Kerstmis: de traditie van de kerstboom en de kerststal

Op Kerstmis viert de katholieke gemeenschap de geboorte van Jezus Christus. Het feest wordt uitgebreid gevierd, meestal in samenzijn van de familie. Overal verschijnt er kerstversiering en zetten mensen een kerstboom in huis. Daarnaast hoort een kerststal echt bij de traditie en symboliek rond Kerstmis. In de kerststal zijn de belangrijkste personen Jezus Christus, moeder Maria en vader Jozef. Het hele gebeuren zorgt voor heel wat gezelligheid en de feestperiode is de kans om wat bij te praten, elkaar beter te leren kennen of familieleden of – waarmee je eventueel ruzie had - te vergeven.

Wat is Kerstmis?

Kerstmis is het feest van de vrede dat wordt gevierd door de christelijke gemeenschap. Het wordt steevast gevierd op 25 december, exact één week alvorens het nieuwe jaar wordt ingezet. In het straatbeeld en bij de mensen thuis verschijnen kerstversieringen om de gezelligheid te bevorderen. Lichtsnoeren, sterren en groene dennenbomen maken van deze periode een echt fijne tijd. In de christelijke kerk wordt er vanaf vier weken voor kerst de adventtijd gevierd. In deze vier weken bereidt men zich voor op de geboorte van Jezus. Elke zondag, vanaf de eerste week van de advent, wordt er een kaars aangestoken. Tegen 25 december zijn er dan vier kaarsen aanwezig. Ook hangen mensen een adventskrans aan de voordeur, om aan te tonen dat er wordt uitgekeken naar de geboorte van Jezus en om hun geloof te onderschrijven.

Kerstavond en Kerstmis

In vele gezinnen wordt er de avond van 24 december kerstavond gevierd. Mensen gaan lekker eten bij familie en genieten er van de gezellige sfeer door de lichtjes, de kerstboom, de kerststal, engeltjes, enzovoort. Iedereen trekt zijn beste kleren aan en kijkt uit naar een lekker kerstdiner. Voor sommigen ligt het accent van Kerstmis op kerstavond. Anderen vieren Kerstmis eerder op de dag zelf. Veel hangt af van welke datum het meest geschikt is om de familie samen te brengen. Ook mensen buiten de christelijke gemeenschap houden wel van de kerstperiode. In de scholen en op het werk wordt – in de mate van het mogelijke – ook Kerstmis gevierd. Vaak zorgt men voor een kerstfeestje waarbij er pakjes aan elkaar uitgewisseld worden, samen met een lekker winters drankje. Bij Kerstmis horen uiteraard ook kerstliederen. Bekende kerstliederen zijn “O Denneboom”, “Stille Nacht, Heilige Nacht” en “Jingle Bells”.

De traditie en symboliek van een kerstboom

Een kerstboom kan men aanzien als een naaldboom die traditioneel rond Kerstmis in huis wordt gezet, en versierd wordt met ballen, pakjes, engelen, enzovoort. Bovenaan de kerstboom staat een piek, om hem heel mooi af te werken. Niet alleen binnen maar ook op straat of op pleinen worden er dennenbomen geplaatst die heel mooi versierd worden met allerlei varianten van lichtjes. Een prachtig voorbeeld is de spar die elk jaar in het Rockefeller Center in New York wordt geplaatst. De boom is tot 28 meter hoog en er hangen tienduizenden lichtjes in. Het aansteken van deze lichtjes gebeurt op Thanksgiving.

In Nederland en België is het traditie om pas aan de kerstversiering na Sinterklaas (5 december in Nederland en 6 december in België) te beginnen. Na Driekoningen (6 januari) wordt de kerstboom opnieuw weggehaald. Het versieren van de kerstboom is voor velen een leuke bezigheid. Heel wat kinderen vinden het fantastisch om de boom te versieren en te kijken naar de knipperende lichtjes.

De kerststal

De kerststal zorgt voor een beeld van de geboorte van Jezus Christus. In de Bijbel wordt verteld over deze gebeurtenis. Meer concreet gaat het over de aankomst van de herders en de wijzen. Het komt meer en meer voor dat gezinnen geen kerststal meer plaatsen. Op deze manier gaat de religieuze betekenis van Kerstmis verloren. Heel vaak denken jonge kinderen dat de kerstperiode enkel gelijk staat met een kerstboom. Eigenlijk draait het vooral rond het verhaal – uitgebeeld in de kerststal – van de geboorte van Jezus Christus. De kerststal hoort bij de kerstboom, indien het volledige verhaal achter de geboorte van Jezus Christus, wil uitgebeeld worden.

Personages in de kerststal

De belangrijkste figuur tijdens het kerstverhaal is het kindje Jezus. Hij ligt centraal in de kribbe, met links naast hem zijn moeder Maria en rechts van hem zijn vader Jozef. De figuren die het eerst bij het kind kwamen, waren de herders. De volgende personen waren de drie wijzen of magiërs. De wijzen uit het oosten of de drie koningen kwamen Jezus van Nazareth na zijn geboorte vereren en zij brachten geschenken van goud, wierook en mirre mee. Traditioneel horen er bij de stal ook de engelen en de ster die de wijzen en herders naar Bethlehem brachten. In de meeste kerststallen worden er ook ezels, ossen en schapen gezet.