Weetjes over de maand november: somber en donker

November mag dan wel nog in de herfstperiode vallen, maar het voelt al vaak aan als winter. De bomen worden kaal, het is donker buiten, het weer wordt koud en guur. Sommige mensen krijgen last van een winterdepressie. Ook de feestdagen in november zijn somber. Allerheiligen, Allerzielen, elf november. Herdenking van doden en van oorlog. Hier word je ook niet meteen vrolijk van. In Nederland, sommige delen van België en Duitsland is 11 november dan weer wel een positief feest. In Nederland en België wordt Sint-Maarten gevierd, in Duitsland Sankt Martin of Laterne. Ondanks het grauwe weer kan november ook gezellig zijn. Lekker warm bij het haardvuur met een goed boek of een leuke film, een mooie wandeling in de natuur, een kopje warme chocomelk of lekkere soep. Het is niet allemaal kommer en kwel!

De maand november

De maand november is de elfde maand in onze kalender. November komt van het Latijnse woord "novem", wat negen betekent. Oorspronkelijk was november de negende maand omdat het jaar pas in maart begon bij de Romeinen. Dit veranderde in 153 V.C.

De maand november telt 30 dagen. Om dit handig te kunnen uitrekenen kan je de knokkels van de bovenkant van je handen gebruiken. Je begint bij je linkerhand. Een knokkel staat voor de maanden met 31 dagen, een dal betekent een maand met 30 dagen. Januari telt 31 dagen (knokkel), februari is een uitzondering natuurlijk, maart telt weer 31 dagen (knokkel), april 30 dagen (dal), enzovoort.

Andere benamingen voor de maand november zijn de slachtmaand, de jachtmaand, de bloedmaand en de nevelmaand. Logische namen. In de maand november werden er dieren geslacht om eten te hebben in de winter, vandaar slachtmaand en bloedmaand. Meestal ging het om een varken. November was ook een maand waarin geregeld gejaagd werd op wild (herten en zwijnen) en op gevolgte (patrijzen en fazanten), vandaar de naam jachtmaand. In november is er vaak ochtendnevel aanwezig, wat de naam nevelmaand verklaart.

Belangrijke feestdagen

1 november

Allerheiligen: in christelijke landen is 1 november traditioneel Allerheiligen. Op deze dag worden niet alleen alle heiligen geëerd zoals de naam het zelf aangeeft maar wordt er ook traditioneel naar het kerkhof gegaan om de doden te eren met een bloemetje op het graf van de overledene en een korte periode van bezinning.

Dia de los muertos

In Mexico is de nacht van 31 oktober op 1 november el Dia de los Muertos. Op deze dag worden hier ook de doden geëerd maar op een andere manier dan bij ons. Men gelooft in Mexico dat de doden op deze dag op bezoek komen. Daarom maakt men thuis kleine altaren met hierop bordjes met lekkere dingen. Ook worden er overal versierde doodshoofden uit suiker verkocht.

2 november: Allerzielen

In de christelijke wereld is Allerzielen ook een dag waarop men aan de doden denkt. Ook op deze dag wordt er nog naar het graf van een overledene gegaan.

11 november

Einde van de eerste wereldoorlog: in vele landen, waaronder België en Frankrijk, wordt op 11 november het einde van Wereldoorlog I in 1918 herdacht. In Engeland is het symbool voor het einde van de oorlog de poppy, een klaproos. Deze bloem kwam als eerste tevoorschijn op plaatsen waar het oorlogsgeweld had gewoed omdat hier de grond serieus was omgewoeld. Ook in het beroemde gedicht "In Flanders Fields" wordt er over deze bloem gesproken.

Sint-Maarten

In sommige delen van België en Nederland viert men op 11 november Sint-Maarten. Deze patroonheilige, Martinus van Tours, deelde zijn rode mantel met menig arme of bevroren medemens. Ook in Duitsland viert men feest op 11 november ter ere van Sankt Martin. Traditioneel gaan de kinderen dan op straat met een (zelfgemaakte) lampion en zingen "laterne, laterne" of het lied "Sankt Martin".

Boekenbeurs

Eind oktober, begin november kan je in Antwerpen naar de Boekenbeurs in Antwerp Expo. De Boekenbeurs is het walhalla voor elke boekenliefhebber. In drie à vier zalen staan alle grote en kleine uitgeverijen van Vlaanderen en Nederland. Je kan er terecht voor alle soorten boeken, kranten en tijdschriften. Auteurs delen handtekeningen uit en poseren met aanwezigen voor een selfie. Traditioneel eindigt de Antwerpse Boekenbeurs steeds op 11 november.

11.11.11

Ieder jaar rond 11 november wordt er aandacht gevraagd voor de derdewereldlanden. Er wordt onder de titel 11.11.11 een geldinzamelactie gehouden. Ieder jaar is er een ander thema waar aandacht aan wordt besteed.

Belangrijke data in november

06.11.1814: de geboorte van Adolph Sax

Op 6 november 1814 werd in het Belgische Dinant Adolph Sax geboren. Als muziekinstrumentenbouwer ontwikkelde hij een nieuw muziekinstrument: de saxofoon. Van dit muziekinstrument werd gretig gebruik gemaakt in heel wat liedjes en in tal van muziekstukken. De beeltenis van Adolphe Sax werd gebruikt op het Belgische 200 frank biljet. Adolphe Sax ligt begraven op het Parijse Montmartre kerkhof. In 2014 werd de tweehonderdste verjaardag van zijn geboorte uitgebreid gevierd met tal van evenementen in verschillende landen.

