Echternach: bekend van Sint Willibrord en springprocessie

Echternach is de oudste stad van Luxemburg. In Echternach stichtte de heilige Sint Willibrord in 698 een Benedictijner abdij die zich in de tiende en elfde eeuw ontwikkelde tot een artistieke schilderschool en schrijversschool. Veel kunstwerken en geschriften uit die tijd zijn bewaard gebleven. De stad kent ook indrukwekkende architectuur maar het meest bekend is Echternach wellicht vanwege de zogenaamde springprocessie die elke Tweede Pinksterdag plaatsvindt.

Veel cultuur en natuur te bieden aan toeristen

Door zijn ligging midden in de natuur heeft Echternach naast cultuur ook op diverse andere gebieden iets te bieden aan toeristen. Zo zijn er zeer veel wandelpaden en ook voor fietsliefhebbers zijn er talrijke mogelijkheden zoals bijvoorbeeld speciale routes voor mountainbikers in het Bike-Park. In het midden van het recreatiecentrum van Echternach bevindt zich een groot meer waar liefhebbers kunnen kanovaren, vissen, windsurfen en zeilen.

Clemens Willibrord: bekendheid, opleiding, boodschap en werk

De stichter van de abdij van Echternach, de rooms-katholieke aartsbisschop de heilige Clemens Willibrord, heeft ook bekendheid als apostel der Friezen of apostel van de lage landen. Soms wordt zijn naam gespeld als Willibrordus.

Opleiding tot priester

Al op zevenjarige leeftijd werd hij door zijn ouders toevertrouwd aan het Engelse klooster van Ripon nabij York. Daar groeide hij op onder invloed van de heilige Wilfridus die de kerkelijke regels van Rome introduceerde die in strijd waren met de leer in Engeland. Vanuit Ripon vertrok Willibrord op zijn twintigste naar Ierland en onderwierp zich aan strenge tucht in de Abdij van Rathmelsigi. Tien jaar later (in 688) werd hij tot priester gewijd.

Willibrord met boodschap van Christus

In 690 voer hij met een aantal gezellen over de Noordzee en reisde via Katwijk naar Friesland met als voorbeeld Jezus Christus die ook rondtrekkend zijn boodschap verkondigde. Van Friesland uit bezocht hij een groot gebied om de heidense bevolking te bekeren. Hij ging te werk van de Lauwerszee tot het gebied van het huidige België en Luxemburg.

Aartsbisschop der Friezen

Na een tweetal reizen naar Rome werd Willibrord in 695 door de paus tot aartsbisschop der Friezen gewijd. Zijn zetel werd een oud Romeins fort in de binnenstad van Utrecht. Ter ere van zijn wijding tot bisschop kreeg hij de voornaam Clemens. In Utrecht bouwde hij een kerk toegewijd aan de Heilige Verlosser.

Steun van Pepijn van Herstal om bevolking te kerstenen

Om zijn missiewerk te verrichten zocht en vond Willibrord bescherming bij Pepijn van Herstal die rond 690 het rivierengebied rond Utrecht en Dorestad veroverde op koning Radboud. Onder bescherming van Pepijn kon Willibrord in de veroverde gebieden zonder problemen de bevolking kerstenen.

Gebruik van geweld door Willibrord

Volgens de overlevering schuwde hij bij dat kerstenen het gebruik van geweld niet. Zo zou Willibrord ook heidense heiligdommen hebben verbrijzeld en de bewaker die dat trachtte te verhinderen bijna hebben vermoord. Hij was ook fel tegenstander van Germanen die er natuurvereringen op nahielden zoals bijvoorbeeld de verering van heilige bomen.

Abdij van Echternach als kloppend hart

Door de steun van Pepijn van Herstal werd aan hem een aantal landgoederen geschonken door de Frankische adel. Hij liet ook een groot aantal kerken en kloosters bouwen. Van de adellijke dame Irmana van Ohren kreeg hij Villa Echternach in Luxemburg die hij ombouwde tot abdij van Echternach. Die abdij werd het kloppend hart van het missiewerk van waaruit hij een stevig fundament legde voor de opbouw van de Kerk in de Lage Landen en Duitsland. Vanuit de abdij plande hij ook missietochten naar Frisia, Thüringen en Denemarken.

Graf van heilige Willebrord als pelgrimsplek

Willibrord werd op 81-jarige leeftijd op 7 november 739 in Echternach begraven. Hij ligt in een crypte van de basiliek van de Abdij van Echternach. Al kort na zijn dood werd hij als heilige vereerd en groeide zijn graf uit tot een veel bezochte plek voor pelgrims. In 800 moest de kleine Merovingische kerk plaats maken voor een grotere kerk van zestig meter lang.

Springprocessie op lijst van UNESCO

Ook nu nog tonen bedevaartgangers hun trouw aan de heilige Willibrord. Zo wordt in Echternach sinds de middeleeuwen jaarlijks een springprocessie gehouden waar duizenden gelovigen aan deelnemen. Oorspronkelijk was het daarbij de bedoeling dat steeds drie stappen naar voor werden gemaakt en twee naar achter. Waar dit gebruik vandaan kwam is niet bekend. Sinds 1947 wordt die vorm van processie niet meer toegepast omdat het te chaotisch verliep. Vanaf die datum worden de deelnemers aan elkaar vastgeknoopt met witte zakdoeken en springen op de maat van de muziek voorwaarts. Die processie is door zijn unieke karakter opgenomen op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid van de UNESCO.