Kunstmaand Ameland - kunstroute over het eiland in november
November is kunstmaand op Ameland. Sinds 1997 staat de hele maand november in het teken van de kunst. Over het hele eiland zijn er tentoonstellingen, in kerken en boerderijen, in musea en bij mensen thuis en is er kunst op locatie te zien. In een binnentuin van een hotelcomplex, bij de vuurtoren, in een weiland, op rotondes en zelfs middenin de duinen staan kunstobjecten opgesteld. Elke Kunstmaand krijgt een eigen thema mee. In 2020 is 'Langzaam' het verbindende begrip.
Het hele eiland als expositieruimte
November als Kunstmaand Ameland
Kunstmaand Ameland is een tentoonstelling die over het hele eiland is verspreid en waar een grote verscheidenheid aan disciplines, techniek en materiaal en ook in stijlen is te zien. Tijdens Kunstmaand Ameland is abstract tot hyperrealisme te zien en alle varianten daartussen in, op ongeveer 30 locaties van ongeveer 80 kunstenaars. Alle exposanten komen uit de waddenregio: Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen en Zweden. Ook de kunstenaars van Ameland doen mee zij exposeren in hun eigen galerie, voor zover ze die hebben. In de loop van de jaren groeit het aantal locaties naar 40 en de deelnemende kunstenaars naar honderd.
Kunstmaandcomité
Het eiland staat van begin tot eind november in het teken van kunst. Het organisatiecomité van plaatselijk liefhebbers samen met gemeente en VVV Ameland, is al maanden bezig met de voorbereidingen. Het comité houdt zich bezig met de werving van sponsoren, de publiciteitscampagne, de podiumkunsten en de logistiek. De allerbelangrijkste klus is de selectie van de kunstenaars. In de beginjaren buigt een groepje eilander kunstenaars - Tom Beijl, Margreet Halma, Bea van Twillert, Jan Epping, Mariëlle Buckinx en Timo de Smet - zich een jaar voorafgaand aan de Kunstmaand over de exposanten. Zij noemden zich kunstenaarsgroep Noordpunt. De zes selecteerden op genre en materiaalgebruik en letten op variatie in het aanbod. Sinds 2009 is Pieter Smit, voormalig directeur VVV Ameland, zakelijk leider van Kunstmaand Ameland. In 2011 wordt een professional ingehuurd om een deel van de organisatorische taken over te nemen en een als artistiek leider. In 2017 en 2018 is dat Gitte Brugman. In 2018 worden, vanwege de kosten, uitvoerende taken grotendeels overgenomen door vrijwilligers.

Glaskunst in 2010 /
Bron: Persbureau Ameland
Koaikersdunen /
Bron: Persbureau Ameland
Strandopgang Buren /
Bron: Persbureau Ameland
Populair bij bezoekers en kunstenaars
In de loop der jaren geniet de Kunstmaand Ameland meer en meer landelijke en internationale bekendheid. Kunstenaars melden zich spontaan aan. Velen willen graag meedoen en exposeren op het eiland. De populariteit van de Kunstmaand mag een pluim voor de organisatie en selectiecommissie genoemd worden.
Criteria
De kunstenaars die mee mogen doen moeten op professionele basis met de kunst bezig zijn. Dit kan uiteraard parttime zijn. De club van zes, die zich heeft verenigd in de kunstenaarsgroep Noordpunt, selecteert bovendien op genre en materiaalgebruik. De Kunstmaand hoort een gevarieerd aanbod te presenteren, menen ze. Daarom vinden we naast realistische werken abstracte kunst. Behalve schilderkunst treffen we videokunst, beeldhouwkunst, grafiek, design, textiel, installaties en foto’s aan. De kunst komt in galeries, hotels, groepsverblijven, gemeentehuis, musea en kerken te hangen, maar ook buiten in tuinen en in de natuur.
Opening in Landal Ameland State
De opening van Kunstmaand Ameland is op of rond de eerste dag van november. De openingshandeling wordt een een speciaal daarvoor uitgenodigde gast - vriend, burgemeester, gedeputeerde, minister, ambassadeur - verricht in Landal Ameland State verricht, sinds Landal Greenparcs als hoofdsponsor van het evenement optreedt.
