nieuws uitgelicht

Oorlogsschat in Zandvoortse duinen

De Zandvoortse Bunkerploeg kreeg via een email uit Duitsland te horen dat er waarschijnlijk miljoenen euro's zitten verborgen in de Zandvoortse duinen. Het zou om kunstschatten gaan uit de Tweede Wereld Oorlog (WO II).

Zandvoortse Bunkerploeg

De Zandvoortse Bunkerploeg is een organisatie dat bestaat uit een 5-tal amateurs. Zij onderzoeken de bunkers in de duinen van Zandvoort. Momenteel zoeken ze in de Amsterdamse Waterleidingduinen bij Zandvoort naar een bunker met kostbare kunstwerken, die misschien wel miljoenen euro's waard zijn. Ze hebben aanwijzingen gekregen dat er een bunker verschuilt uit de Tweede Wereld Oorlog (WO II) met daarin 16 waardevolle kunstwerken van beroemde Duitse schilders.

De tipgever

De tip kregen ze van de jongste zoon van een Duitse officier Müller, die in 1993 was overleden. Jaren na de dood van zijn vader vond hij een brief met daarin verwijzingen naar de kunstwerken. Daar voor wist hij van niets. In 2005 stuurde hij zijn eerste mail naar de Zandvoortse Bunkerploeg, die zijn e-mailtjes aanvankelijk niet serieus nam. In 2007 probeerde Müller Jr. nogmaals een email te sturen, met dit keer uitgebreidere en nauwkeurige informatie. Hiermee wekte hij dit keer wel de aandacht van de Zandvoortse Bunkerploeg.

Een stukje geschiedenis

Müller Sr. volgde in 1942 een studie Kunstgeschiedenis aan de universiteit van Lübeck. Deze moest hij vroegtijdig afbreken, omdat hij zijn dienstplicht moest vervullen. Hij werd gestationeerd in Zandvoort. Müller Sr. was officier en was belast met de ontruiming van Zandvoort. Alle kostbare spullen van de inwoners van Zandvoort konden bewaard worden in bepaalde depots. Müller Sr. zag de kans en verborg de zogenaamde Entartete (niet-Arische) Kunstwerken in een bunker (Bunker L596) in de duinen.


De kunstwerken waren volgens de nazi-ideologie verboden, omdat het om ontaarde kunst ging. Ze zouden zeker vernietigd worden en daarom besloot Müller de Kunstwerken te verbergen in een bunker. Uit grote angst voor vernietiging liet hij de bunker dichtmetselen.

Na de oorlog keerde Müller Sr. terug in 1945 naar Oost-Duitsland. Hij trouwde en werd vader van drie kinderen. In die tijd werd de Berlijnse muur gebouwd, waardoor hij niet meer terug kon naar Nederland om zijn kunst op te halen. Na de val van de muur in 1989 werd de voormalige officier ernstig ziek, waardoor hij weer niet de kans kreeg. In 1993 overleed hij. Müller Sr. had zijn kunststukken en waar het bewaard werd wel op papier vastgelegd. Deze brief met de verwijzingen werd pas jaren na zijn dood gevonden door zijn jongste zoon. Deze kwam via het internet in contact met de Zandvoortse Bunkerploeg.

Bunker L596

In de brief verwijst Müller Sr. naar aantekeningen en schetsen van 16 "Entartete Kunstobjecte" in "Wiederstandsnest L596" te Zandvoort. Omdat de bunkers te Zandvoort militair geheim waren, is er geen documentatie overgebleven. Wel is er een lijst, opgesteld door geallieerden, met bunkerposities. Deze geven echter geen bunkernummers. De Zandvoortse Bunkerploeg heeft is in het verleden al eens gestuit op deze bunker, maar de ingang van de bunker werd onvindbaar.

De miljoenenschat

Müller Jr. schreef dat zijn vader de vier sculpturen en twaalf schilderijen had opgeslagen in een bunker in de duinen tijdens de ontruiming van het dorp. Totaal zestien kunstwerken dus.

Onder de kunstwerken bevinden zich werk van de Duitse kunstschilders Emil Nolde en Max Beckmann. Deze zijn momenteel zeer veel geld waard. De kunstwerken van beide kunstschilders werden tijdens de WO II door de Nazi's verboden.

