Flarfen: een originele dichtvorm

Dichten of poëtisch schrijven kan je op vele verschillende manieren. Allerlei rijmschema's en dichtvormen maken onze taal steeds rijker. En daar is sinds enkele jaren een nieuwe dichtvorm bij gekomen: het flarfen. Een flarfgedicht past helemaal in de tijdsgeest van onze postindustriële informatiemaatschappij: het is een gedicht dat je maakt met de hulp van het internet.

Inhoud

• Wat is flarfen
• Zelf een flarfgedicht schrijven
• Voorbeeld van een flarfgedicht
• Kritiek

Wat is flarfen

Een flarf is een korte tekst of een gedicht waarbij de schrijver ervan de tekst baseert op zoekresultaten die hij of zij toevallig vindt op het internet. Een flarf kan volledig uit zoekresultaten bestaan, maar ook gedichten waarin woorden van de auteur zelf en fragmenten uit zoekresultaten gecombineerd worden is een flarf.

Het flarfen ontstond in 2000 en 2001 door de Amerikaanse dichter Gary Sullivan. Hij begon te flarfen uit kritiek op moderne dichtkunst. Vreselijk slechte gedichten worden volgens hem alsnog aangeprezen. Om dit aan te klagen bouwde hij de slechtste gedichten die hij maar kon bedenken, en gebruikte daarvoor vooral de zoekmachine van Google. De kritiek lokte echter het tegendeel uit: ook andere dichters gingen aan het flarfen, en tegenwoordig wordt niet meer elke flarf als kritiek bezien. Een flarfgedicht kan ook mooi zijn, een flarfgedicht kan ook lof verdienen. Sinds enkele jaren duikt flarfen ook op in Nederland en België.

Zelf een flarfgedicht schrijven

Stap 1: beginwoorden

Zoek twee of meer woorden op een willekeurige manier. Voor de beste resultaten kies je best niet te veel woorden, als je voor het eerst gaat flarfen begin je best met maar twee woorden. Je kiest woorden die helemaal niets met elkaar te maken hebben. Handige lijsten om woorden uit te pikken vind je bijvoorbeeld in Het Vlaams woordenboek, of in een echt woordenboek. Een echt woordenboek kan je bijvoorbeeld met gesloten ogen op een willekeurige pagina openen en zomaar ergens je vinger neerzetten om willekeurig een woord te kiezen. Nog een mogelijkheid is om via Wikipedia een 'willekeurige pagina' op te vragen (en blijven doorklikken tot je iets leuk vindt).

Stap 2: zoeken

Surf naar een zoekmachine, bijvoorbeeld Google, en typ de verschillende willekeurige woorden in, gescheiden door een spatie. Je kan daarna eventueel nog eens zoeken met de woorden in andere volgorde, dat geeft soms andere zoekresultaten.

Stap 3: fragmenten kiezen

Uit de lijst zoekresultaten die je nu te zien krijgt kies je de beste fragmenten. Dit kunnen woorden of zinnen zijn die je aanspreken, die je vreemd vindt of net heel intrigerend. Gebruik hierbij enkel de tekst op de zoekpagina zelf, het is niet de bedoeling dat je de zoekresultaten aanklikt en op de pagina's zelf gaat zoeken.

Stap 4: collage van woorden en zinnen

De mooiste, grappigste, engste of gekste zinnen kopieer je. Je plakt de fragmenten tekst in een tekstdocument. Wanneer je verschillende woorden of zinnen bij elkaar hebt geplakt, kan je echt aan het flarfen gaan. Je probeert met deze fragmenten een leuk stukje tekst te bouwen. Je kan er zelf nog woorden aan toevoegen. Je kan dichten met of zonder leestekens. Volzinnen of korte woorden, een lange doorlopende tekst met weinig structuur of net flarfen met een rijmschema zoals bijvoorbeeld A-B-B-A, een verhaaltje opbouwen of net betekenisloze onzin creëren, het kan allemaal.

Voorbeeld van een flarfgedicht

Stap 1

Enkele woorden willekeurig gekozen via vlaamswoordenboek.be:

• aal
• dagschotel

Stap 2

Googlen:

• "aal dagschotel"
• "dagschotel aal"

Stap 3 en 4

Aal & dagschotel

Het is weekend, wat te doen?!
Van eenvoudig buffet tot kreeft en banket, wat te doen?!

In een romantische grachtenkelder uit de 14e eeuw
De herbergier kwam eraan en we bestelden bier en de dagschotel

De chef bereidde de aal bijgevolg, met een sausje
Citroensaus, past perfect bij schelpdieren en aal
Citroensaus, aangevraagd, spe-ci-aal voor mijn vrouwtje

GE-NI-AAL

Tijdens het brengen van de dagschotels had ze gezegd:
“Eten waar ik heel blij
…
eigenlijk interesseert aal dat eten me niet, ik doe er niet aan mee.”

Kritiek

Niet iedereen is dol van flarfen. Sommige schrijvers en lezers zien met het flarfen de teloorgang van de taal in het vooruitzicht. Taal en dichtkunst dient volgens hen om het diepste van jezelf te uiten, je ziel als het ware bloot te leggen. Met een flarfgedicht schiet daar soms weinig van over: het gedicht is vooral gebaseerd op de serendipiteit (toeval) van het internet en is weinig persoonlijk voor de schrijver ervan. Dat is ook zo bij het snel geflarfde gedichtje hierboven.

Anderen zeggen dan weer dat flarfen net een mooie uitbreiding is voor schrijvers en dichters. Via het flarfen kan een auteur zijn of haar woordenschat oneindig uitbreiden, wordt die niet belemmerd door zijn eigen referentiekader of moraliteit. In plaats daarvan zorgt de zoekmachine en het toeval er voor dat auteurs origineler uit de hoek kunnen blijven komen. Flarfen kan voor schrijvers en dichters dus ook gewoon een aanvulling zijn op die andere en veel persoonlijkere soort van dichten.