Podiumkunsten op het eiland
Elke zaterdagavond tijdens de Kunstmaand zijn er podiumkunsten te beluisteren. Het is een onmisbare kunstvorm van de Kunstmaand geworden. Grote namen zoals Liesbeth List, Mathilde Santing, Greetje Bijma en Nynke Laverman zongen in de grote kerk in Hollum. Tangerine, Petra Berger en Gerrit Breteler werden uitgenodigd. De hervormde kerk is vanwege zijn ruimte en prachtige akoestiek het podium voor de concerten. De podiumkunsten worden geselecteerd door de werkgroep Podiumkunsten, met elk jaar een nieuw programma.
Workshops en filmavonden
Tijdens de Kunstmaand worden workshops georganiseerd voor bezoekers die het leuk vinden zelf eens aan kunstzinnige expressie te doen. De workshops worden gegeven door kunstenaars die zelf ook exposeren op Ameland. Linosneden, etsen, creatief schrijven, houtsnijden, monoprint, schilderen; het is slechts een greep uit de vele workshops die in de loop der jaren zijn gegeven.
Ook worden er rondleidingen en lezingen over kunstonderwerpen georganiseerd en is er een aantal keren in november een literair café.
Noordelijk Film Festival
Op het eiland draait in november een aantal films die uit het programma van het Noordelijk Film Festival komen; het NFF is begin november. De filmzaal is in de Burgemeester Walda School in Nes.
Amelander Amateurkunst
Ameland kent een aantal professionele kunstenaars, die sinds jaar en dag meedoen aan de Kunstmaand, maar ook een groot aantal mensen die de kunsten op amateurbasis beoefenen. In 2012 wordt voor de eerste keer Amelander Amateurkunst toegevoegd aan de Kunstmaand. In twee locaties in Buren hangen tientallen Amelander schilders en fotografen hun schilderijen, tekeningen en foto's ten toon.
Titel

Mathilde Santing in de hervormde kerk van Hollum tijdens de Kunstmaand van 2011 - Foto PA /
Bron: Persbureau AmelandSinds 2001 heeft elk jaar een titel:
- 2001 - Licht
- 2002 - Een Zomerdag in November
- 2003 - Vakantieliefde
- 2004 - Novemberdroom
- 2005 - Al Dwalend
- 2006 - Weerzien
- 2007 - Eindeloos November
- 2008 - Natuurlijk November
- 2009 - Dertiende Druk
- 2010 - Glashelder
- 2011 - Eb en Vloed
- 2012 - Eiland
- 2013 - Ontmoeting
- 2014 - Terug naar de Kust
- 2015 - Zee van Licht
- 2016 - Over de horizon
- 2017 - Tweede Natuur
- 2018 - Ameland Verbindt
- 2019 - In beweging
- 2020 - Langzaam - niet doorgegaan
- 2021 - Zilver - editie 25
- 2022 - Smoel
- 2023 - Energie
Kunstmaand Ameland mobiel
Kunstmaand Ameland is te volgen via de smartphone.
De locaties staan in de mobiele website www.ameland-actueel.nl. Alle exposanten staan genoemd in Locaties in de rubriek Attracties & Musea onder Kunstmaand.
Erfenis
Delen van de Kunstmaand blijven op Ameland; kunstwerken worden aangekocht, restanten van een buitenwerk blijven in de natuur staan en worden door de natuur teruggenomen of hele beelden blijven gewoon nog even hangen. In 2008 maakte beeldhouwer Gert Senema een beeld uit een iep. Het beeld siert sindsdien het plantsoentje langs de J.W. Burgerstraat midden in Hollum. In 2007 maakte Johan Sietzema een beeld in de duinen van Hollum, waarvan het de bedoeling was dat de natuur het beeld zou doen afbrokkelen en terugnemen. Een jaar later was het beeld van zand en beton grotendeels verdwenen, zoals bedoeld. De aardtonofoon van Martien Groeneveld, het experimentele muziekinstrument dat op Ameland zijn wereldprimeur kreeg en klanken uit de aarde geluid deed opstijgen, bleef na de Kunstmaand van nog maanden staan en bruikbaar.
