Prinsjesdag en de miljoenennota

Elk jaar is het op de derde dinsdag van september Prinsjesdag. Veel mensen luisteren en kijken hierbij naar de Troonrede van de koningin, maar wat is het nu eigenlijk en waarom is het zo belangrijk?

Plannen bekend maken

Op Prinsjesdag maakt de regering haar plannen voor het komende kalenderjaar bekend. De koningin komt dan in de Gouden Koets naar het Binnenhof in Den Haag. Zij leest daar de Troonrede voor. Dit is een verkorte weergave van alle plannen. De minister van Financiën biedt later op de dag, namens de regering, het koffertje met de rijksbegroting en de Miljoenennota aan de voorzitter van de Tweede Kamer aan.

De Troonrede

De koningin opent met het voorlezen van de Troonrede eigenlijk het nieuwe werkjaar van de regering. In de Troonrede staat de belangrijkste beleidslijnen van het regeringsprogramma voor het kalenderjaar beschreven. De Troonrede verschilt jaarlijks per lengte.

Het koffertje

In het koffertje zit de rijksbegroting voor het komende kalenderjaar. Natuurlijk past niet de hele rijksbegroting hierin. Er zitten dan ook maar een paar stukken in. De rest krijgt de voorzitter van de Tweede Kamer later uitgereikt door de minister van Financiën.

Aanwezig zijn

Als je een keer aanwezig wilt zijn bij het uitspreken van de Troonrede in de Ridderzaal, dan kan je hiervoor een schriftelijk verzoek indienen bij de griffier van de Eerste Kamer. Jaarlijks zijn er maar een beperkt aantal plaatsen. Er is dan ook een wachtlijst van een aantal jaren. Je kunt ook naar Den Haag gaan en langs de route van de Gouden Koets staan. Hiervoor hoef je je niet aan te melden.

Demissionair kabinet

Elk jaar wordt er een begroting opgesteld. Dit wordt ook gedaan als het kabinet demissionair is. Dit is vastgelegd in artikel 65 van de Grondwet. Een nieuw kabinet kan het beleid voor het volgende jaar nog wel veranderen.

Geschiedenis

Sinds het ontstaan van Nederland in 1815 wordt er jaarlijks Prinsjesdag gehouden. Eerst was dat op de eerste maandag in november, later werd dat verschoven naar de derde maandag in oktober. In 1848 werd Prinsjesdag weer vervroegd naar de derde maandag in september. Zo hadden de Kamerleden meer tijd om de rijksbegroting te bespreken voor het komende kalenderjaar. De rijksbegroting bestaat uit wetsvoorstellen die door de Eerste en Tweede behandeld en goedgekeurd moeten worden. Hierna mag het geld ervoor, pas vanaf 1 januari worden uitgegeven. In 1848 was de reistijd naar Den Haag erg lang. Ze moesten dan op zondag al van huis vertrekken om op maandag op tijd in de Kamer te zijn. Vooral leden van de christelijke partijen hadden er een bezwaar tegen om op zondag al te reizen. Om deze reden is in 1887 besloten om Prinsjesdag te verplaatsen naar de derde dinsdag van september.

De naam

De derde dinsdag in september wordt vanaf september 1930 Prinsjesdag genoemd. De oorsprong van deze naam ligt in de achttiende eeuw. Toen Prins Willem V (1748 – 1806) regeerde werd zijn verjaardag op 8 maart altijd Prinsjesdag genoemd. Dit was toen een zeer populair feest. Toen Nederland door de Fransen werd bezet, was het geen koninkrijk meer maar een republiek. De fans van de familie van Oranje-Nassau lieten toen, tijdens deze dag, hun liefde voor de Prins zien.
Eigenlijk is niet bekend waarom de derde dinsdag van september nu Prinsjesdag wordt genoemd. Het is wel zo dat de Koninklijke familie op deze dag wordt toegejuicht.