De Stijl fietsroute met tien kunstwerken van Boris Tellegen

Tussen de steden Utrecht en Amersfoort is op 24 juni 2018 De Stijl fietsroute geopend, een snelfietspad met op de route tien kunstwerken van Boris Tellegen. Deze geometrische kunstwerken zijn gemaakt van verschillende materialen en symboliseren een ontmoeting tussen twee belangrijke Nederlandse kunstenaars uit de vorige eeuw: de in Utrecht geboren architect en meubelontwerper Gerrit Rietveld en de in Amersfoort geboren kunstschilder Piet Mondriaan. De fietsroute van ongeveer 20 kilometer is geopend op Rietveld's 130e geboortedag.

De Stijl fietsroute tussen Utrecht en Amersfoort

De Stijl fietsroute is het snelfietspad tussen Utrecht en Amersfoort. De twee steden worden verbonden door tien bijzondere beelden van de Amsterdamse kunstenaar Boris Tellegen. De kunstwerken (zuilen, totems) benadrukken de band tussen twee invloedrijke Nederlandse kunstenaars uit de vorige eeuw: de in Utrecht geboren Gerrit Rietveld en de in Amersfoort geboren Piet Mondriaan.

De fietsroute is een kleine twintig kilometer lang en loopt door vijf gemeenten, namelijk Amersfoort, Soest, Zeist, De Bilt en Utrecht. De route met de tien kunstwerken van Boris Tellegen is een blijvende herinnering als gevolg van de viering in 2017 van het in dat jaar honderd jaar geleden opgerichte tijdschrift De Stijl waarvan Rietveld en Mondriaan twee belangrijke leden waren. De fietsroute is geopend op 24 juni 2018, de 130e geboortedag van Gerrit Rietveld.

Gerrit Rietveld en Piet Mondriaan

De kunstenaars Rietveld (1888-1964) en Mondriaan (1872-1944) maken in hun ontwerpen voor het eerst in de kunstgeschiedenis gebruik van rechte lijnen, geometrische vormen en primaire kleuren. Rietveld begint als meubelmaker maar ontwikkelt al spoedig een eigen, sobere en strakke stijl terwijl de portret- en landschapsschilderijen van Mondriaan veranderen in abstracte schilderijen met zwarte lijnen en vlakken in primaire kleuren. De kenmerken van zowel Rietveld´s als Mondriaan’s werken zijn terug te vinden in de tien sculpturen langs de fietsroute tussen Utrecht en Amersfoort.

Boris Tellegen / Delta

Boris Tellegen (1968), zoon van (kinderboeken)schrijver Toon Tellegen, breekt in de jaren negentig van de vorige eeuw door als graffitikunstenaar. Onder de naam Delta maakt hij driedimensionale, geometrische kunstwerken die hij aanbrengt op muren en treinen. Graffiti geeft de ‘street art’-kunstenaar de mogelijkheid op te vallen en naam te maken, en dan niet als persoon maar met een alter ego, in dit geval Delta.

Industrial Design Engineering

Tellegen volgt van 1988 tot 1994 de masteropleiding Industrial Design Engineering aan de Technische Universiteit in Delft. Van de kunstenaar, die woont en werkt in Amsterdam, zijn tentoonstellingen te bezichtigen geweest in Europese, Noord-Amerikaanse en Australische musea. In 2001 is hij één van de drie winnaars van de Nationale Millennium Prijs van het Ministerie van Economische Zaken en is in 2017 van hem in Brussel een overzichtstentoonstelling te bezoeken. Daarnaast zijn van Tellegen, die architectuur en het stadslandschap tot zijn voornaamste bronnen rekent, met regelmaat in opdracht gemaakte sculpturen in openbare ruimtes te zien. De serie van tien kunstwerken op de fietsroute tussen Utrecht en Amersfoort is hier een mooi voorbeeld van.

Tien kunstwerken in vijf gemeenten

Boris Tellegen heeft met zijn kunstwerken een ‘symbolische ontmoeting’ willen maken tussen de twee beroemde Nederlandse kunstenaars die elkaar in werkelijkheid nooit hebben ontmoet. De tien sculpturen zijn elk 6,7 meter hoog, bestaan uit vierkanten van bijna 60 centimeter, hebben een naam en vertellen elk een eigen verhaal, afhankelijk van de plaats waar ze staan. De zuilen, of totems, zijn gemaakt van verschillende materialen waaronder beton, metaal, staal en hout.

Utrecht

De route loopt van Utrecht naar Amersfoort maar kan natuurlijk ook in omgekeerde volgorde worden gefietst. Volg je de route vanaf Utrecht dan is de Kleine Singel 21 het startpunt. Hier staat de eerste zuil van grijs beton, genaamd Kern. De tweede zuil, Baken, laat vier oprijzende kolommen met ('s avonds) verlichte witte vlakken zien.

Bilthoven

In Bilthoven kom je langs 1917 in de primaire kleuren blauw, geel en rood en genoemd naar het oprichtingsjaar van De Stijl, gevolgd door het van zandsteen gemaakte Sokkel.

Den Dolder
In de gemeente Den Dolder staat Constructie, een isometrische betonnen zuil waarin ruimtelijke vormen in een plat vlak worden weergegeven.

Soest

In Soest fiets je langs Spiegel, een zuil van - de naam zegt het al - spiegels in combinatie met chroomstaal. Op de zuil wordt met zwarte ringen een hexadecimale notatie weergegeven van het jaartal 2017. Groen is een open driedimensionale zuil van gegalvaniseerd staal waar tegenop bosrank en kamperfoelie groeit.

Amersfoort

Op het grondgebied van de gemeente Amersfoort staan drie zuilen. Utopie is gemaakt van roestkleurig cortenstaal waarin de letters van het woord utopie zijn verwerkt. Hoefdier bestaat uit twee helften, namelijk een bovenste helft van irokohout en een onderste helft van geknikt staal. Chogokin is de laatste zuil en staat aan de Barchman Wuytierslaan; de naam van het tweebenige figuur in de kleuren rood en blauw is afgeleid van Japanse robotspeeltjes uit de jaren zeventig.

Het Mondriaan Fonds en andere sponsoren

De Stijl fietsroute is tot stand gekomen met steun van de vijf genoemde gemeenten, het Centraal Museum, Stichting Amersfoort in C, het Mondriaan Fonds, het K.F. Hein Fonds, Stichting Zabawas, het Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht en de Stichting Sociaal Cultureel Fonds De Amersfoortse.

De plattegrond met beelden, beschrijvingen en een uitgeschreven fietsroutekaart is te bekijken op De Stijl Fietsroute.