Overzicht moordaanslagen op Amerikaanse presidenten
In totaal zijn er in de geschiedenis meer dan twintig aanslagen gepleegd op zittende, toekomstige of voormalige Amerikaans presidenten. Abraham Lincoln was de eerste president die tijdens zijn ambtsperiode werd vermoord. In totaal zouden vier presidenten worden vermoord. President Gerald Ford kreeg in 1975 twee aanslagen binnen 17 dagen voor zijn kiezen. Hij overleefde. Beide daders waren, en dat is zeldzaam, vrouw. In dit artikel plaatsen we de serieuze aanslagen op een rij.
1865: Lincoln wordt vermoord door acteur
Op de avond van 14 april is Lincoln met zijn vrouw aanwezig bij een toneelvoorstelling in het Ford’s Theater in Washington. Plotseling verschijnt de acteur John Wilkes Booth in zijn foyer en schiet de president van dichtbij neer. De burgeroorlog tussen de Noordelijke en Zuidelijke staten is net voorbij maar Booth behoort tot een groep fanatieke aanhangers van de Zuidelijke staten. Hij roept op het podium nog ‘Sic semper tyrannis’ - Zo vergaat het tirannen altijd!- en weet te ontkomen. Een week later wordt hij gevonden op het platteland van Virginia en doodgeschoten.
1881: Baantjesjager neemt wraak
President James A. Garfield is amper een half jaar in ambt als hij op 2 juli 1881 wordt neergeschoten. De dader is Charles Guiteau, een advocaat die gefrustreerd is omdat hij niet tot ambassadeur in Frankrijk is benoemd door de president. Hij was zich goed bewust van zijn historische daad. Zo zou hij bij de koop van zijn pistool hebben gezegd dat hij liever en pistool wilde kopen met een ivoren kolf, want ‘dat ziet er mooier uit als het straks in het museum komt te liggen.’ Garfield overlijdt niet meteen. Na 11 weken bezwijkt hij alsnog aan zijn verwondingen. Guiteau wordt opgehangen.
1901: Zwakzinnig immigrant vermoordt ‘vijand van het goede volk’
Tijdens een Pan-Amerikaanse tentoonstelling in New York op 6 september 1901 wordt president McKinley doodgeschoten. De fanatieke anarchist en Poolse immigrant Leon Czolgosz loste de twee schoten. De dader was zwakzinnig en werd bijna gelyncht door omstanders. Politieagenten en soldaten moesten daarbij ingrijpen. Czolgosz werd hetzelfde jaar ter dood veroordeeld. Voor hij de elektrische stoel betrad, zei hij “ik heb de president vermoord omdat hij een vijand van het goede volk was".
1912: Gered door vijftig pagina’s dikke speech en een stalen brillenkoker
Vicepresident onder de vermoorde president McKinley Theodore Roosevelt werd zelf op 14 oktober 1912 slachtoffer van een aanslag. Tijdens de verkiezingscampagne werd hij in de staat Wisconsin beschoten door kroegbaas John Flammang Schrank. De kogel raakt de president in zijn borst, maar wordt afgeremd door zijn vijftig pagina’s dikke speech en zijn stalen brillenkoker. Roosevelt raakt gewond maar laat zich pas medisch onderzoeken nadat hij zijn redevoering heeft gehouden. De artsen oordelen dat het verwijderen van de kogel gevaarlijker is dan het te laten zitten. De kogel wordt dus niet verwijderd. De lange rede had Roosevelts leven gered.
1963: Een bezoek aan Dallas wordt fataal
De meest bekende aanslag is die op president John F. Kennedy. Op 22 november 1963 rijden de president en zijn vrouw in een open wagen langs het boekenmagazijn aan Dealey Plaza in Dallas. Vanuit het gebouw van het magazijn wordt geschoten op de president en het tweede fatale schot raakt zijn achterhoofd. Later wordt Lee Harvey Oswald gearresteerd als verdachte. In het magazijn, waar Oswald werkt, is een geweer gevonden met zijn vingerafdrukken. Maar een paar dagen later wordt ook Oswald vermoord door nachtclubeigenaar Jack Ruby. Ook deze zal voor zijn rechtszaak in zijn cel overlijden aan kanker. De moord is daarmee officieel nooit opgelost en tot op heden onderwerp van complotheorieen
1975: Twee aanslagen in 17 dagen
Tijdens zijn presidentschap werden op President Gerald Ford twee moordaanslagen gepleegd. Op 5 september 1975 bezoekt Ford de staat Californië waar een aanhangster van sekteleider Charles Manson Lynette Fromme een pistool op hem richt. Ze krijgt geen kans haar moord te plegen en wordt gearresteerd. Fromme krijgt levenslang. Zeventien dagen later wordt een tweede aanslag verijdeld. In San Franscisco vuurt de 45 jarige Sara Jane Moore een kogel op de president. Ze schiet echter mis en krijgt dertig jaar cel.
1981: Fan wil met aanslag indruk maken op Jody Foster
De paar maanden eerder aangetreden president Ronald Reagan wordt op 30 maart 1981 beschoten door John Hinckley Jr. Deze Jody Foster-fan schiet zes kogels af om indruk te maken op de actrice. Reagan wordt geraakt wanneer hij na een conferentie in het Hilton Hotel in Washington naar zijn limo loopt. Een kogel raakt de president in zijn linkerlong. De perschef wordt geraakt in zijn ruggengraat en loopt blijvend letsel op. Reagan herstelt volledig van de aanslag. Hinckley is volgens de rechter ontoerekeningsvatbaar. Hij zit tot vandaag de dag in een psychiatrisch ziekenhuis.