Valentijnsdag, 14 februari

Wereldwijd wordt Valentijnsdag gevierd op 14 februari. Op deze dag geven geliefden elkaar extra aandacht met cadeautjes. Vroeger verklaarde men op deze dag iemand anoniem de liefde en mocht in een schrikkeljaar de vrouw een huwelijksaanzoek doen. Tegenwoordig is Valentijnsdag vooral een commercieel geheel.

Wat vieren we met Valentijnsdag?

Wereldwijd wordt Valentijnsdag gevierd op 14 februari, dit is een dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met cadeautjes. Vroeger verklaarde men op deze dag iemand anoniem de liefde, veelal door het sturen van een (anonieme) valentijnskaart.

In de Verenigde Staten van Amerika, waar men al eeuwen Valentijnsdag viert, is de huidige commercie rondom Valentijnsdag begonnen en volgens critici is dit alleen een manier om in het begin van het jaar een flinke omzet te behalen. In Nederland is de viering van 14 februari pas in de jaren 50 van de vorige eeuw ontstaan.

Wie was Valentijn?

Welke Valentijn zich nu eigenlijk de Valentijn mag noemen naar wie deze gedenkdag is ontstaan, is eigenlijk niet helemaal bekend. Over de oorsprong van 14 februari doen diverse verhalen de ronde:

• 14 Februari was de feestdag van de Godin Juno, de koningin van alle (Romeinse) goden en godinnen. Tevens was zij de beschermheilige van vrouwen en het huwelijk. In vroeger tijden begonnen de festiviteiten één dag na het feest van Juno. Romeinse jongens en meisjes werden door middel van een soort loting voor een heel jaar aan elkaar gekoppeld.
• De Romeinse priester Valentijn zou in het geheim huwelijken hebben voltrokken in een tijd dat het voor soldaten verboden was in het huwelijk te treden. Zijn activiteiten werden ontdekt, hij werd gevangen gezet en hij overleed in de gevangenis. Zijn begrafenis was op 14 februari 270 jaar v.Chr.
• Een ander verhaal gaat over een priester die, vanwege zijn geloof, werd vervolgd, gemarteld en gevangen gezet. Ondanks al zijn martelingen was hij in staat de dochter van de bewaker van haar blindheid te genezen. Op 14 februari is hij onthoofd, maar diezelfde ochtend nog schreef hij dit meisje nog een brief die hij ondertekende met “Jouw Valentijn”. Hij werd later heilig verklaard en vooral in het Victoriaanse Engeland werd 14 februari een zeer populaire feestdag.
• In Rome werd in vroeger tijden op 14 februari het feest van de vruchtbaarheid gevierd in de grotten waar de stichter van Rome, Romulus en Remus, door wolven werden grootgebracht. Men eerde op deze dag de god en noemde het feest Lupercalia.
• Valentijn zou een arts geweest zijn. Wanneer iemand hem om raad vroeg, gaf hij een bloem. Na zijn dood ontving een blind meisje een brief van deze arts. Uit de brief viel een bloem, en volgens de legende kon het meisje direct weer zien. Naar aanleiding van deze legende is het geven van bloemen op Valentijnsdag gebaseerd.

Symbolen rondom Valentijnsdag

Zoals zovele feest- of herdenkingsdagen heeft ook Valentijnsdag zijn eigen symbolen. Vooral alles in de kleur rood, de kleur van de liefde, is zeer gewild. Andere symbolen die bij deze dag horen zijn:

• Natuurlijk het hart, men dacht vroeger namelijk dat alle emoties in het hart zaten. Nadat men door onderzoek deze stelling had achterhaald, bleef alleen de liefde nog over. Nu staat een hart centraal voor de “Liefde”. Wat dus heel toepasselijk is op Valentijnsdag, veel cadeau´s (bijvoorbeeld kussentjes en sieraden) en snoepgoed zijn ook in deze vorm verkrijgbaar.
• De Romeinse godin van de liefde, Venus, had een lievelingsbloem: De rode roos. Rood is de kleur voor sterke gevoelens. Samen met de legende van de arts Valentijn is het geven van bloemen (en speciaal rozen) typisch iets voor Valentijnsdag.
• Kant, voordat de papieren zakdoek werd uitgevonden, gebruikte men zakdoeken van stof. Veel vrouwen hadden kanten zakdoekjes en de etiquette schreef voor, als een vrouw een zakdoekje liet vallen (al dan niet expres) de dichtstbijzijnde man zich diende te haasten om dit kleinood op te rapen. Voor de (nog niet geëmancipeerde) vrouw een werkelijk slim gebaar om met de man van hun dromen in contact te kunnen komen.
• Valentijnsdag werd veelal gebruikt om op deze dag een verliefdheid en of verkeringstijd om te zetten in een verloving. Vandaar dat ringen ook een symbool van liefde zijn en behoren bij de symbolen van Valentijnsdag.
• Naast de lievelingsbloem van Venus, had ze ook nog een lievelingsvogel namelijk de duif. Duiven kiezen namelijk hun partner voor het leven en beiden dragen de zorg voor de jongen. De toewijding die beiden ten toon spreiden, alsmede liefde maakt ze een zeer geschikt symbool voor Valentijsdag.
• Ook lovebirds worden als symbool gezien. Dit zijn kleurrijke papegaaien die leven in Afrika. Omdat zij vaak met zijn tweeën dicht tegen elkaar aanzitten zijn ze bedacht met deze naam.
• Natuurlijk mag Cupido in deze lijst niet ontbreken, de zoon van Venus. Hij staat erom bekent mensen met zijn magische pijlen te beschieten om ervoor te zorgen dat mensen verliefd worden op elkaar.

Spreuken van Valentijnsdag die het weer moeten voorspellen

• Dooi op Sint Valentijn, doet veel water in de wijn
• Zonneschijn op Sint Valentijn geeft goede wijn
• Is de aarde met Sint Valentijn in het wit gehuld, dan zijn de weiden en akkers met vreugde gevuld