Scheppingsmythen

Scheppingsmythen Korte samenvatting over de algemene vragen rond scheppingsmythes. Antwoorden op een paar veelgestelde vragen.

Wat is een scheppingsmythe?

Het is een verhaal over hoe de wereld ontstaan zou zijn. Het bekendste verhaal staat in de bijbel (nl. genesis) maar ook heidense volkeren hebben hun eigen verhalen. Soms wordt uit een scheppingsmythe gelijk duidelijk hoe het wereldbeeld van een bepaalde cultuur in elkaar zit; hoe ze denken of dachten, dat het heelal in elkaar zit en werkt.
  • Je kunt een scheppingsmythe lezen als een beschrijving van hoe de materiele wereld geschapen werd. Wetenschappelijke versie van ontstaan van de aarde. (oerknal)
  • Je kunt een scheppingsmythe ook zien als een symbolische weergave van het ontstaan van de wereld. Niet de schepping van de wereld wordt uitgelegd, maar het wereldbeeld wordt in fragmenten uit elkaar gehaald die iedere verbonden worden aan een vertelling die symbolisch gezien kan worden.

Zoals in sprookjes zijn er veel tegenstellingen te vinden:
  • goed ↔ kwaad
  • licht ↔ donker
  • man ↔ vrouw
  • hemel ↔ hel

Waarom zijn er scheppingsverhalen?

Ze zijn er om de mens een verklaring te geven over de manier waarop de wereld met de mens is ontstaan. Mythen helpen ons om mensen die in hun culturele, traditionele en maatschappelijke levensopvatting van onze verschillen, te gaan begrijpen.

Hoe zijn ze ontstaan?

Ze ontstonden tienduizenden jaren geleden, toen onze voorouders over voldoende taalvermogen beschikten om verhalenvertellers voort te brengen. Mythen werden mondeling doorverteld, en namen daardoor verschillende vormen aan. De mythen die aan ons zijn overgeleverd zijn uit latere schriftelijke bronnen afkomstig (vb. de Bijbel).

Waarheid over scheppingsmythen

Over het algemeen is het zo dat veel moderne wetenschappers van mening zijn dat de wereld niet door directe schepping of door een Opperwezen is ontstaan. Dit zijn geen verhalen zonder betekenis, geschreven om nietsdoeners te amuseren: ze belichamen de diepzinnige religie van onze voorouders. Niet alleen hun religie, maar ook hun geschiedenis. Want mythes worden van mond tot mond van de ene generatie op de andere overgebracht. Deze mythes gingen over een buitengewone persoon van wie de biografie als gevolg van verering met een rijke volksverbeelding werd overdekt, maar die niet helemaal een fabel is.

Figuren in scheppingsmythen

  • Minstens 1 god, uitgezonderd bij de wetenschappelijke versie. Deze goden kunnen lijken op mensen, dieren of soms een mengeling van de 2 en hebben allemaal bovennatuurlijke krachten.
  • Dieren en mensen
  • Slechteriken (vb. slang van Adam en eva)

Gelijkenissen tussen scheppingsverhalen

  • 1 of meerdere goden komen voor
  • Mens wordt altijd als laatste geschapen
  • In het begin is er altijd een leegt of een chaos waaruit de wereld wordt geschapen.
  • In het begin zijn er meestal onvolmaaktheden die door de goden worden opgelost, en zo bekomt men de wereld zoals ze nu is.
  • Op het einde kunnen de mensen alleen in gebeden met de goden communiceren, ze kunnen de goden dus niet zien of aanraken.

Kunnen scheppingsmythen vandaag nog iets voor ons betekenen?

Iedereen heeft hierover zijn eigen mening. Maar wij vinden eigenlijk een beetje van wel, want ze leren ons lessen zoals in de schepping in zes dagen worden Adam en eva verbannen uit het paradijs omdat ze ongehoorzaam waren aan god. We vinden ook dat er in scheppingsmythen een duidelijke voorkeur is naar harmonie i.p.v. chaos, mensen die hier sterk in geloven zullen ook zelden rommel in hun huis hebben. In een scheppingsmythe zit er ook dikwijls een moraal.
© 2007 - 2024 Dacuba, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Egyptische mythen: over Ra, Aton, Osiris, Isis, Horus e.aEgyptische mythen: over Ra, Aton, Osiris, Isis, Horus e.aIn het oude Egypte speelden mythen over goden een belangrijke rol. Een mythe zou men, in godsdiensthistorische zin, kunn…
Schepping en evolutie?Het boek ‘Genesis, Een spirituele visie op de vroegste geschiedenis’ van Emil Bock (1895 – 1959), een Duitse schrijver e…
Mythes over Kreta en hun link met de Minoïsche beschavingMythes over Kreta en hun link met de Minoïsche beschavingDe Minoïsche beschaving is een hele oude beschaving op het Griekse eiland Kreta. Kreta was heel handig gelegen, waardoor…

De betekenis van het Tibetaanse boeddhismeOver het ontstaan van Tibet doen veel legenden de ronde. Al deze verhalen zijn diep geworteld in de pre-boeddhistische v…
De mythe van de vampierIedereen kijkt in de kist. ‘’Zijn jullie nu tevreden?’’ zegt de dokter. ‘’Nu jullie de eeuwige rust van deze ongelukkige…
Dacuba (8 artikelen)
Gepubliceerd: 05-07-2007
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Mythologie
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.