Zeilen: Spreekwoorden

In de scheepvaart zijn gezegdes en spreekwoorden ontstaan die nog steeds gebruikt worden. Hieronder zijn een aantal genoemd met de betekenis. De beste stuurlui staan aan wal
Een buitenstaander weet het altijd beter

Een oogje in het zeil houden

Alles in de gaten houden, goed opletten

Een vrouwenhaar is sterker dan een scheepstouw

Menige vrouw heeft een zeeman naar de wal gelokt

Met de kloten voor het blok zitten

Geen kant meer opkunnen

Iemand kielhalen

Iemand een lesje leren

Ergens verzeild raken

Men komt ergens toevallig terecht

Balken onder de ogen hebben

Dikke wallen onder de ogen hebben

Iemand van de wal in de sloot helpen

Door verkeerde hulp iemand benadelen

Oude schepen blijven aan wal

Geen hoge verwachtingen stellen aan ouderen

Van twee walletjes eten

Van beide partijen voordeel halen

Van wal steken

Beginnen met praten

Uit de boot vallen

Ergens niet meer aan mee kunnen (of willen) werken

Dat raakt kant noch wal

Dat slaat nergens op, onzin

De boot missen

Te laat zijn

Iemand in de boot nemen

Iemand voor de gek houden

De wind in de zeilen hebben

Geluk hebben

Op de wind van gisteren kun je vandaag niet zeilen

Bij de tijd blijven

Het zeil in top hijsen

Een zo goed mogelijke vertoning geven

Met een nat zeil thuiskomen

Dronken zijn

De ratten verlaten het zinkende schip

Als het misgaat zoekt iedereen een veilig heenkomen

Alle vrachtjes lichten zei de schipper en gooide zijn vrouw overboord

Ook onwaarschijnlijke bijdragen kunnen een oplossing brengen

Een vrouw zonder man is als een schip zonder roer

In het huwelijk hebben man en vrouw elkaar nodig

Onder zeil gaan

Gaan slapen

Eendracht maakt macht

Eensgezindheid maakt sterk

Bakzeil halen

Terugkrabbelen, zijn woorden intrekken

Men kan niet bezeilen, wat men bestevent

Men bereikt niet altijd zijn doel

Er is geen land met hem te bezeilen

Men kan niets met hem beginnen

Daar is geen haven mee te bezeilen

Met hem is niet te praten, 't is een koppige dwarsdrijver

De wind uit de zeilen nemen

Zorgen dat iemand ergens geen voordeel aan heeft

De bramzeilen bijzetten

Zijn uiterste best doen

Alle zeilen bijzetten

Alles op alles zetten, de grootste inspanning leveren

Hij ligt op gijpen

Op 't uiterste

Hij weet tussen de klippen door te zeilen

Hij weet door de moeilijkheden te geraken door handig overleg, door bekwaamheid bij zijn optreden

Op dat kompas kan men veilig zeilen

Op die mededeling is te vertrouwen, de leiding is deskundig

De wind in de zeilen hebben

Geluk hebben (in zaken)

Geen twee masten op een schip

Eén moet het gezag hebben

Hij zit voor de mast

Hij kan niet meer, helemaal vol gegeten

De mast overboord zeilen

Over de kop gaan ten gevolge van een te weelderige levenswijze (te veel zeil gezet)

Een reef in het zeil leggen

Zijn uitgaven verminderen

Zoals het reilt en zeilt

Zoals de toestand is

Verzeild raken

Afdwalen

Een oogje in het zeil houden

In de gaten houden

Met opgestreken zeilen naar iemand toegaan

Iemand kwaad de waarheid vertellen

Met zeil en treil

Met het hele tuig, met alles wat erbij hoort

Het zeil in top zetten/hijsen

Een zo goed mogelijke vertoning geven

Het zeil strijken voor iemand

Voor iemand onderdoen

Een schip met zure appelen

Een periode van tegenspoed

Langs wal zeilen

Iets rustig aan doen, geen risico's nemen

Lees verder

• Zeilen: De onderdelen en hun doel
• Zeilen: Wind, koers en zeilen
• Zeilen: Reven in theorie