Selma Lagerlöf, Nobelprijswinnares

Selma Lagerlöf was de eerste Zweedse die de Nobelprijs voor Literatuur won en lid werd van de Zweedse Academie die de prijs uitreikt. Haar boeken zijn tot op de dag van vandaag geliefd in Zweden.

Jeugd op het Platteland

Lagerlöf werd geboren in Mårbacke, op 20 november 1858. in Varmland in het westen van Zweden. De traditionele verhalen en legendes van Varmland hadden veel invloed op Lagerlöf. Als kind kreeg ze een ziekte waardoor ze tijdelijk verlamd was, maar later knapte ze daar van op. Lagerlöf was een rustig meisje, met een voorliefde voor lezen. De verkoop van Mårbacke, als gevolg van de ziekte van haar vader, maakte een grote indruk op haar.

Schrijfwedstrijd

Lagerlöf ging naar Stockholm naar de Royal Women's Superior Training College, waar ze opgeleid werd tot lerares. Ze werkte tien jaar lang op een school in Landskrona. Ze begon met schrijven toen ze nog op de school werkte. Lagerlöf leverde een aantal hoofdstukken in voor een schrijfwedstrijd en won een contract voor het uitgeven van een heel boek. Dit was het eerste boek van Lagerlöf Gösta Berling's Saga. Hiermee kreeg Lagerlöf voor het eerst de vrijheid om te schrijven. Ook kreeg ze financiële steun van Fredrika Limnell, om haar te laten schrijven. In 1895 gaf ze het lesgeven helemaal op.

Homosexuele relatie

In 1894 ontmoette ze Sophie Elkan, met wie ze een relatie kreeg. Elkan was ook schrijfster en de twee bekritiseerden en bemoedigden elkaar. Uit de brieven tussen de twee blijkt dat Lagerlöf zeer verliefd was op Elkan. In haar boeken spelen homosexuele relaties echter geen rol, dat was vrijwel onmogelijk in haar tijd. In 1897 verhuisde Lagerlöf naar Falun, waar ze Valborg Olander ontmoette. Olander werd een literaire assistent en goede vriendin, wat tot jaloezie leidde bij Elkan. Olbarg was ook actief in de Zweedse suffragette-beweging. Tot 1990, toen de brieven van Lagerlöf publiek werden, had het publiek niets geweten van haar homosexuele geaardheid. In veel Europese landen van die tijd gold het verbod op homosexuele relaties niet voor vrouwen, maar dat gold niet voor Zweden. Pas vier jaar na de dood van Lagerlöf werd deze wet opgeheven.

Jeruzalem en Italië

In 1900 reisde Lagerlöf naar de American Colony in Jeruzalem. Dit leidde tot de roman Jeruzalem, die ze opdroeg aan Elkan, die samen met haar gereist had. Ook reisde ze naar Italië, welke reis de inspiratie vormde voor het boek De wonderen van de antichrist, een roman waarin Lagerlöf zich bezighoudt met de wisselwerking tussen het christelijke en socialistische morele systeem. De meeste boeken van Lagerlöf spelen zich echter af in Varmland. Haar beroemdste boek in het buitenland is misschien wel haar boek voor kinderen, Niels Holgerssons Wonderbare Reizen.

Mårbacke

In 1909 kreeg Lagerlöf de Nobelprijs voor Literatuur uitgereikt. In 1914 werd ze zelf lid van de Zweedse Academie, die de Nobelprijs uitreikt. Ze was de eerste vrouw die deel uitmaakte van de Academie. Met het geld wat ze verdiende kocht ze uiteindelijk haar ouderlijk huis Mårbacke terug en knapte het op.

Filmrechten

In 1919 verkocht Lagerlöf de filmrechten van al haar werk aan het Zweedse Cinema Theater. Veel van haar werk werd vele malen verfilmd. In de gouden jaren van de Zweedse stomme film, maakten de landschappen uit de verfilmingen van Lagerlöfs boeken grote indruk. Lagerlöf overleed in 1940.