Aborigines, de eerste Australiers

De Australische Aborigines die van oorsprong afkomstig zijn uit Zuidoost-Azie, waren en zijn nog altijd nomaden. Van deze oorspronkelijke bewoners van Australie zijn er nog slechts 100.000 in leven. Hun cultuur is grotendeels verdwenen. Tot de fysieke kenmerken behoren onder andere de donkere huid, de hoge neusrug met brede punt en gezwollen neusvleugels, alsmede de krachtige wenkbrauwen.

Herkomst van de Aborigines

Ongeveer 50.000 jaar geleden bereikten de Aborigines Noord-Australië vanuit Zuidoost-Azië. Daarbij waren zij van eiland naar eiland getrokken. Aborigines zijn bruine of zwarte mensen. Het zijn geen boeren of veehouders, maar nomaden. De eerste Aborigines vielen uiteen in ongeveer 600 tot 700 stammen of volkeren met 200 tot 250 talen, die sterk van elkaar verschillen. Zij leefden van de jacht en maakten gebruik van de boemerang, de woemera (een speerwerper) en van het verzamelen van vruchten en wortels.

Het stam-volk

Een stam-volk omvat diverse autonome groepen, die elk uit een uitgebreide familie bestaan: een man en zijn broers met hun eigen vrouwen en kinderen. De vrouwen nemen en namen in deze hoogst spirituele en egalitaire cultuur een volwaardige plaats in. Beide seksen hebben hun eigen heilige plaatsen en ceremonies waarin mythen, liederen en rituele dansen rondom bepaalde helden uit Tjukurpa levend worden gehouden. Deze helden worden met een plant, een dier of een ander natuurobject in verband gebracht.

Tjukurpa, de droomtijd

De Aborigines geloven dat hun voorouders in een periode leefden die Tjukurpa heet (de Droomtijd). In die Droomtijd begon de aarde vorm te krijgen. Tjukurpa heeft niets te maken met dromen in de gewone betekenis. Het is meer een spirituele filosofie, een religieuze interpretatie van het landschap, die zowel naar verleden als heden verwijst.

Oertijd Tjukurpa

In de oertijd Tjukurpa werd de wereld bewoond door dier-mensen met bovennatuurlijke krachten, zoals de Yankunytjatjara (het ruitpythonvolk) en de Pitjantjatjara (het haaswallabyvolk) die allebei met de rots zelf geassocieerd worden. Deze volkeren ondernamen lange reizen en zoektochten. Waar ze stopten om fruit te eten of te jagen, of een vissegraatje weg te gooien, veranderde het landschap. Er ontstonden poelen en er verrezen rotsen, die allemaal heilige plaatsen werden.

De Aborigine-families

Op de helige plaatsen ontstonden verschillende Aborigine-families, met ieder hun eigen taal en achtergrond. Tegelijkertijd werd er een complex patroon van sporen uitgezet in de hele woestijn. Dat zijn de 'droomsporen', die ooit van vitaal belang waren voor de Aborigines die er leefden en jaagden. De locaties en de geheimen van deze Aborigines zijn van de ene generatie op de andere doorgegeven in liederen, schilderingen en corroborees (rituele bijeenkomsten).

De corroboree

Op de corroborees worden de daden van de helden uitgebeeld in rituele ceremonies met zang en dans. Zo'n corroboree kan soms wel een week duren. De mannen (bij sommige stammen de vrouwen) beschilderen hun gezicht en lichaam (meestal met wit: het symbool van de mannelijke potentie, dood en wedergeboorte). Ook tooien zij zich soms met bosjes gras of veren. De corroboree is een spiritueel feest zonder priesters. Iedereen vervult een rol, maar de ouderen die alle liederen en verhalen kunnen voordragen genieten het meeste aanzien. De ouderen bewaren heilige stenen of panelen waar de patronen of krassen op staan, die hun verhaal voorstellen. Ze verbergen deze heilige stenen en panelen in grotten en halen ze alleen bij ceremoniële gelegenheden te voorschijn. De complexe ritmes van zang en dans dienen om gebeurtenissen uit Tjukurpa uit te beelden en jongens in de levensgeheimen in te wijden.

Kangoeroedans

Legenden uit Tjukurpa worden via zang en dans doorgegeven. De Kangoeroedans vertelt het verhaal van een kangoeroejacht. Hij wordt in Peppimenarti (in het noorden van het Northern Territory) uitgevoerd. Ooit stond hier een veeboerderij van de later gekomen Australiërs, maar nu bewerken de Aborigines weer hun eigen land.

Grotschilderingen

Ook grotschilderingen vervullen de rol van overlevering. Zijn zijn echter ook afbeeldingen van de wezens horend bij groepen of personen. Muurschilderingen werden meestal in heilige grotten aangebracht, waar toeristen niet in mochten. Het geloof waarbij mensen verbonden zijn met dieren, planten of objecten, wordt totemisme genoemd.

Nourlangie Rock

In Kadadu Nationaal Park sieren kleurige schilderingen de Nourlangie Rock. Deze schilderingen zijn befaamd en minstens 25.000 jaar oud. Alleen al in dit park zijn ongeveer 7.000 rotsschilderingen.

Totemisme

Dit is dus het geloof waarbij mensen verbonden worden aan dieren, planten of objecten. Aborigine-totems hebben een dubbele identiteit. Zij zijn half mens en half niet-mens. Een Aborigine kan op een holte in Uluru (een reusachtig brok rode zandsteen) wijzen, die een slangmens noemen en zeggen: "Dat is mijn grootvader". Een Aborigine-man zal nooit zijn totem kwaad doen of eten, want die is hem heilig. De totem doden komt immers overeen met het doden van een gezinslid.

Openbare rituelen

Vrouwen en kinderen en soms ook vreemdelingen kunnen inwijdingsfeesten van jongens bijwonen, evenals dodenrituelen.
Maar godsdienstrituelen zijn geheim en op het onthullen van details staat een zware straf. In het verleden was die straf de doodstraf, maar deze werd bijna overal vervangen door een gericht. Bij dergelijke gerichten werd de beschuldigde ingesloten en wierpen omstanders speren naar zijn of haar dijen.