Het Grieks alfabet. Ontdek het van Alfa tot Omega
Het Griekse alfabet is de basis van ons alfabet. Wij hebben ons alfabet gebaseerd op het Latijnse dat gebruikt werd door de Romeinen. Deze baseerden hun alfabet echter ook op een ander, dat van de Etrusken. Het Grieks alfabet lag dan weer aan de basis van dat van de Etrusken. Ook vandaag nog wordt de Griekse taal geschreven in het Griekse alfabet.In dit artikel
- De geschiedenis van het Griekse alfabet.
- De uitspraak van het Griekse alfabet.
- Tabel van het Griekse alfabet.
De geschiedenis van het Griekse alfabet.
Het Griekse alfabet vormt de grondslag voor heel wat alfabetten. Onder andere het Koptische, Cyrillische en het Latijnse alfabet zijn gebaseerd op hun Griekse voorbeeld. Het Griekse alfabet toont als eerste in zijn soort een belangrijke ontwikkeling; het voorkomen van klinkers. Oudere schriften zoals het Egyptisch en Hebreeuws kenden alleen maar medeklinkers. In deze oude talen was dat geen probleem, omdat woorden die in deze talen slechts één klinker verschillen meestal een gelijke betekenis hebben. Bij de Indo-Europese talen bestaan er echter vele woorden die op elkaar gelijken door een klein of geen klinkersverschil, maar een totaal andere betekenis hebben. Om deze reden vervingen de Grieken enkele onnodige medeklinkers door klinkers. Aanvankelijk was het Griekse alfabet linkslopend, wat dus wil zeggen dat er zowel van rechts naar links geschreven als gelezen werd. In een later stadium was dat ossenploeggewijs, afwisselend van links naar rechts dus. Veel later pas ontstond de huidige vorm van lezen en schrijven, van links naar rechts.De uitspraak van het Griekse alfabet.
De uitspraak van het Grieks ten opzichte van het Oudgrieks verschilt heel erg en kennen we dan ook maar bij benadering. Doorheen de eeuwen is de uitspraak erg veranderd en bestaat er veel onderscheid:| Oudgrieks | Nieuwgrieks |
|---|---|
| Onderscheid tussen èta, jota, ypsilon en 'ei'. | Alles vervangen door een lange i-klank. |
| B-klank of bèta. | Vervangen door w-klank of wita. Combinati mu-pi gebruikt voor de nieuwe b-klank. |
| D-klank of delta. | Combinatie nu-tau om verwarring met het Engelse 'th' (This) te voorkomen. |
| G-klank of gamma (zoals in garçon) | Wordt voortaan uitgesproken zoals de zachte 'g' (Vlaamse 'g'). |
| I-klank of e-klank na gamma | Gamma wordt dan uitgesproken als 'j' zoals in 'Jan'. |
| Epsilon-ypsilon of 'ui'-klank | 'Eu'-klank uitgesproken als 'ev' of 'ef'. |
| Alfa-ypsilon of 'o'-klank | 'Au'-klank uitgesproken als 'av' of 'af'. |
| Spiritus asper (´) op de eerste letter gaf aan dat eerste letter een geaspireerde (uitgeblazen) uitspraak nodig had. | Eerste letter wordt nooit geaspireerd uitgesproken op wat uitzonderingen na. |
| Spiritus lenis (`) op de eerste letter gaf aan dat de eerste letter niet geaspireerd uitgesproken moest worden. | Eerste letter wordt nooit geaspireerd uitgesproken op wat uitzonderingen na.. |
| Accenttekens hebben verschillende functies. | Accenttekens geven enkel de hoofdklemtoon van een woord aan. |
Tabel van het Griekse alfabet.
| Hoofdletter, onderkast | Naam | Getalwaarde | Vertaling |
|---|---|---|---|
| Α, α | Alfa | 1 | A |
| Β, β | Bèta | 2 | B |
| Γ, γ | Gamma | 3 | G |
| Δ, δ | Delta | 4 | D |
| Ε, ε | Epsilon | 5 | E of EE |
| Ϝ, ϝ1 | Wau of Digamma | 6 | W |
| Ϛ, ϛ | Stigma | 6 | ST |
| Ζ, ζ | Dzeta of Zdeta | 7 | DZ of ZD |
| Η, η | Èta | 8 | E |
| * | Hèta | * | H |
| Θ, θ | Theta | 9 | Th |
| Ι, ι | Iota | 10 | I, J |
| Κ, κ | Kappa | 20 | K |
| Λ, λ | Lambda | 30 | L |
| Μ, μ | Mu | 40 | 40 |
| Ν, ν | Nu | 50 | N |
| Ξ, ξ | Ksi | 60 | X (ks) |
| Ο, ο | Omikron 6 | 70 | O |
| Π, π | Pi | 80 | P |
| Ϻ, ϻ1 | San | * | S |
| Ϸ, ϸ | Sho | * | Sh |
| Ϙ, ϙ1 | Quoppa | 90 | Q |
| Ρ, ρ | Rho | 100 | R |
| Σ, σ, ς3 | Sigma | 200 | S |
| Τ, τ | Tau | 300 | T |
| Υ, υ | Upsilon | 400 | U, Y |
| Φ, φ | Phi | 500 | F, PH |
| Χ, χ | Chi | 600 | CH |
| Ψ, ψ | Psi | 700 | PS |
| Ω, ω | Omega 7 | 800 | OO |
| * | Sampi of Disigma | 900 | TS |
