Carlos Relvas, de Portugese pionier van de fotografie

Golegã is niet zomaar een klein dorpje in de plattelandsprovincie de Ribatejo in Portugal. Behalve dat hier ieder jaar in november het beroemde en drukbezochte nationale festival van het paard (Feira Nacional do Cavalo) losbarst is Golegã ook bekend vanwege de bijzondere casa-estúdio van Carlos Relvas.

Carlos Relvas

Carlos Relvas is geboren in Golegã in 1839. Hij bleek zeer intelligent en groeide op tot een zeer ontwikkeld man. Van huis uit was hij zeer gefortuneerd wat hem hielp in de mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Hij was grootgrondbezitter, stierenvechter, getalenteerd ruiter in de rensport en de uitvinder van het relvas-paardrijzadel. Maar zijn grootste interesse ging uit naar de fotografie. Rond zijn geboorte werd de kunst en techniek van het fotograferen uitgevonden met de Franse Nicephore Niepce en Daguerre als voorlopers. De ontwikkelde geest, de gedrevenheid en fortuinlijkheid van Carlos Relvas maakte dat hij deze kunst en techniek verder ging onderzoeken. Gepassioneerd als hij was, wilde hij hiervan alles weten en wilde zich de nieuwste technieken eigen maken.

De casa-estúdio

Om zijn fotografeerwerk zo optimaal mogelijk uit te kunnen voeren, bouwde Relvas tussen 1871 en 1875 samen met de architect Henrique Carlos Afonso een indrukwekkende studio. Het werd een prachtig gebouw in neogotische stijl waarin veel glas en ijzer werd verwerkt. Het gebruik van veel ijzer in de architectuur was representatief voor deze tijd. Zo werd rond deze tijd bijvoorbeeld ook in Lissabon de Santa Justa lift gebouwd door Raul Mesnier de Ponsard, de leerling van Gustav Eiffel. In deze lift zien we ook de overduidelijke aanwezigheid van ijzer in het bouwwerk.

Relvas bracht veel tijd door in zijn studio. In het gebouw vond men op de beneden verdieping onder andere twee donkere kamers voor het ontwikkelen van de foto´s en een wachtruimte voor de mensen die gefotografeerd zouden worden. De bovenverdieping was ingericht tot opnamestudio. De studio van Relvas is een uniek en een wel doordacht exemplaar. De opnamestudie bestaat geheel uit een constructie van ijzer en glas, zowel de wanden als het dak. Relvas had een gordijnensysteem ontwikkeld, waarbij hij naar wens zonlicht wel of niet binnen kon laten om op die manier de ideale omstandigheden te creëren voor de perfecte foto.

Een bezoek aan de casa-estúdio

Vandaag de dag is deze bijzondere studio open voor publiek. De studio is tot in de details gerestaureerd. Op de buitengevel vindt men prachtige versieringen, waaronder de bijzondere engelfiguren met fotocamera´s in de hand. In de donkere kamer vindt men nog de originele materialen die Relvas gebruikte bij het ontwikkelen van zijn foto´s. In een andere kamer op de benedenverdieping wordt een zeer vermakelijke en informatieve film getoond over het leven en werk van Relvas. Daarna kan men de verzameling boeken over fotografie en handgeschreven aantekeningen van de fotograaf bekijken. In de vroegere wachtkamer, die geheel naar het plaatje van vroeger is ingericht, vindt men oorkondes die de fotograaf gewonnen heeft op zowel nationale als internationale tentoonstellingen. Ook vindt men hier origineel werk van Relvas en authentieke voorwerpen, meubelstukken en andere rekwisieten die Relvas gebruikte ter decoratie tijdens de foto-opnames. De unieke fotostudie op de bovenverdieping kan men ook bezoeken en men kan daar het bijzondere gordijnensysteem bekijken. In diezelfde ruimte vindt men verder nog oude foto-apparaten die Relvas in verschillende landen had aangeschaft.

Het leven in de 19e eeuw in beeld

Het werk van Relvas geeft ons de unieke mogelijkheid om een indruk te krijgen van het leven in de 19e eeuw. In zijn studie kan men prachtige foto´s bewonderen van het leven op het platteland in de Portugese Ribatejo. Veel tafereeltjes die afgebeeld worden op zijn foto´s van meer dan een eeuw geleden kan men in de Ribatejo op het platteland vandaag de dag nog steeds tegenkomen. Het is een regio met een sterke plattelandstraditie. Maar aangezien Carlos Relvas ook een echte reiziger was, geeft hij ons ook de mogelijkheden beelden te bewonderen van andere plekken op de wereld.

Een bezoek aan de casa-estúdio van Carlos Relvas is een zeer bijzondere ervaring en een echte aanrader voor wie deze omgeving gaat bezoeken. De studio is van dinsdag tot en met zondag geopend tussen 10:00 en 12:30 en tussen 14:00 tot 18:00.