09.11.1989: val van de Berlijnse Muur

Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur. DeBerlijnse Muur was een effectieve, stenen muur tussen Oost- en West-Duitsland die dwars door Berlijn liep. Families werden gescheiden en konden elkaar niet meer bezoeken. Het westelijk deel evolueerde verder, het oostelijk deel verarmde. Na de val van de Berlijnse Muur waren de mensen uitzinnig van vreugde. Sommigen verzamelden stukjes van de muur. Nu zijn er nog steeds stukken van de muur te bezichtigen. Op de plaats waar de muur liep, zijn er in de grond speciale tegels gelegd, zodanig dat men het verloop van de muur kan afwandelen. Onnodig te zeggen dat dit in Berlijn een grote toeristische trekpleister is. Toch zijn er nog steeds mensen die een zekere nostalgie hebben naar de tijd van de Berlijnse muur. Deze nostalgie kreeg in het Duits de toepasselijke naam Ostalgie.

14 november: werelddiabetesdag

Op 14 november kleuren vele gebouwen blauw. Zo bijvoorbeeld de Eiffeltoren in Parijs en het MAS (Museum aan de Stroom) in Antwerpen. Op deze manier wordt aandacht gevraagd voor een van de gevaarlijkste ziekten van de eenentwintigste eeuw: diabetes.

25 november: dag van het partnergeweld

Op 25 november wordt aandacht gevraagd voor partnergeweld. Vroeger sprak men alleen van geweld tegen vrouwen, nu van partnergeweld omdat ook mannen kunnen worden mishandeld door hun vrouwen binnen een relatie. Vroeger durfden mannen hier niet voor uit te komen, maar nu is het taboe hier rond grotendeels doorbroken.

Movember

Sinds 2003 is november de maand waarin de mannen hun snor laten groeien. Dit uit solidariteit met de strijd tegen prostaatkanker en teelbalkanker. Het is daarom dat de maand november soms ook "movember" wordt genoemd, een samentrekking tussen "moustache" en "november". Het evenement vond voor de eerste keer plaats in het Australische Melbourne. Ondertussen werd ook de Movember Foundation opgericht. Jaarlijks haalt deze organisatie grote sommen geld op voor onderzoek naar deze twee vormen van mannenkanker.

Thanksgiving Day

Op de vierde donderdag van november wordt in de Verenigde Staten Thanksgiving Day (Dankzeggingsdag) of kortweg Thanksgiving gevierd. God wordt op die dag bedankt voor de goede oogst en voor de vreugdevolle momenten van het voorbije jaar met gebeden en feestelijkheden. De hele familie komt bij elkaar en vaak worden daarvoor heel wat kilometers afgelegd. Aangezien Thanksgiving op een donderdag valt, hebben veel mensen ook vrij op vrijdag. Zo kan er vier dagen feest gevierd worden en is de verplaatsing niet voor niets geweest. Op Thanksgiving worden er traditioneel gestampte of zoete aardappelen met groene bonen en veenbessen gegeten. Natuurlijk mag de kalkoen niet ontbreken. Daarom wordt Thanksgiving soms ook Turkey Day (kalkoendag) genoemd. Op Thanksgiving wordt er gewoonlijk ook naar American Football op televisie gekeken. Wie het zich kan veroorloven woont met de hele familie een wedstrijd live bij.

Winterdepressie

In november beginnen de dagen serieus te korten. Het is vroeg donker, het wordt flink kouder en de bomen worden kaal. Alles ziet er donker en grauw uit. Gebrek aan zonlicht, gebrek aan frisse lucht en zwaarmoedigheid zorgen er voor dat mensen depressief worden. Sommigen zouden het liefst niet meer uit hun bed komen en een winterslaap houden zoals sommige dieren. Veel naar buiten gaan, gezond eten met seizoensgebonden producten en sporten kunnen de depressie tegengaan.

November = no spend month

Sinds enkele jaren is november in de Verenigde Staten "no spend month". Er wordt in november zo weinig mogelijk uitgegeven om te sparen voor de dure decembermaand. Door zuinig te leven in november en alleen het essentiële te kopen, kan je in december leuke cadeautjes kopen en een lekker kerstmenu op tafel zetten.

November: gezellige maand

Waar sommige mensen november een verschrikkelijk maand vinden, vinden anderen het juist tof om het binnen extra gezellig en cosy te maken. Lekker op de zetel met een Nederlandstalig of Franstalig boek, onder een dekentje genieten van een film. Het huis versieren, overal kaarsjes zetten, de overgordijnen dichttrekken 's avonds. Ook op culinair vlak verandert er wel wat. Er worden meer stoofpotjes klaargemaakt en stevige gerechten met zware ingrediënten als kool, spek, erwten, etc. Natuurliefhebbers houden er ook van om een stevige wandeling te gaan maken, lekker warm ingeduffeld. Onderweg kan je genieten van de prachtige herfstkleuren en van de ritselende bladeren onder je voeten. Het is dan ook het ideale moment om prachtige foto's te maken. Of je kan een fietstocht gaan maken. Lekker uitwaaien. Met de juiste outfit is dit in de winter geen enkel probleem. Eens thuis geniet je dan dubbel en dik van een heerlijke kop warme chocolademelk of thee.