VSCD Cabaretprijzen: Poelifinario en Neerlands Hoop

De VSCD Cabaretprijzen zijn een eerbetoon aan de cabaretiers en stand-up comedians die op de podia van de Nederlandse theaters en schouwburgen optreden. De jury kent sinds 2003 jaarlijks de prijzen toe: Poelifinario voor de maker(s) van het meest indrukwekkende theaterprogramma van het afgelopen seizoen en Neerlands Hoop voor de maker(s) van een opvallend, vernieuwend en origineel programma. De nominaties in beide categorieën worden elk jaar in juni aangekondigd en de winnaars worden eind september, begin oktober bekendgemaakt.

VSCD Cabaretprijzen

VSCD is de afkorting voor Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. De vereniging is in 1955 opgericht en is de belangrijkste brancheorganisatie van theaters, concertzalen en festivals in Nederland. De VSCD reikt jaarlijks prijzen uit op het gebied van toneel, mime, dans, jeugdtheater, klassieke muziek en cabaret.

De cabaretprijzen worden uitgereikt in de genres Nederlands (en Nederlandstalig) entertainment, engagement en kleinkunst en kan zowel cabaret, liedjes (chansons), muziektheater, stand-up comedy als mengvormen van deze kunstvormen omvatten. De jury van de VSCD kent de prijzen toe aan het in zijn ogen ‘beste programma’ en aan de ‘meest opmerkelijke ontwikkeling’.

In het genre cabaret reikt de vereniging jaarlijks vier (tot 2017 twee) prijzen uit:

• Poelifinario voor de maker(s) van het meest indrukwekkende theaterprogramma van het afgelopen seizoen in de categorieën entertainment, kleinkunst en engagement
• Neerlands Hoop voor de maker(s) van een opvallend theaterprogramma waarbij zowel vernieuwing als originaliteit belangrijke aspecten zijn; van de ontvanger(s) van deze prijs wordt in de toekomst veel verwacht

Jury 2019

De zevenkoppige jury voor 2019 bestaat naast voorzitter Nico Baars (directeur Westlandtheater De Naald) uit regisseur en actrice Audrey Bolder, Esther Hammink (directeur Theaterhotel Almelo), Marijt Helmink (programmeur Theater Orpheus), Charlotte Louwers (directeur Theater De Bussel), Mike Peek (recensent het Parool) en Rob van Wijk (directeur Theater de Stoep). De uitreiking van de VSCD Cabaretprijzen vindt plaats in Den Haag op cabaretpodium Diligentia in samenwerking met Theater PePijn.

Juryrapport 2019

Wat zegt de jury over de vier meest recente winnaars?

Lenette van Dongen (Poelifinario categorie entertainment)

In haar twaalfde show/voorstelling 'Paradijskleier' vertelt Lenette van Dongen (1958) over 'het leven na je zestigste, en hoe je je eigen nirwana kunt creëren, waarin je je van andermans verwachtingen niets aantrekt'. Volgens de jury is Van Dongens voorstelling een ‘oergeestige masterclass duurzaam geluk (…); ze is in deze voorstelling volledig zichzelf en haar levenslust spat van het podium.’

Theo Nijland (Poelifinario categorie kleinkunst)

De vakjury noemt Theo Nijland (1954) de ‘maestro van het Nederlandse kleinkunstlied. De stapel steengoede liedjes loopt over van poëtisch verwoord cynisme en wordt opgediend met een stem die net zo warm is als Nijlands glimlach.’ De kleinkunstenaar componeert muziek voor onder meer theater, film, radio, televisie en commercials. Hij schrijft daarnaast columns en liedteksten voor onder anderen Brigitte Kaandorp, Mathilde Santing en Paul de Leeuw.

Louise Korthals (Poelifinario categorie engagement)

Persoonlijke en maatschappelijke betrokkenheid zijn volgens de jury kenmerkend voor het derde soloprogramma van zangeres en cabaretière Louise Korthals (1984), getiteld 'Alles is er'. Wat geven we door aan onze kinderen en wat geven we door aan moeder Aarde? Daarnaast is volgens de jury ‘haar spel minstens zo imponerend als de inhoud; ze gromt, stampt, ontreddert en ontroert.’

Peter Pannekoek (Neerlands Hoop)

'Later was alles beter' is de tweede theatervoorstelling van Peter Pannekoek (1986). Volgens de cabaretier leven we in een tussentijd waarin de man aan het eind van zijn heerschappij is terwijl de vrouw aan het begin van de hare staat. ‘Een goede grappenmaker was Pannekoek al, nu blijkt hij ook interessante vragen te stellen. Hij laat bovendien knap zien dat cabaret best, of júíst, kan prikkelen als je een genuanceerd verhaal vertelt,’ aldus de jury.

Poelifinario

De cabaretprijs Poelifinario wordt sinds 2003 uitgereikt door de VSCD. De prijs wordt als onderdeel van De Nederlandse Cabaretdagen jaarlijks eind september, begin oktober toegekend aan de in de ogen van de jury meest indrukwekkende cabaretvoorstelling van het afgelopen theaterseizoen. De naam van deze prijs is afkomstig van de door cabaretier Toon Hermans verzonnen tropische vogelsoort ‘poelifinario’.

Winnaars Poelifinario 2003-2019

Een overzicht van de winnaars van de Poelifinario vanaf de invoering van de prijs; meervoudige winnaars zijn de Vlaming Wim Helsen (2009 en 2013), Theo Maassen (2006 en 2017) en cabaretgroep Niet Uit Het Raam (2004 en 2016).
De Poelifinario kent geen zeventien maar 21 winnaars omdat de prijs vanaf 2018 wordt uitgereikt in drie categorieën, te weten entertainment, kleinkunst en engagement.

Neerlands Hoop

De cabaretprijs Neerlands Hoop wordt sinds 2003 door de VSCD toegekend aan de meest veelbelovende maker of makers met het volgens de jury ‘grootste toekomstperspectief’; de voorstelling moet authentiek en geloofwaardig zijn. De naam van deze prijs is afkomstig van cabaretgroep Neerlands Hoop, de naam waaronder Freek de Jonge en Bram Vermeulen tussen 1968 en 1979 samen optraden.

Winnaars Neerlands Hoop 2003-2019

Een overzicht van de zeventien winnaars van Neerlands Hoop vanaf de invoering van de prijs. Zowel Javier Guzman (in 2007) als zijn vier jaar jongere broer Emilio Guzman (in 2014) hebben als stand-up comedian de prijs gewonnen.


Volgens de jury (in 2014) ‘mag en moet cabaret vermaken maar verschilt het wezenlijk van amusement omdat de intentie van de maker hoogstpersoonlijk en inhoudelijk is. Het gaat er om dat de cabaretier altijd zijn eigen, authentieke geluid kan laten blijven horen.’