Cameretten Festival: podium voor aanstormend cabarettalent

Het van oorsprong Delftse cabaretfestival Cameretten geldt als een kweekvijver van aanstormend en aankomend cabarettalent. De uiteindelijk negen finalisten presenteren zich na een intensieve training voor het oog van zowel het publiek, de jury als de pers. Een aanzienlijk aantal van hen is in de jaren na het festival uitgegroeid tot gerenommeerde cabaretiers. In 2019 was het festival toe aan de 54ste editie.

Cameretten Festival, een podium voor aanstormend cabarettalent

Cameretten is de naam van het oudste cabaretfestival van Nederland en is in de afgelopen decennia ook één van de grootste in zijn soort geworden. Het festival heeft navolging gekregen van vergelijkbare kleinkunstfestivals. De Stichting Cameretten is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) en heeft als doel ‘beginnende cabaretiers de kans te bieden zich te profileren en te ontwikkelen, zodat de meest veelbelovende talenten van cabaret hun professie kunnen maken’.

Studentenvereniging uit Delft

De eerste editie van het cabaretfestival Cameretten vindt in 1966 plaats in de Koornbeurs in Delft. Dit rijksmonument ligt op de hoek van de Voldersgracht en het pleintje Cameretten, waaraan het festival zijn naam heeft ontleend. Het festival wordt als lustrumactiviteit georganiseerd door de Delftse afdeling van studentenvereniging S.S.R. (Societas Studiosorum Reformatorum) die de Koornbeurs gebruikt als sociëteit. Sinds 1988 wordt het gehouden in het Rotterdamse Luxor Theater.

De uiteindelijk negen halve finalisten presenteren zich voor het oog van zowel het publiek, de jury als de pers. De winnaar van het Cameretten Festival heeft het complete traject van selecties, workshops, try-outs, een halve finale en een finale afgelegd. Als beloning volgt nog een tournee door het land.

Hoe werkt het?

Om mee te doen aan het cabaretfestival heeft iedereen elk jaar gedurende de maanden april tot en met juli de mogelijkheid zich via de website van Cameretten in te schijven. Je hebt hiervoor geen afgeronde theater- of kleinkunstopleiding nodig. Cameretten richt zich op getalenteerde entertainers, (stand-up) comedians en cabaretiers die van hun specialisme het liefst hun beroep willen maken. Bij inschrijving moet je een video-opname van jezelf meesturen die een karakteristiek beeld geeft van wat je wilt gaan doen.

Na de inschrijvingstermijn vinden in de maanden september en oktober selecties plaats. Iedereen die zich heeft ingeschreven wordt beoordeeld. Als je uitgekozen wordt mag je vervolgens gedurende twintig minuten optreden voor publiek en voor de selectiecommissie. Uit alle optredens kiest de commissie negen optredens waarvan de uitvoerenden zich plaatsen voor een halve finale. Deze negen halve finalisten krijgen vervolgens een workshopweekend aangeboden om aan hun programma’s te werken. Een programma moet uiteindelijk een lengte van ongeveer een half uur krijgen. Deze workshops worden gegeven onder begeleiding van regisseurs. Na deze intensieve training worden in de tweede helft van oktober en de eerste helft van november op diverse locaties in het land try-outs gegeven.

Drie halve finales en een finale

Eind november vinden in het Luxor Theater in Rotterdam verspreid over drie opeenvolgende avonden de halve finales plaats. De vijfkoppige jury beoordeelt per avond de optredens van drie halve finalisten. Op de laatste (vrijdag)avond van de halve finales maakt de jury bekend welke drie acts zich hebben geplaatst voor de finale op de zaterdag. Na de optredens op deze slotavond wordt niet alleen bekend gemaakt wie de winnaar is van de Juryprijs, maar ook naar wie de Publieksprijs en eventueel de Persoonlijkheidsprijs gaat. Eén act kan dus meerdere prijzen in ontvangst nemen terwijl de Persoonlijkheidsprijs door de jury ook kan worden toegekend aan een halve finalist die niet de finale op de slotavond heeft gehaald.

