Valentijnsdag, de legende

Op Valentijnsdag verrassen geliefden elkaar met kaartjes, chocolade, cadeautjes of op een andere manier. Ben je verliefd en wil je de liefde verklaren aan de ander? Dan is 14 februari de dag bij uitstek om dit te doen. Over de oorsprong van Valentijnsdag gaan verschillende verhalen. Enkelen ervan worden hier beschreven.

Het paarseizoen

Een mogelijke verklaring voor de herkomst van Valentijnsdag vindt zijn oorsprong in de Germaanse tijd. Van de Germanen is algemeen bekend dat de zij heel nauw leefden volgens de rites van de natuur. Zo was men in die tijd geïntrigeerd door de paringsdrang vogels. We weten allemaal dat de astronomische lente op 21 maart valt (om precies te zijn in de nacht van 20 op 21 maart). Maar de natuur trekt zich van onze kalender natuurlijk niets aan. En vogels raken instinctief eerder vertrouwt met de geleidelijke overgang van koude naar warmere periode. Ook omdat het langer licht wordt. In Noord-Europese landen raken sommige vogelsoorten zo verheugd door deze verandering dat ze spontaan op zoek gaan naar een partner. Deze vreugdevolle periode luidde het vruchtbaarheidsfeest in en is zowaar een voorloper van Valentijnsdag.

De Romeinen

Vele verhalen over Valentijnsdag gaan terug naar de oude Romeinse tijd. In één van die verhalen wordt gesproken over een geestelijke die bekend stond om zijn bijzonder goede daden. Hij zorgde voor de ouderen, de armen en de zieken. In één van de verhalen wordt beweerd dat de priester genaamd Valentinus op een dag de blinde dochter van een welgestelde Romein genas.

Een liefdesbrief

Een andere bijzondere gebeurtenis van Valentinus is het volgende verhaal: Als geestelijke had Valentinus de mogelijkheid om mensen te trouwen. Door de Romeinse keizer was in die tijd bepaald dat alleen Christenen met elkaar mochten trouwen en het was streng verboden om niet aan die wet te gehoorzamen. Valentinus lapte die regel aan zijn laars en in het geheim trouwde hij een Christenen met een niet-gelovige. Valentinus werd opgepakt en in de gevangenis opgesloten. Uit naam van de Keizer werd besloten dat Valentinus deze daad met zijn dood moest bekopen. Het verhaal gaat dat Valentinus op 14 februari gedood zou worden. Vlak voor zijn dood schreef een liefdesbrief aan zijn geliefde die ook nog eens de dochter van de gevangenisdirecteur was. Valentinus brief voorkwam niet dat hij op zijn naamdag werd onthoofd.

Is Valentijn een Romeinse godin?

Een ander verhaal uit die tijd doet vermoeden dat Valentijn eigenlijk de Romeinse godin was genaamd Juno. Juno was getrouwd met haar man Jupiter. Beiden waren heersers van alle Romeinse goden. Op 14 februari besloot Juno om een groot feest te geven en alle jongens en meisjes waren uitgenodigd. Juno had bedacht om iedereen middels een lootje aan elkaar te koppelen. Als jongen lootte je een meisje en andersom. De hoop was om zoveel mogelijk paartjes te vormen die dan verliefd zouden worden en voor nakomelingen zouden zorgen. Met dit verhaal in het achterhoofd is het niet zo vreemd dat Juno ook wel de godin van het huwelijk werd genoemd.

Historisch bewijs?

Zoals eerder opgemerkt zijn er veel legendes over Valentijn. Door de Katholieke Kerk is Valentinus uiteindelijk heilig verklaard. Verschillende bronnen wijzen erop dat hij waarschijnlijk de bisschop van Terni was, maar daar is nooit hard bewijs voor gevonden. Daarom neemt Sint Valentijn in de Katholieke Kerk een lage plaats in.