Vagina Monologen - LULverhalen

De Vagina Monologen is een theaterstuk dat gebaseerd is op 200 interviews. In tien monologen vertellen vrouwen over hun vagina en elke monoloog heeft zijn eigen benadering van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Bij de een is het een bron van vreugde terwijl het bij een andere vrouw aan de basis ligt van verdriet en deels vernietigd leven. De vagina is de schaamstreek waar het laatste woord, ook na deze monologen, nog niet over gezegd is. De tegenhanger wordt ook op het toneel gebracht: LULverhalen, over de ervaringen met het mannelijk geslachtsorgaan.

De Vagina Monologen

De Vagina Monologen is een toneelstuk uit 1996. Het is geschreven door de Amerikaanse schrijfster Eve Ensler (1953).
Ensler werkte meer dan tweehonderd interviews met vrouwen uit. De vrouwen waren van verschillende leeftijden en uiteenlopende achtergronden. De vraaggesprekken gingen over hun vagina en alles daaromheen. Deze interviews werden het uitgangspunt voor een toneelstuk dat uit tien monologen bestaat.
De eerste opvoering was in 1996 in New York. In de begintijd speelt Ensler zelf alle tien de vrouwen en doet ze zelf de monologen. Later doen anderen mee en worden de monologen door meerdere vrouwen verzorgd.
Ensler wilde de vernedering van vrouwen waar ook ter wereld aan de kaak stellen. Ze werd er wereldberoemd mee.

Vrouwelijk geslachtsorgaan en schaamstreek

De Vagina Monologen behandelen het vrouwelijke geslachtsorgaan op een grappige, ontroerende en heftige manier. De vagina wordt behandeld als:

• lustobject
• barenskanaal
• de geheime kamer die op slot is
• genotsinstrument
• lichaamsdeel verbonden met onuitsprekelijk verdriet

Vertolkers

In 2001 vertolkt ook Whoopi Goldberg een gedeelte van het toneelstuk. Meer bekende vrouwen spelen mee, waaronder:

• Oprah Winfrey
• Meryl Streep
• Jane Fonda
• Marisa Tomei
• Calista Flockhart

Seksueel geweld

Het stuk is een aanklacht tegen seksueel geweld en behandelt de mishandeling van vrouwen en meisjes. Het roept vrouwen op om trots te zijn op hun vagina en trots te zijn op zichzelf.

Kritiek

De Vagina Monologen kreeg ook kritiek te verduren. Het stuk zou anti-man en te negatief zijn en ook mensen uit de religieuze hoek hadden problemen met de voorstelling. Toch werd het stuk een groot succes.
Het werd ondermeer opgevoerd in:

• New York
• Londen
• Parijs
• Berlijn
• Barcelona

V-Day

Het stuk stond aan de wieg van de organisatie V-Day die strijdt tegen geweld tegen vrouwen.

Boek

Van De Vagina Monologen is een boek verschenen:

• Ensler, E. (1998)
• The Vagina Monologues
• De Nederlandse vertaling verscheen in 2002
• Uitgeverij Van Halewijck
• isbn 9056174398

DVD

In 2002 verschijnt er tevens een dvd van een uitvoering. Het is een registratie van De Vagina Monologen door Eve Ensler zelf.

Nederland

In 2001 komt het stuk in Nederland op de planken. Het is geproduceerd door ’t Bos Theaterproducties. Barbara van Kooten tekent voor de vertaling en actrice Yvonne van den Hurk is artistiek verantwoordelijke.
Vrouwen uit de wereld van radio, televisie, literatuur, film of politiek spelen mee. In wisselende bezetting treden ze in groepen van drie op. Elke keer is het weer een verrassing wie er meespeelt. De theaters zijn elke keer weer uitverkocht.
De speelsters waren ondermeer:

• Willeke Alberti (zangeres)
• Marjan Berk (schrijfster)
• Noraly Beyer (nieuwslezer)
• Corry Brokken (zangeres/jurist)
• Froukje de Both (actrice)
• Nelli Cooman (sportvrouw)
• Andrée van Es (politicus)
• Hanneke Groenteman (presentatrice)
• Jasperina de Jong (zangeres)
• Catherine Keyl (presentatrice)
• Loes Luca (actrice-comédienne)
• Imca Marina (zangeres)
• Annemarie Oster (schrijfster/actrice)
• Marga van Praag (nieuwslezer/journalist)
• Thekla Reuten (actrice)
• Frédérique Spigt (zangeres)
• Paula Udondek (presentatrice)
• Lucretia van der Vloot (zangeres)
• Olga Zuiderhoek (actrice)

Gesluierd

In 2004 bracht actrice Adelheid Roosen De Gesluierde Monologen op de planken. Ze volgde de werkwijze van Ensler. Roosen interviewde Marokkaanse vrouwen en vrouwen uit Somalië, Irak en Koeweit. Voorwaarde was dat ze al enige tijd in Nederland verbleven. Het toneelstuk werd gebaseerd op deze interviews en bestond net als de oorspronkelijke versie uit monologen.

Doof

In 2001 was ook de première van De Vagina Verhalen. Deze voorstelling werd speciaal voor dove vrouwen gemaakt. Het spel werd uitgevoerd in het Nederlands en met gebaren.

Terug

In 2012 zijn de Vagina Monologen terug in Nederland. Van 26 augustus tot eind november wordt het stuk gespeeld in het DeLaMar Theater. De volgende vrouwen spelen afwisselend:

• Kim Pieters
• Myrna Goossen
• Catherine Key
• Mariska van Kolck
• Anita Witzier
• Birgit Schuurman
• Hanneke Groenteman
• Adelheid Roosen
• Sonja Barend
• Violet Falkenburg
• Cystine Carreon
• Celine Purcell
• Tante Es

Wie er speelt is ook nu van te voren niet bekend.

Lees verder

• One Billion Rising – V-Day, verzet tegen vrouwenmishandeling
• Vesico Vaginal Fistel – drama voor vrouwen
• Furaha – Kraamvrouwen van Ameland sparen voor Afrika
• Brigitte Kaandorp – Cabaretière met hartverscheurend oeuvre
• Bekkenbodemdisfunctie – problemen met de bodemplaat