Agenda en Vriend
De Kunstmaandcommissie geeft elk jaar een Kunstmaand agenda uit. De agenda bevat veel foto’s en informatie over de kunstenaars. De dag van de opening van de Kunstmaand is de eerste dag dat de agenda te koop is.
Om de jaarlijks terugkerende kunstevenement te ondersteunen kun je Vriend worden van de Kunstmaand. Voor een vriendenbijdrage van 30 euro krijg je een uitnodiging voor de opening, de kunstagenda en de nieuwsbrief. Word je voor 80 euro Vriend dan krijg je bovendien 10% aankoopkorting op een kunstwerk. De Kunstmaand vraagt wel om tenminste drie jaar Vriend te blijven.
Galerie November
In 2011 krijgt de Kunstmaandorganisatie de beschikking over een eigen expositieruimte en noemt het Galerie November. Hier zijn het hele jaar rond kunstwerken te zien.
Locaties
De Kunstmaand kent een aantal vaste locaties in de dorpen
Hollum,
Ballum,
Nes,
Buren en buurtschap
Kooiplaats. Ook komt er elk jaar wel een locatie bij of valt er een af. Zo waren er in 2019 voor het eerst geen beelden te zien op de rotondes.
Buren
- Amelander Paradijs
- De Vleijenhof
- Kampeerboerderij't Hoefijzer
- Kampeerboerderij Ritskemoei
- Klein Vaarwater
- Koaikershuus en Kooikersdunen
- Landbouw- en Juttermuseum Swartwoude
- Resaurant StrAnders
- Strandhuys
- Visvijver 't Nijlân

Ameland State met banieren van de laatste Kunstmaanden /
Bron: Persbureau Ameland Nes
- Ameland State
- Burgemeester Walda School
- De Rentmeester
- Doopsgezinde kerk
- Galerie November
- Hervormde kerk
- Hotel Ameland
- Hotel Noordsee
- Kampeerboerderij Kievitshoeve
- Kerkplein
- Natuurcentrum Ameland
- Ostrea
- Rotonde
- Sint Clemenskerk
- Sjoerd
- Toren
Bron: Kunstmaand Ameland
Marijke Sjollema - 2015 /
Bron: Persbureau Ameland
Ameland State, waar ook de opening is /
Bron: Persbureau Ameland
Ballum
- Brink
- Gemeentehuis
- Hervormde kerk
- Hotel Nobel
- Roosdunen
- Rotonde
- Strandpaviljoen Ballum
Hollum
- Amelander Kaap
- Boomhiemke
- De Plaats
- Duinen bij de vuurtoren
- Galerie Atelier 31
- Golfbaan
- Herenwegkerk
- Hervormde kerk
- Maritiem Museum Abraham Fock
- Molen De Verwachting
- Museum Sorgdrager
- Qurios
- Rotonde
- Sier aan Zee
- The Sunset
- Westerlaankerk
Kooiplaats
- Koaikershuus
- Kooikersdunen
Kunstmaand logo en vlag
Kunstmaand Ameland voert het logo van een vierkant verdeeld in vier vierkantjes, met in elk blokje een schelp, een kokkel. Elk vierkantje heeft een eigen kleur, een sobere kleur die past bij zand, zee en slik. In 2018 wordt het logo iets opgefrist en krijgt het logo een lichtere achtergrond.

nieuwe logo /
Bron: Kunstmaand Ameland
oude logo /
Bron: Kunstmaand Ameland
Kunstmaand en corona
In 2020 waart het coronavirus over de wereld en moet ook de Kunstmaand rekening houden met de regels die Nederland oplegt wegens de pandemie. Op 14 oktober 2020 is besloten Kunstmaand Ameland van november 2020 niet door te laten gaan.
Ameland
Legenda
A. Hollum
B. Ballum
C. Nes
D. Buren
E. Kooiplaats
Lees verder