De Spaanse schilder Joan Miro

De Spaanse schilder Miro werd geboren op 20 april 1893 in Barcelona. Hij studeerde aan de School voor Schone Kunsten en de Academia Galí. Zijn werken zijn één van de meest originele van de twintigste eeuw. Met veel fantasie en verbeelding geeft hij uiting aan zijn motieven die een afspiegeling zijn uit het rijk van het geheugen en het onderbewustzijn.

Het werk van Miro voor 1920

Hier zie je heel wat invloeden waaronder de schitterende kleuren van de Fauvisten en vormen van het Kubisme en de Catalaanse Romaanse fresco´s. Hij schilderde graag landschappen en putte veel inspiratie uit het Catalaanse boerenleven. In 1918 opende Miró zijn eerste solo tentoonstelling en met enkele vrienden richtte hij de beweging "Agrupacio Courbet" op. Deze beweging was een afzetting tegen de conservatieve kunstwereld in Barcelona. De Moderne Kunst vond zijn intrede.

Het werk van Miro in de jaren twintig

Nu woonde Miró in Parijs waar hij met gelijkgestemde kunstenaars en schrijvers veel inspiratie putte uit hun teksten en poëzie. Hij zat financieel aan de grond, maar bloeide open in zijn schilderijen. Hij mengde Kubisme met gedetailleerde elementen. Denk maar aan "De boerderij" uit 1921/1922. Hoe langer hij schilderde, hoe meer zijn schilderijen doorspekt werden met vreemde wezens, die volgens Miró aan zijn geest tevoorschijn kwamen tijdens de vele hongerhallucinaties die hij in die tijd had.

De invloeden van de Fauvisten en de Kubisten verdwenen. In plaats daarvan schilderde Miró nu meer geometrische figuren, welliswaar nog altijd zeer kleurrijk, die op de een of andere manier leken te zweven. Hij zette de surrealistische poëzie uit die tijd om in droomachtige visioenen, hierbij kreeg het schilderij vorm tijdens het schilderen zelf.

In 1929 huwde hij met Pilar Juncosa en in 1930 werd hun dochter geboren. Eind de jaren twintig bezocht Miró ook Nederland, waar hij onder indruk kwam van het werk van de oude meesters. Hij besloot om deze werken na te schilderen op zijn eigenzinnige, abstracte wijze.

Het werk van Miro in de jaren dertig

Hier experimenteerde Miró heel vaak met gevonden materiaal waar hij dan collages van maakte. Vooral koper, papier, schuurpapier en hout hadden zijn voorkeur. In 1932 keerde hij met zijn gezin vanuit Parijs naar Barcelona terug.
De burgeroorlog in Spanje, die uitbrak in 1936, beïnvloedde zijn werk enorm. Schilderijen met beestachtige figuren, donkere kleuren en een duidelijk zichtbare pijn vulden het doek. Deze periode wordt trouwens omschreven als zijn "wilde periode". In datzelfde jaar verhuisde Miró terug naar Parijs, waar hij door plaatsgebrek niet kon schilderen. Uit deze periode stammen vele gedichten en proza die hij schreef.

Miró maakte een hele grote muurschildering voor de Wereldexpo in Parijs in 1938. Dit was voor hem een lichtpunt tijdens de donkere jaren van zijn leven.

Het werk van Miro in de jaren veertig

Hier werd Miró enorm beïnvloed door de klassieke muziek en door de sterrenhemel. Denk maar aan de reeks "Constellaties" die uit deze tijd stammen. Tijdens WO II, vlak voor de Duitsers Frankrijk bezetten, kon hij net op tijd vluchten naar Spanje. Nu kon Miró bijna niets anders doen dan op papier werken omdat ander materiaal door de oorlog heel schaars was. Toen ontstonden de ideeën om te werken met keramiek, om te beeldhouwen en te werken met grafische toepassingen.

Na WO II begon hij zijn werk te commercialiseren, want hij wou eindelijk zijn droomatelier bouwen. Zoals velen uit zijn tijd ging hij in 1947 voor de eerste keer naar de Verenigde Staten waar hij een aantal grote opdrachten kon uitvoeren.

Het werk van Miro in de jaren vijftig

Doch de grote doorbraak als kunstenaar kwam er pas nadat hij samenwerkte met zijn vriend en keramiekkunstenaar Josep Llorens Artigas aan twee muren van het Unesco hoofdkwartier in Parijs. De ene verdienstelijke prijs na de andere viel hem te beurt. Hij kreeg zelfs in 1959 de Guggenheimprijs voor zijn werk bij het Unesco. In de jaren vijftijg bouwde zijn vriend, architect Josep Lluís Sert, een atelier op Mallorca, waar Miró in 1956 zijn intrek nam. Nu kon hij zijn fantasie de vrije loop laten en aan verschillende projecten tegerlijkertijd werken.

Het werk van Miro in de jaren zestig

Dit werden de jaren van beeldhouwwerken en keramiek. Miró maakte beeldhouwwerken met gevonden materiaal, waarvan zijn vriend, Llorens Artigas, later sculpturen in klei maakte. De sculpturen die Miró maakte tijdens de tweede helft van de jaren zestig kregen een humoristische mengeling van kleuren en objecten. Zijn schilderijen uit die periode werden leger en rustiger.

In 1964 werd er een museum geopend door de Fondation Maeght in St.Paul de Vence (Frankrijk) dat bijna volledig gevuld was met zijn werken.

Het werk van Miro na de jaren zestig

Ook de Fundacio Miró in Barcelona wijdde een museum in 1976 aan Miró. Joan Miró bleef werken tot aan zijn dood. Hij overleed in Palma de Mallorca op Kerstmis 1983.

Miró was erg productief, hier volgt een schatting van zijn werken:

• 2000 olieverf schilderijen
• 500 beeldhouwwerken
• 400 keramiekwerken
• 5000 tekeningen en collages
• 3500 grafische werken zoals litho´s en etsen

Wie Barcelona bezoekt moet beslist het Museum van Joan Miró gaan bekijken. Het is één van de meest favoriete museums in Barcelona. Je ziet er zijn werk van begin tot einde in het gebouw dat zijn vriend, architect Josep Lluís Sert ontwierp. Ook wanneer je gewoon door Barcelona slentert, zie je hier en daar werken van deze bekende Modernistische shilder. Zo is er een grote muurschildering aan de buitenkant van de luchthaven, een grote mozaïek wanneer je langs de Ramblas wandelt en Miró heeft ook het logo ontworpen van de grootste bank in Barcelona, La Caixa.

Lees verder

• Het Museum Joaquin Peinado in Ronda (Zuid-Spanje)