Frans Naerebout, een Zeeuwse held

Zeeland heeft veel zeehelden voortgebracht. De meest bekende is Michiel de Ruyter. Minder bekend maar veel vredelievender was Frans Naerebout die op 30 augustus 1748 in Veere is geboren en gestorven in Goes op 29 augustus 1818. In de tijd van de VOC heeft Naerebout heldhaftig mensen van zinkende schepen gered. Komend uit een arm vissersgezin ging het hem financieel op het eind van zijn leven ook niet voor de wind. Als zeeheld werd hij wel geëerd door een benoeming tot Broeder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Eerste heldendaad van geridderde zeeheld

Naerebout was een loods die voor de VOC werkte en heeft mensen van zinkende schepen gered. Zijn standbeeld is evenals dat van Michiel de Ruyter in Vlissingen te vinden. Hij komt uit een arm vissersgezin. Zijn eerste roem verwierf hij door een reddingsactie van een vastgelopen schip. Eind juli 1779 naderde het fregatschip Woestduyn de rede van Vlissingen, onder leiding van een onervaren loods. Het schip, dat uit Batavia kwam, liep vast op een zandbank. Een reddingsvaartuig van de VOC weigerde uit te varen in het stormachtige weer. Naerebout voer toen samen met zijn broer en zes andere dappere mannen uit Vlissingen toch uit naar de Woestduyn. Van de bijna 90 opvarenden wisten ze er 71 van het schip te redden. Uiteindelijk noodzaakte het opkomend tij hen om terug te keren naar de kust. De harde wind was inmiddels aangewakkerd tot storm. Naerebout wist toch met veel moeite zijn makkers opnieuw te bewegen om een tweede tocht te maken. In de namiddag wisten ze ook de overgebleven opvarenden te redden.

Meer heldendaden

In 1781 kreeg hij van het rijk een aanstelling als loods. Twee jaar later trad hij in dienst van de Oostindischen Maatschappij ter Kamer Zeeland. In 1788 verkeerde het schip Zuiderbrug voor de kust van Westkapelle in de narigheid. Naerebout wist het schip te bereiken en loodste het naar Plymouth. Eenzelfde soort staaltje verrichtte hij in 1795, maar moest toen tot Kaap de Goede Hoop meevaren. In 1804 voer hij met een schip onder leiding van Carel Hendrik Ver Huell van Texel naar Boulogne.

Broeder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

Kort daarna ging het slecht met hem omdat de economie was ingestort. Hij had geen inkomen meer uit zijn werkzaamheden als loods. In maart 1807 kreeg hij de functie van lichtwachter op een nieuwe vuurbaak in de Oost-Bevelandpolder. Later werkte hij nog als havenmeester en sasmeester bij Wilhelminadorp. En opnieuw ging het vanaf 1814 weer minder goed en werd Naerebout afhankelijk van financiële ondersteuning van verschillende kanten. Het Zeeuwsch Genootschap sprong bij. Toen hij op 31 oktober 1816 werd benoemd tot Broeder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, leverde hem dat ook een toelage op.
Twee jaar later verzorgde het Goese departement van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen zijn begrafenis en werd hij met veel eerbetoon bijgezet in de Grote of Maria Magdalena Kerk in Goes.

Standbeeld in Vlissingen

Van de zeeheld Frans Naerebout staat een standbeeld in Vlissingen op een bijzondere plek. Oorspronkelijk stond het beeld in het Bellamypark. Daar moest het regelmatig worden verwijderd voor festivals. Na een definitieve verhuizing naar de boulevard De Ruyter kijkt het beeld uit over het water wat een betere plaats is voor een zeeheld.

Lees verder

• Scheepswrakken in de Westerschelde
• Loodsen ook bij nacht en ontij op de verraderlijke Schelde