Van Gogh jaar 2015: 125 jaar inspiratie

Op 29 juli 2015 was het exact 125 jaar geleden dat Vincent van Gogh overleed. In verband met dit feit werd er in 2015 een speciaal programma opgezet om de Nederlandse kunstenaar, die wereldwijd beroemd is, te eren. Er werden bijvoorbeeld speciale thema-tentoonstellingen in diverse musea georganiseerd. In dit artikel onder andere aandacht voor Van Gogh Brabant: vijf locaties in Brabant die aandacht schenken aan de jaren die Vincent van Gogh heeft doorgebracht in Brabant en de invloed ervan op zijn verdere werk. Enkele musea kun je gratis bezoeken met de Museumkaart, korting kon je verkrijgen door bonnen uit de Voordeelagenda (2015) van de Postcodeloterij te gebruiken. In het kader van het Van Gogh jaar was er een samenwerking tussen het Kröller-Müller Museum en de Keukenhof. Eind november 2014 waren er speciale tulpen geplant in de tuin voor de hoofdingang van het museum.

Inhoud artikel

• Speciaal programma in 2015 met als overkoepelend thema: 125 jaar inspiratie
• Vincent van Gogh
• Vincent van Gogh en zijn Hollandse periode
• Vincent van Gogh en zijn Franse periode
• Programma Van Gogh 2015: 125 jaar inspiratie
• Van Gogh Museum te Amsterdam
• Kröller-Müller Museum (Otterlo)
• Van Gogh Brabant
• Van Gogh-jaar internationaal
• Gratis of met korting
• Samenwerking Kröller-Müller Museum en Keukenhof in het kader van Van Gogh jaar 2015

Speciaal programma in 2015 met als overkoepelend thema: 125 jaar inspiratie

Gekozen was voor het thema 125 jaar inspiratie omdat Vincent van Gogh tot op de dag van vandaag heel veel mensen inspiratie geeft. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat Van Gogh een van de populairste kunstenaars is.

Vincent van Gogh

Vincent van Gogh heeft geleefd van 1853 tot 1890. Hij werd geboren op 30 maart 1853 in het Brabantse Zundert als oudste zoon van Theodorus van Gogh (dominee) en Anna Cornelia Carbentus. Vincent had twee broers en drie zussen. Na school, in 1869, werd hij bediende bij de Haagse vestiging van de Haagse vestiging van de Franse kunst en prentenhandel Goupil & Cie (een oom was daar mede-vennoot). Hier vergaarde Vincent zijn kennis over de beeldende kunsten. In 1876 werd hij ontslagen en daarna kon hij niet echt zijn draai vinden. Leraar, hulpprediker, werken in een boekhandel, een studie theologie willen doen maar al afhaken voor het toelatingsexamen, evangelist, niets beviel hem. Vincent's broer Theo gaf hem de raad om kunstenaar te worden. Toen hij zevenentwintig jaar was, ging Vincent doen waar hij beroemd mee is geworden over de hele wereld: hij werd kunstenaar. In tien jaar tijd (1880-1890) maakte hij wel negenhonderd schilderijen, elfhonderd werken op papier en hij liet ook een briefwisseling achter, bestaande uit iets meer dan negenhonderd brieven.

Vincent van Gogh en zijn Hollandse periode

Vincent leerde de beginselen van het tekenen door zelfstudie en door het namaken van voorbeelden. Begin 1881 vestigde hij zich bij zijn vader en moeder in Etten (plaats in Noord-Brabant). De landelijke omgeving en de boerenbevolking inspireerden hem. Einde 1881 ging hij naar Den Haag en volgde daar tekenlessen en lessen in schilderen. Om zich verder te ontwikkelen als boerenschilder trok Vincent eind 1883 naar Drenthe en later naar Nuenen (Noord-Brabant). Vincent maakte studies maar ook volwaardige schilderijen om te verkopen zoals De Aardappeleters (1885).

Vincent van Gogh en zijn Franse periode

Vincent trok in 1885 naar Antwerpen en volgde lessen aan de academie. De manier van onderwijs (traditioneel) beviel hem niet en hij vertrok naar Parijs in februari 1886. Vincent trok in bij zijn broer Theo die hem ook al enige jaren financiële ondersteuning gaf. In Parijs kwam Vincent in aanraking met het Impressionisme en maakte kennis met onder andere Paul Gauguin. Aan het begin van 1888 wilde Vincent rust en trok naar Arles (Zuid-Frankrijk). Broer Theo steunde hem op financieel maar ook op moreel vlak. In ruil hiervoor kreeg hij werken van Vincent toegestuurd. Het opzetten van een gemeenschap voor kunstenaars was een droom van Vincent: het Atelier van het Zuiden (met Paul Gauguin als leider). Ze woonden met elkaar in het gele huis in Arles, werkten samen, maar er ontstonden al spoedig spanningen. In die tijd sneed Vincent in verwarde toestand met een scheermes de lel van zijn linkeroor af. Hij moest worden opgenomen in een ziekenhuis in Arles en kon daarna zijn leven niet meer op de rit krijgen. Er volgde een vrijwillige opname in een psychiatrische kliniek (april 1889). Mei 1890 vertrok Vincent uit de inrichting en ging in een plaats vlakbij Parijs wonen. Hij maakte schilderijen van het landschap en het leven van de boeren. Op 27 juli 1890 schoot hij zichzelf in zijn borst. Twee dagen daarna, overleed Vincent. Broer Theo was bij hem.

