Latijnse spreuken en gezegdes

Het gebruiken van een Latijnse spreuk maakt gegarandeerd indruk op een gesprekspartner. Een bloemlezing uit de rijke historie van Latijnse spreuken die je slimmer doen klinken dan je bent.

A

Auscultare disce, si nescis loqui.
Leer te luisteren, als je niets weet te zeggen.
- Pomponius Bononiensis

Addiscunt iuvenes, quod cecinere senes.
Zo de ouden zongen, zo piepen de jongen.

Ab alio expectes, alteri quod feceris.
Van een ander kan je verwachten, wat jij je naasten hebt aangedaan.
- Publilius Syrus

Amicus certus in re incerta cernitur.
Een echte vriend ken je pas in onzeker tijden.
- Ennius

Aquila non captat muscas.
Een adelaar vangt geen vliegen.
- Erasmus

A cane non magno saepe tenetur aper.
Een kleine hond vangt vaak een wild zwijn.
- Ovidius

Audentes deus ipse iuvat.
God zelf helpt de dapperen.
- Ovidius

B

Barba non facit philosophum.
Een baard maakt nog geen filosoof.
- Aulus Gellius

Beati pauperes spiritu.
Zalig zijn de armen van geest.
- Matteüs 5:3

Bonis nocet quisquis pepercit malis.
Wie de slechten spaart, benadeelt de goeden.
- Publilius Syrus

C

Carpe diem.
Pluk de dag.
- Horatius

Cedo nulli.
Ik wijk voor niemand.
- Erasmus

Cogito, ergo sum.
Ik denk dus ik ben.
- Descartes

Concordia res parvae crescunt.
Eendracht maakt macht.
- Sallustius

Cum grano salis.
Met een korreltje zout.
- Plinius Maior

Cui bono?
Wie heeft er baat bij?
- Cicero

D

Dulce et decorum est pro patria mori.
Het is zoet en zalig om voor het vaderland te sterven.
- Horatius

Dum spiro, spero.
Zolang ik adem, hoop ik.
- Cicero

E

Errare humanum est. Perseverare diabolicum.
Vergissen is menselijk. Volharden is des duivels.
- Augustinus

Exitus acta probat.
Het doel heiligt de middelen.
- Ovidius

F

Fama nihil est celerius.
Niets is sneller dan een gerucht.
- Livius

Fas est et ab hoste doceri.
Het is goed ook van de vijand te leren.
- Ovidius

Festina lente!
Haast je langzaam!
- Suetonius

Forma bonum fragile est.
Schoonheid is een broos geluk.
- Ovidius

Fortes creantur fortibus.
Dapperen brengen dapperen voort.
- Horatius

Fortis Fortuna adiuvat.
Het gelukt helpt de dapperen.
- Terrentius

H

Homines quod volunt credunt.
Mensen geloven dat wat ze willen.
- Ceasar

Heredis fletus sub persona risus est.
Het weeklagen van een erfgenaam is lachen achter een masker.
- Publilius Syrus

Homo homini lupus.
De mens is voor de mens een wolf.
- Sir Thomas Hobbes

I

Ignoranti quem portum petat, nullus suus ventus est.
Als je niet weet naar welke haven je vaart, is geen enkele wind gunstig.
- Seneca

Ignoscito saepe alteri, numquam tibi.
Vergeef vaak een ander, nooit jezelf.
- Publilius Syrus

Ignoti nulla cupido.
Onbekend maakt onbemind.
- Ovidius

Imago animi sermo est.
De taal weerspiegelt de ziel.
- Seneca

In vino veritas.
Wie drinkt zegt de waarheid.
- Plinius Maior

Inter arma enim silent leges.
Tijdens oorlog zijn de wetten stil.
- Cicero

Ipsa scientia potestas est.
Kennis is macht.
- Sir Francis Bacon

M

Maior e longinquo reverentia.
Op een afstand bekeken, is alles mooi.
- Tacitus

Mendacem memorem esse oportet.
Een leugenaar moet een goed geheugen hebben.
- Quintilianus

Mundus vult decipi, ergo decipiatur.
De wereld wil bedrogen worden, dus bedrieg haar.
- Petronius

N

Nemo malus felix.
Geen slecht mens is gelukkig.
- Juvenalis

Nemo sine vitiis nascitur.
Niemand wordt zonder gebreken geboren.
- Horatius

Nervos belli, pecuniam.
Geld is de motor van de oorlog.
- Cicero

Nescis, quid vesper vehat.
Je weet niet wat de avond zal brengen.
- Macrobius

Nil scire tutissima fides.
Niets weten is de veiligste waarborg.
- Johan van Oldenbarneveldt

Nemo liber est, qui corpori servit.
Wie slaaf is van zijn lichaam, is niet vrij.
- Seneca

Nomen est omen.
De naam is een voorteken.
- Plautus

Non sum occupatus umquam amicus operam dare.
Ik ben nooit te druk om een vriend van dienst te zijn.
- Plautus

Non sum qualis eram.
Ik ben niet wat ik geweest ben.
- Horatius

Nosce te ipsum.
Ken jezelf.
- Cicero

Nullus est locus domestica sede iucundior.
Geen plaats is aangenamer dan thuis.
- Cicero

Nunc est bibendum.
Nu is het tijd om te drinken.
- Horatius

Nusquam est, qui ubique est.
Wie overal is, is nergens.
- Seneca

O

Oderint dum metuant.
Laat ze me haten, als me vrezen.
- Caligula

Omnia vincit amor.
Liefde overwint alles.
- Vergilius

P

Pax melior est quam iustissimum bellum.
Vrede is beter dan de rechtvaardigste oorlog.
- Cicero

Pecunia non olet.
Geld stinkt niet.
- Vespasianus

Praeterita mutare non possumus.
Het verleden kunnen we niet veranderen.
- Cicero

Q

Quae caret ora cruore nostro.
Welke kust kent ons bloed niet?
- Horatius

Quae volumus credimus libenter.
Wat we willen geloven we graag.
- Ceasar

R

Raram facit misturam cum sapientia forma.
Zelden gaat schoonheid met wijsheid gepaard.
- Petronius

Res amicos invenit.
Geld doet vrienden vinden.
- Plautus

S

Sapere aude.
Durf wijs te zijn.
- Horatius

Si vis pacem, para bellum.
Als je vrede wil, bereid je dan voor op oorlog.
- Vegetius

T

Timeo Danaos et dona ferentes.
Ik vrees de Grieken, vooral als ze geschenken brengen.

U

Unum cum noris, omnis noris.
Ken je er één, ken je allen.
- Terrentius

Usus magister est optimus.
Ervaring is de beste leermeester.
- Cicero

V

Velle non discitur.
Willen kun je niet leren.
- Seneca

Vestis virum facit.
Kleren maken de man.
- Erasmus

Vino pellite curas.
Verdrijf de zorgen met wijn.
- Horatius

Vulpes pilum motat, non mores.
Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken.
- Suetonius