Finalisten en winnaar 2019

De namen van de drie finalisten uit 2019 zijn Tobi Kooiman, Remy Evers en Henk Overdijk. De vijfkoppige jury staat onder leiding van Rob van Wijk.

Remy Evers

De Juryprijs wordt uiteindelijk toegekend aan Remy Evers. 'Meteen in de eerste scène van Gewoon Remy wordt duidelijk dat Remy Evers een groot acteertalent heeft met een goed gevoel voor timing. Hier staat een sympathieke loser die de aandacht trekt met zijn ongewone manier van campagne voeren. Evers wil namelijk Prins Carnaval worden om zijn overleden vader – ook ooit Prins Carnaval – te eren.', aldus de jury.
Tobi Kooiman wint in 2019 de Publieksprijs; de Persoonlijkheidsprijs (namens de jury) gaat naar Samir Fighil.

Finalistentournee

Na de finale maken de finalisten en de prijswinnaar(s) een zogeheten finalistentournee door het land. Vanaf zaterdag 7 december 2019 tot en met eind mei 2020 zijn de drie in meer dan zestig theaters en drie poppodia door heel Nederland te bewonderen tijdens hun finalistentournee.

Bekende namen onder de winnaars...

De meest recente winnaars van het Cameretten cabaretfestival zijn Chris Verlaan (2018), Janneke de Bijl (2017) en Pieter Verelst (2016). Andere in de jaren na het festival landelijk bekend geworden winnaars zijn o.a. René van Meurs (2012), Daniël Arends (2006), Ronald Goedemondt (2003), Alex Klaasen (2000), Marc-Marie Huijbregts (1999), Plien & Bianca (1996), Kommil Foo (1992), Hans Teeuwen en Ronald Smeenk (1991), Theo Maassen (1990), Brigitte Kaandorp (1983), Don Quishocking (1968) en Ivo de Wijs (1967).

...maar zeker ook onder de niet-winnaars

Niet-winnaars kunnen eveneens uitgroeien tot gerenommeerde cabaretiers. Rundfunk eindigt als tweede (2013), evenals Martijn Koning (2010), Jandino Asporaat (2005), Ilse Warringa (2003), het duo Veldhuis & Kemper (1999), Rob Urgert (1997), Richard Groenendijk (1995), Hans Liberg (1983), de groep Purper (1981) en Herman Finkers (1979) terwijl Guido Weijers en Niet Uit Het Raam (NUHR) ‘slechts’ derde worden in respectievelijk 2000 en 1987.

In 1983 strandt Paul de Leeuw in de halve finales maar krijgt hij wel de Persoonlijkheidsprijs uitgereikt. Het daaropvolgende jaar mag hij zelfs het festival presenteren. Ook voor cabaretgroep Filter is er geen finaleplaats in 1981 maar krijgt groepslid Bert Visscher wel de Persoonlijkheidsprijs. Zowel aan Visscher als aan De Leeuw is de prijs toegekend naar aanleiding van hun optredens in de halve finales.

Neerlands Hoop, het collectief van Freek de Jonge en Bram Vermeulen, moet in 1968 genoegen nemen met een vijfde plaats. Als het duo door alle media-aandacht in korte tijd overtuigend weet door te breken mag het al in 1969 op Cameretten een professioneel gastoptreden verzorgen. Een unicum wat betreft snelheid van landelijk doorbreken.

Het jaar dat, achteraf bezien, de bekendste namen heeft opgeleverd is 1983. Brigitte Kaandorp is dat jaar winnares en krijgt ook de Publieksprijs, Hans Liberg wordt tweede en halve finalist Paul de Leeuw krijgt de Persoonlijkheidsprijs. De meest overtuigende winnaar ooit is Marc-Marie Huijbregts die in 1999 alle (!) prijzen incasseert, gevolgd door Herman Finkers die in 1979 als tweede eindigt, maar zowel de Publieks- als de Persoonlijkheidsprijs mag ontvangen.