleem. De farao is plotseling overleden en zijn graf was nog lang niet klaar. Er wordt dus gezocht naar een andere locatie. De keus valt op een bescheiden graf, dat wellicht voor Eje bestemd was, die veel ouder was en zijn plaats overneemt. De mummificering van Toetanchamon duurt zeventig dagen en in die dagen bouwden de arbeiders het graf voor de farao af. Kostbaarheden en gouden omzwachtels vormen een grote schat die altijd met een farao meegaat de graftombe in.

De ontdekking door Howard Carter

Eerste hadden tijdsgenoten een kijkje in het graf van Toetanchamon mogen nemen, dat tijdens de bouw van de graftombe van Ramses VI ontdekt werd. Dit was het enige graf in het Dal der Koningen dat tot de 20e eeuw ongeschonden bleef.
In 1922 heeft Howard Carter na vier jaar eindelijk. Hij vindt duizenden voorwerpen in de grafkamer van Toetachnamon. De sarcofaag toont een met zuiver gouden, met edelstenen ingelegde dodenmasker. Het is deze ontdekking die de egyptologie in staat stelde grote vooruitgang te boeken.

Carter vond meer dan een ton van zuiver goud rondom de sarcofaag die belegd was met goud en diamant. Toetanchamon droeg gouden sandelen, banden, riemen en ringen van goud en diamanten en daarmee is het een belangrijke schat. Een farao wordt in drie lagen begraven. Eerst wordt de mummie in een gouden kist gelegd, daarna volgt een tweede, met bladgoud versierde houten kist en een derde, eveneens gouden kist. Tot slot wordt het geheel in een kwartsieten sarcofaag gelegd en wordt de deksel gesloten.

De gehele graftombe heeft negen vertrekken als Carter het ontdekt. Het zit vol met goud en de sarcofaag van 1100 kilo goud en een gouden masker van elf kilo massief goud dat Toetanchamon direct op zijn gemummificeerde lichaam droeg. De deuren en muren zijn met goud belegd en het is een opluchting wanneer Carter de diep verborgen sarcofaag bekijkt.

De graftombe van Toetanchamon is een van de grootste ontdekkingen en heeft de egyptologie vooruit geholpen. Het leven van Toetanchamon is eindelijk levendig geworden.