Het onderzoek kan beginnen

Overleg

De Zandvoortse Bunkerploeg had besloten onderzoek te doen naar de oorlogsschat in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Hiervoor lieten ze de schets onderzoeken door Gerard Wilmink, directeur van het museum "De Cruquius". Dhr. Wilmink heeft alles nagezocht en concludeert dat de kans groot is dat er echt een grote waardevolle schat verborgen ligt.

Zoeken naar de bunker

In de tweede week van Januari kon het onderzoek beginnen. Müller Jr. is hiervoor naar Nederland overgekomen en is samen met de Zandvoortse Bunkerploeg naar de bunker gegaan. Het zoeken naar de bunker gebeurde met prikstokken. De bunker bleek geheel onder het zand te bedolven zijn. Dit maakte het moeilijk. Tot nu toe is de ingang van de bunker nog niet gevonden.

Maandag 3 februari werd een camera aan een stok gebonden en deze werd via een luchtgat gebruikt om foto's te maken in de bunker. De foto's mag niemand nog zien. Opvallend was dat er houten kratten schuin tegen de wand van de bunker stonden.

Vergunning

Graven kan nog niet, want er moet eerst een vergunning worden aangevraagd. Het ligt namelijk in een beschermd natuurgebied, waar het streng verboden is. Karteren mag wel. Dat betekent dat ze wel proefgaten mogen maken voor archeologisch onderzoek. Beheerder Waternet moet toestemming geven voor opgravingen. De gemeente moet een vergunning verlenen. Als er een vergunning wordt verkregen dan kan de bunkerploeg beginnen met opgraven. Zonder vergunning mag ook geen bunker worden geopend. De Zandvoortse Bunkerploeg hoopt over twee weken te kunnen beginnen met de opgraving.

En als de miljoenenschat wordt gevonden?
Als er echt waardevolle kunstwerken worden gevonden dan wil de bunkerploeg ze aan het plaatselijke Zandvoortse museum schenken. Deze zal de kunstwerken in een klimaatskluis op moeten slaan. De grootste droom van het Zandvoortse Bunkerploeg is echter dat ze in de toekomst beschikken over een eigen museum, waarin ze hun schatten zelf kunnen tentoonstellen. De naam is ook al bedacht: "Zandvoortse Bunkermuseum". Het is nog niet bekend wanneer er duidelijkheid komt over de mogelijke miljoenenschat. De bunker zou al leeg kunnen zijn, zegt een lid van de Bunkerploeg.

Update:

De gemeente Zandvoort heeft aanvankelijk aangegeven de locatie van de bunker geheim te willen houden. Dit uit angst voor roof. De bunker zou geopend worden door de burgemeester van Zandvoort. 4 april was de geplande datum, maar deze werd plots verplaatst naar 1 april. Het verbaasde de media erg. Er waren lange tijd geruchten dat het gewoon om een aprilgrap zou gaan, maar de Zandvoortse Bunkerploeg meende telkens dat het echt niet om een grap zou gaan.

Op 1 april, in de middag, werd door de burgemeester van Zandvoort, N. Meijer, de ondergrondse bunker geopend. Dat het om en grote grap ging wist de burgemeester wel, maar waarderend heeft hij het spelletje gewoon voortgezet. Een graafmachine maakte de ingang van de bunker vrij en de deur werd enigszins ceremonieel geopend. Belangstellenden konden werden via bordjes de duinen ingeleid tot de bunker. Alles leek net echt. Zelfs de media is er ingetrapt.

Als grap kwam er een acteur, verkleed als schilderij, uit de donkere bunker. In de bunker bleek dus geen miljoenenschat te zitten. Wel zijn er muurschilderingen getroffen, die de Duitse soldaten in de Tweede Wereldoorlog achterlieten. Dat was nog wel een verrassing volgens de burgemeester. Inmiddels is de bunker weer dicht.

De grap werd bedacht door de Zandvoortse ploeg, die op deze manier wat meer aandacht wilden voor de bunkers. Hun grootste wens is nog steeds een eigen groot Bunkermuseum.

Woordvoerder Y.Roosendaal van de Zandvoortse bunkerploeg noemt het een geslaagde grap.