1 december - een speciale datum in de geschiedenis

1 december is een speciale datum in de geschiedenis der mensheid. Welke historische gebeurtenissen hebben er op die datum plaatsgevonden, welke heldendaden zijn er verricht? Welke feesten zijn er op die dag te vieren en welke gruwelijke gebeurtenissen worden op die dag herdacht? Welke beroemdheden zijn op 1 december geboren en welke beroemde personen zijn op die dag gestorven?

1955 - Heldendaad: Rosa Parks

Op 1 december 1955 verrichtte de Afro-Amerikaanse Rosa Parks een heldendaad, door simpelweg te weigeren om haar zitplaats in de bus af te staan aan een blanke. Dat was indertijd wettelijk verplicht in de streng gesegregeerde staat Alabama. Ze kreeg een boete en toen ze die weigerde te betalen, werd ze gearresteerd. Er ontstond veel commotie naar aanleiding van deze gebeurtenis en het werd een belangrijk symbolisch moment in de strijd tegen rassenscheiding in de Verenigde Staten.

Busboycot

Voor Martin Luther King was de zaak rond Rosa Parks de aanleiding voor de organisatie van een grote busboycot-actie en diverse andere demonstraties. Uiteindelijk kwam de rechtszaak van Rosa Parks terecht het Hooggerechtshof en dat bepaalde dat de segregatie (rassenscheiding tussen blank en zwart) ongrondwettelijk was.

1572 - Het bloedbad van Naarden

Op 1 december 1572 vond het Bloedbad van Naarden plaats. Dit behoort tot de beruchtste gebeurtenissen uit de Tachtigjarige Oorlog. De stad was omsingeld door de Spanjaarden en men besloot zich over te geven. In Naarden verwachtten velen dat men via die overgave bloedvergieten kon voorkomen. Dat zou ook door de Spanjaarden aan hen verzekerd zijn.

Open de poorten

Men opende de poorten van de stad en nodigde de Spanjaarden, als teken van vrede, zelfs uit voor een feestelijk maal. De Spanjaarden, onder leiding van Don Frederik (een zoon van de Hertog van Alva), bleken daar echter totaal anders over te denken. Op een onverwacht moment trokken Spaanse musketiers de Gasthuiskerk binnen (wat toen als gemeentehuis werd gebruikt en waar het feestmaal werd gehouden). De Spaanse musketiers vuurden hun wapens af op de inwoners van Naarden en hakten vervolgens met zwaarden op hen in. Het werd een enorm bloedbad, waarbij honderden doden vielen.

Nederlandse versus Spaanse versie

Overigens is het verhaal zoals het hierboven verteld is, de Nederlandse versie van het verhaal. De Spanjaarden hebben een andere versie. Zij beweren dat de Spanjaarden, tijdens het overleg over de overgave, beschoten zouden zijn en dat zij als reactie daarop alle gewapende inwoners van Naarden gedood hebben.

1813 - Willem I

Op 1 december 1813 werd Prins Willem-Frederik (de latere koning Willem I) uitgeroepen tot soeverein vorst van Nederland. Op 2 december werd deze benoeming door hem aanvaard. Deze gebeurtenissen worden door velen beschouwd als het officiële begin van de Oranje Monarchie in Nederland.

1953 - Hugh Hefner lanceert Playboy

1 december 1953 wordt beschouwd als de datum waarop het eerste nummer van het mannentijdschrift Playboy verscheen. Het is overigens niet voor 100 procent zeker of 1 december daadwerkelijk dat datum is waarop dit tijdschrift voor het eerst in de openbaarheid verscheen.

Twijfels

Oprichter Hugh Hefner had eigenlijk niet erg veel vertrouwen in dit nieuwe project. Hefner betwijfelde indertijd of er ooit een tweede nummer zou kunnen verschijnen. Er staat geen officiële verschijningsdatum op dat eerste nummer. In ieder geval is hij begin december begonnen om het blad te verspreiden en waarschijnlijk was één december de eerste dag waarop hij het blad aan de openbaarheid prijs gaf (en die dag geldt daarom als officiële 'verjaardag' van het blad). In dat eerste nummer van het blad van Hefner stonden later zeer beroemd geworden foto's van Marilyn Monroe.

Wereldaidsdag

Sinds 1988 is 1 december officieel Wereldaidsdag. Op deze dag wordt via allerlei evenementen aandacht voor de aidsproblematiek gevraagd en wordt ook via acties opgeroepen tot solidariteit met mensen die hiv-positief zijn of aids hebben. Wereldaidsdag werd bedacht door Thomas Netter en James W. Bunn. De dag wordt ondersteund door de Verenigde Naties.

Geboren op 1 december

Op 1 december 1923 werd Maurice de Bevere geboren, die later als striptekenaar beroemd zou worden onder het pseudoniem Morris. Hij was de geestelijk vader van Lucky Luke. Andere beroemdheden die op 1 december zijn geboren, zijn onder meer de filmregisseur Woody Allen (1935) en de veldrijder Albert van Damme (1940). Ook de Nederlandse voetballer Marco van Ginkel (AC Milan) is op 1 december jarig. Hij werd geboren in 1992

Overleden op 1 december

Op 1 december 2009 overleed de Nederlandse zanger Ramses Shaffy. In 1530 overleed Margaretha van Oostenrijk op deze datum. In 2004 overleed Prins Bernhard op 1 december. Deze datum was in 1973 de sterfdag van de voormalige (en eerste) premier van Israël: David Ben-Gurion.

1 december als feestdag

1 december is de nationale feestdag van drie verschillende landen: Roemenië, Costa Rica en de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR). Binnen de katholieke kerk is 1 december de feestdag van Sint Elooi (met name in Vlaanderen). In Nederland wordt deze heilige ook wel Sint Egilius genoemd.