Programma Van Gogh 2015: 125 jaar inspiratie

Op verschillende locaties in Nederland kon je het werk en het leven van Vincent van Gogh ontdekken. Je kon terecht in diverse musea en er werden speciale thema-tentoonstellingen georganiseerd.

Van Gogh Museum te Amsterdam

Op geen andere plaats op de wereld kun je zoveel schilderijen van Vincent van Gogh bewonderen. Het is dan ook niet vreemd dat dit museum een hoofdrol speelde in 2015. Het Van Gogh Museum is dagelijks om 9.00 uur al open. Vanaf december 2014 was er een nieuwe vaste presentatie van de collectie van het Van Gogh Museum. Verder Munch: Van Gogh van 25 september 2015 tot 17 januari 2016. De werken maar ook de artistieke ambities van Edvard Munch (1863-1944) en Vincent van Gogh vertonen parallellen. Hier werd uitgebreid aandacht aan besteed op de tentoonstelling die het resultaat was van een jarenlang samenwerkingsproject tussen het Munch Museum in Oslo en het Van Gogh Museum.

Kröller-Müller Museum (Otterlo)

Anton en Helene Kröller-Müller hebben ervoor gezorgd dat dit museum de een na grootste Van Gogh collectie ter wereld heeft. In het Van Gogh-jaar 2015 was er in het museum een tentoonstelling Van Gogh & Co van 25 april tot 27 september 2015. Het ging om stillevens, landschappen, stadsgezichten en portretten van Vincent van Gogh, deze werden vergeleken met werken van tijdgenoten (in hetzelfde genre). Het Kröller-Müller Museum ligt in Het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Van Gogh Brabant

Onder de naam Van Gogh Brabant vestigen vijf locaties de aandacht op de jaren die Vincent van Gogh in Brabant doorbracht en op de invloed hiervan op zijn verdere carrière.

1. Het Noordbrabants Museum ('s-Hertogenbosch): het museum heeft een collectie schilderijen in bezit van Vincent van Gogh uit zijn periode in Brabant. De Brabantzaal is nieuw ingericht en je kunt er onder andere de boerinnen zien uit De Aardappeleters. Er stonden twee tentoonstellingen centraal. Van 24 januari tot 3 mei 2015: Design uit het land van de aardappeleters (vormgevers ontmoeten Van Gogh). Van 21 februari tot 17 mei 2015: David Hockney-Three trees near Thixendale.
2. Van Gogh Village (Nuenen): een openluchtmuseum met 21 locaties die doen denken aan Vincent van Gogh. Museum Vincentre had een centrale rol toebedeeld gekregen in 2015.
3. Het Vincent van Gogh Huis (Zundert): het geboortehuis van Vincent. Hier kun je genieten van een hoorspel en kijkplezier.
4. Vincent Van Gogh Informatiecentrum (Etten-Leur): hier kun je zien hoeveel Vincent van Gogh hield van het landschap en de boerenbevolking.
5. Vincents Tekenlokaal (Tilburg): hier zat Vincent op school. Je kunt hier informatie vinden over de tijd dat hij er leerling was, maar je kunt er ook proeven van de nieuwste technieken zoals digitaal tekenen.

Van Gogh-jaar internationaal

Ook internationaal werd meegedaan in het Van Gogh-jaar. In het BAM Museum in Mons (Frankrijk) werd er een tentoonstelling georganiseerd: Van Gogh in the Borinage, the birth of an artist. Het ging om circa zeventig schilderijen en tekeningen uit internationale collecties.

Gratis of met korting

• In de Voordeelagenda 2015 van de Postcodeloterij kon je verschillende bonnen vinden waarmee je korting kreeg bij de musea en tentoonstellingen (in Nederland). Het ging om de aanbiedingen 39, 40 en 41.
• Je kunt bij het Van Gogh Museum (Amsterdam), het Kröller-Müller Museum (Otterlo), Het Noordbrabants Museum ('s-Hertogenbosch) en het Vincent van Gogh Huis (Zundert) de Museumkaart (voorheen Museumjaarkaart) gebruiken. Kijk wel op de website van het museum of je extra moet betalen voor een bepaalde tentoonstelling. Bij het Kröller-Müller Museum moet je er rekening mee houden dat je moet betalen voor Het Nationale Park De Hoge Veluwe om bij het museum te komen.

Samenwerking Kröller-Müller Museum en Keukenhof in het kader van Van Gogh jaar 2015

Ook Keukenhof 2015 had de beroemde schilder als thema. Je kon Keukenhof bezoeken tussen 20 maart en 17 mei 2015. Op 26 november 2014 hadden de directies van het Kröller-Müller en Keukenhof speciale Vincent van Gogh tulpenbollen geplant bij de hoofdingang van het Kröller-Müller Museum. Hiermee legden de toeristische trekpleisters hun samenwerking in het kader van het Van Gogh Jaar 2015 vast. Er werden in totaal 17.000 bollen geplant in de voortuin van het museum. Het resultaat kon je bewonderen in het voorjaar van 2015.

Lees verder

• Museumjaarkaart: musea die meedoen (per provincie)
• Nationale Museumweek 2020 (digitaal i.v.m. coronavirus)
• Musea voor kinderen (gratis met museumjaarkaart)