Evert Hartman 1937-1994

Hartman werd vooral bekend met zijn boek 'Oorlog zonder vrienden', waarin de zoon van een NSB-er centraal staat. Ook zijn andere jeugdboeken vonden steeds een groot publiek en werden diverse malen bekroond.

Carriere

Hartman werd geboren op 12 juli 1937 in Dedemsvaart, maar verhuisde als jongen van tien naar Kampen, waar hij de HBS bezocht. Daarna ging hij sociale geografie studeren aan de Rijksuniversiteit van Utrecht. Al tijdens zijn studie ging hij als leraar aardrijkskunde aan de slag in Hoogeveen. In 1973 verscheen zijn eerste roman, een boek voor volwassenen, gevolgd door nog twee andere romans voor volwassenen. In 1979 volgde zijn eerste jeugdboek en het was vooral door die jeugdboeken dat Hartman bekend werd. Hij bleef lesgeven tot in 1992, toen hij zich volledig op het schrijven toelegde. Op 7 april 1994 overleed Hartman.

Thema's

In de romans van Hartman speelt vrijheid een belangrijke rol. En vaak een verzet tegen het gezag, of dat nou de regering, ouders of de medische wereld is. Het individu moet zich een eigen weg banen en soms lijkt er geen uitweg mogelijk, maar uiteindelijk komt er toch een oplossing. Zijn meest baanbrekende boek was 'Oorlog zonder vrienden', waarin de hoofdrol is weggelegd voor de zoon van een NSB-er, dit in tegenstelling tot de meeste boeken waarin de hoofdpersonen in het verzet zitten of slachtoffer zijn van de nazi's. De mening van Hartman zelf is meestal duidelijk. Ook heeft hij een aantal boeken geschreven die zich afspelen in het Israël van koning David en Saul en een boek waarin hij de Odyssee van Homerus herverteld.

Kritiek

Hartman kreeg vaak de kritiek dat zijn boeken te boodschapperig waren en dat zijn hoofdpersonen te weinig diepgang hadden. Hij liet zich daar niet door weerhouden en het enthousiasme waarmee kinderen zijn boeken lezen en de prijzen die hij voor zijn werk heeft gekregen spreken de kritiek ook tegen.

Prijzen

Hartman heeft met zijn boeken diverse prijzen gewonnen, waaronder de Europese Jeugdboekenprijs voor actuele literatuur voor 'Oorlog zonder Vrienden'. Vier van zijn boeken werden bekroond met de prijs van de Nederlandse kinderjury en twee andere boeken werden getipt door de Nederlandse kinderjury.

Bibliografie

• 1973 Signalen in de nacht
• 1975 Machinist op dood spoor
• 1977 De laatste stuw
• 1979 Oorlog zonder vrienden
• 1980 Vechten voor overmorgen
• 1982 Het onzichtbare licht
• 1984 Gegijzeld
• 1986 Buitenspel
• 1987 Morgen ben ik beter
• 1988 Het bedreigde land
• 1989 De droom in de woestijn
• 1991 Niemand houdt mij tegen
• 1993 De voorspelling
• 1994 De vloek van Polyfemos