Sioux indianen: drie volkeren samen
De oorspronkelijke inwoners van Amerika werden in 1492 door Columbus 'indianen' genoemd: hij dacht immers dat hij Indië had ontdekt. Nu de dag wordt de naam 'indiaan' nog steeds gebruikt voor de inheemse inwoners. Deze inwoners zijn verspreid over heel Amerika. In Midden-Amerika ligt het Great Sioux Reservation: het woongebied van het Sioux volk. Oftewel: de Dakota, Nakota en Lakota volkeren samen.
Sioux: verzamelnaam voor drie volkeren
De Sioux is een verzamelnaam voor 3 verschillende volkeren, namelijk de Lakota, Dakota en de Nakota. Deze volken zijn samengevoegd onder de naam Sioux. Maar de Sioux gaat veel verder dan 3 verschillende volken. De Sioux is namelijk een oud indianen volk en kan, zoals bij de indianen hoort, verder verdeelt worden in verschillende stammen.
Lakota Sioux
Het Lakota volk kent, voor zover bekend, zeven stammen:
- Oglala
- Sicangu of Brule
- Hunkpapa
- Miniconjou
- Sihapasa of Blackfoot
- Itazipacola of Sans Arc
- Oohenupa of Two Kettle
Dakota Sioux
Het Dakota volk kent vier stammen:
- Mdewakantonwon
- Wahpeton
- Wahpekute
- Sisseton
Nakota Sioux
Bij het Nakota volk zijn drie stammen bekend:
- Yankton
- Upper Yanktonai
- Lagere Yanktonai
Eerst was de Dakota Sioux de moedergroep, gevolgd door de Nakota en daarna pas de Lakota. Vermoedelijk heeft een strenge winter te maken met de groeiende macht van de Lakota wat heeft geleid tot het zijn van de duidelijk grootste groep Sioux.
Alle indiaanse volken noemen zich liever een Natie dan een stam, om te laten zien dat zij net zoveel recht hebben op onafhankelijkheid tegenover de Amerikanen.
Talen van de Sioux
Sioux is een Indiaanse taal in de Verenigde Staten en Canada. Ongeveer 26.300 mensen spreken deze taal. De taal van de Sioux is een verzamelnaam voor de taal van de Lakota, Nakota en Dakota volkeren van de Noord-Amerikaanse prairie.
De taal Sioux wordt gesproken in het noordwesten van de VS, in Noord-Nebraska, Zuid-Minnesota, Noord Dakota, Zuid Dakota en Noordoost-Montana, maar over de grens van Canada zijn er ook mensen die de taal spreken.
De verschillende volkeren houden er nog wel dialecten op na die voor ieder volk anders zijn en waar weer verdere varianten op zijn. Lang niet al deze dialecten zijn te vinden in informatiebronnen.
Woongebied Sioux
Vroeger waren de Sioux een soort nomadenvolk en trokken rond met hun vee. Dit wordt nomadisme genoemd.
Nu wonen de meeste Sioux’s in het Great Sioux Reservation, waar de verschillende stammen ieder hun eigen dorp hebben. De overgang naar het Reservaat was voor alle Sioux heel moeilijk, maar het lijkt dat nu iedereen zich thuis voelt.
Ook buiten het Reservaat wonen nog volop Sioux, maar vrijwel allemaal rondom het Reservaat. Het woongebied ligt in het Midden Westen, net voorbij de westelijke oever van de Missouri. Droogte, kaalheid en uitgestrekte prairies zijn de kenmerken bij dit nog woeste gebied. Bomen komen steeds minder voor, eerder vind je er woestijnachtige scheuren in de grond. Het woongebied van de Sioux is zoals wij het kennen uit de westerns; woest, wild en ruig.
Het lijkt of de Sioux allemaal in en rond hetzelfde gebied wonen; het Reservaat. Dit is echter niet zo. Per hoofdstam (Lakota, Dakota en Nakota) is dit verschillend.
Iedere stam heeft zijn eigen woongebied
Iedere hoofdstam heeft zijn eigen woongebied;
Lakota: Vooral op de centrale plains
Dakota: Hoofdzakelijk het gebied tussen de vorken van de Mississippi en de Missouri
Nakota: Vooral in het gebied tussen de James de Missouri rivieren
Cultuur
De Sioux is een indianenvolk, wat betekent dat hun cultuur veel op die van de indianen lijkt. De Sioux hangt tussen een complexe en minder complexe cultuur in; De familie, het dorp en het respect voor de natuur zijn heel belangrijk, dit behoort tot de minder complexe cultuur. Maar er is wel een duidelijke machtsverdeling en taakverdeling, en daar wijken ze niet vanaf. Deze taak- en machtsverdeling is al eeuwen oud en betekent veel voor de Sioux. Hierover valt dan weer te zeggen dat de Sioux cultuur een complexe cultuur is.
