Pasen belangrijkste christelijke feest met minder commercie

Hoewel velen meer betrokken zijn bij Kerstmis is Pasen het belangrijkste christelijke feest. Pasen volgt in het liturgische jaar op de Goede Week. Met het paasfeest herdenken christenen dat Jezus op de derde dag na zijn kruisiging uit de dood is opgestaan. Aan Pasen zijn minder wereldlijke elementen toegevoegd dan aan Kerstmis wat wel eens de reden zou kunnen zijn dat velen het een minder belangrijk feest vinden. De paastijd heeft veel kunstenaars geïnspireerd tot het maken van schilderijen met de gebeurtenissen rond Pasen als thema. Diverse componisten hebben composities gemaakt met het lijdensverhaal van Christus als aanleiding.

Verraden door Judas op Witte Donderdag

Pasen wordt twee dagen gevierd en valt altijd op zondag en de tweede paasdag op de maandag daarop volgend. De vrijdag voorafgaand aan Pasen (Goede Vrijdag genoemd) wordt het lijden en de kruisiging van Jezus herdacht waarna met Pasen de opstanding, ook wel verrijzenis, volgt. Weer een dag eerder Witte Donderdag werd Jezus verraden door Judas Iskariot waarna hij werd gearresteerd door soldaten in dienst van de hogepriester.

List van Pilatus werkte niet

Joodse leiders wilden voorkomen dat Jezus de nieuw Messias zou worden en wilden hem ter dood veroordelen. Dat was echter alleen voorbehouden aan de Romeinse gouverneur Pontius Pilatus die geen redenen zag om Jezus te laten doden. Joodse leiders verklaarden echter dat Jezus zich de Koning der Joden noemde en dat moest de rechtvaardiging zijn waarop Pilatus toch overstag zou kunnen gaan. Pilatus bedacht een list en liet het volk de keuze om de moordenaar Barabbas of Jezus vrij te laten in het kader van de vrijlating van een veroordeelde misdadiger als traditie tijdens het joodse feest Pesach. Het volk koos echter, tegen de verwachting van Pilatus in, om Barabbas vrij te laten waarop Jezus werd veroordeeld tot de dood aan het kruis.

Zondag na eerste volle maan in lente

De berekening van de juiste datum waarop Pasen moet worden gevierd werd pas in 325 vastgelegd tijdens het concilie van Nicea. Pasen valt sinds die tijd op de zondag na de eerste volle maan in de lente. Volgens die berekening kan Pasen vallen in een periode van 35 dagen op zijn vroegst op 22 maart en op zijn laatst op 25 april. De data voor de komende twintig jaar zijn:

• 2012 - 8 april
• 2013 - 31 maart
• 2014 - 20 april
• 2015 - 5 april
• 2016 - 27 maart
• 2017 - 16 april
• 2018 - 1 april
• 2019 - 21 april
• 2020 - 12 april
• 2021 - 4 april
• 2022 - 17 april
• 2023 - 9 april
• 2024 - 31 maart
• 2025 - 20 april
• 2026 - 5 april
• 2027 - 28 maart
• 2028 - 16 april
• 2029 - 1 april
• 2030 - 21 april
• 2031 - 13 april

Meerdere kerkelijke feesten in paascyclus

Van de exacte datum van Pasen zijn ook de data van veel andere kerkelijke feestdagen afhankelijk omdat die een bepaalde verhouding hebben tot Pasen. Binnen die paascyclus vallen onder meer Aswoensdag het begin van de vasten 46 dagen vóór Pasen, Hemelvaartsdag 39 dagen na Pasen, Pinksteren op de 7e zondag na Pasen.

Zegen Urbi et orbi van paus

Een belangrijke gebeurtenis tijdens de viering van Pasen is voor katholieken de toespraak op Eerste Paasdag van de Paus in Rome bij de Sint-Pietersbasiliek. Aan het eind van die toespraak geeft hij zijn zegen Urbi et orbi en spreekt in zeer veel talen een paaswens uit.

Meubelbranche zet deuren open

Pasen is een officiële feestdag waarop geen commerciële activiteiten plaats vinden en alleen essentiële diensten actief zijn zoals brandweer, politie en ziekenhuizen. Openbaar vervoer kent een zondagsdienst met slechts een klein aantal aanpassingen. Die officiële feestdag geldt overigens hoofdzakelijk voor de eerste paasdag omdat sinds het eind van de twintigste eeuw de oude tradities rond Pasen steeds meer worden losgelaten. Met name de meubelbranche zet de deuren tweede paasdag wijdt open.

Inspiratie voor kunstenaars

De paastijd is voor veel kunstenaars altijd een bron van inspiratie geweest. Talrijke schilderijen zijn gemaakt met het thema van de dood van Jezus en zijn opstanding als uitgangspunt. Componisten maakten uitgebreide composities op dat thema zoals de beroemde Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach. Ook bestaan er films die over het lijden van Christus gaan zoals Ben Hur, Jesus Christ Superstar en The Passion of the Christ.