Verandering in cultuur
Er is in de Sioux cultuur veel veranderd ten opzichte van vroeger. Dit komt hoofdzakelijk door de dwangmatige verhuizingen die de blanken eisten op het moment dat zij het Sioux woongebied binnenvielen. Doordat de meeste Sioux nu in het Greet Sioux Reservation wonen, is er een stukje van hun cultuur verloren gegaan. Vroeger dwaalden ze uren over de prairies, hadden een soort nomadenleven in de zomer en in de winter zetten ze hun tentenkampen op. Nu wonen ze op een vaste plaats, hebben een beperkt jachtgebied en hebben veel problemen gehad om zich aan te passen. Dit alles maakt dat de Sioux nog veel feller zijn geworden als het gaat om hun woongebied en om de natuur.
Kledingstijl
Over de kledingsstijl van de Sioux is weinig informatie te vinden. Vroeger werd de huid van dieren gedragen. Vooral de buffelhuid werd vaak gebruikt. Bij warm weer werden kniebroeken gedragen door de mannen. Wanneer het kouder werd, droegen de Sioux extra zeemleren shirts, beenkappen en moccasins. Bij belangrijke uitnodigingen droegen de Sioux speciale ceremoniekleding, hieronder afgebeeld.
Voorzieningen
Vroeger leefden de Sioux in tipi’s van ongeveer 12 meter hoog, dit was praktisch voor een nomadenstam. Hun ‘woningen’ waren zo makkelijk mee te nemen en her op te bouwen. Tegenwoordig wonen de Sioux, die in het reservaat wonen, in blokhutten. Ook zijn er veel Sioux die na de gedwongen verhuizing ervoor hebben gekozen hun oude leven op te geven en te leven zoals wij dat doen. Deze groep mensen wonen in gewone woonhuizen, en hun kinderen gaan gewoon naar school.
Machtsverdeling
De Sioux hebben per stam één stamhoofd die beslissingen en veranderingen voorlegt aan een stamraad. Deze stamraad beslist uiteindelijk samen met het stamhoofd of hetgeen dat is voorgelegd ook doorgaat. De macht is dus niet in handen van een man, maar er wordt door meerderen besloten in een vergadering. Ook is de macht niet gebaseerd op uit welke familie een lid van de stamraad komt, of op bezit. De Sioux leven dus niet in klassen of standen, maar puur op accepteren en geaccepteerd worden. Er komen dan ook geen stereotypen voor in de Sioux cultuur, alle Sioux zitten op dezelfde lijn als het gaat om geloof, kleding en opvattingen.
De mannelijke leden van de Sioux hebben vaak meerdere vrouwen, dit is een teken van rijkdom; hij jaagt genoeg vlees om meerdere vrouwen en kinderen te kunnen onderhouden. Dit heet polygamie.
De mannen jagen vooral en zorgen voor voedsel, veilig onderdak en kleding, gemaakt van de huid van het geschoten wild. De vrouwen zijn onmisbaar in huis en zijn de hele dag bezig. Ze maken het huis schoon, verzorgen de dieren, bereiden het eten en zorgen voor rust wanneer de man thuiskomt van het jagen.
De kinderen zijn heel belangrijk voor de Sioux, zij zijn hun toekomst. De kinderen helpen hun moeder in huis, gaan naar school en spelen met elkaar. Ze gaan graag mee jagen met hun vader.
De kinderen zien iedereen als familie en worden ook opgevoed door de grootouders, ooms en tantes. Wanneer de Sioux trouwen, doen ze dit met iemand uit hun eigen groep. De Sioux is dus een endogaam volk.
Godsdienst
De Sioux die leven zoals wij dit gewent zijn, zijn vaak gereformeerd Christen. De Sioux die leven in het Reservaat, hebben geen vaste godsdienst. Ze bidden met een heilige pijp en hun gezichten wijzen altijd naar het Westen. Ze hebben voor hun opvattingen religies en rituelen, die niet in een godsdienst vallen zoals wij die kennen. De rituelen en religies zijn voor elke stam hetzelfde, al komt er soms een verschil voor in de manier van geloven en opvattingen.
De Sioux brengen hun geloof over naar hun kinderen door middel van mythen. In een verhaal, dat vaak al eeuwen oud is, gaat het geloof van generatie op generatie.