De Chinese Muur: Eén van de zeven nieuwe wereldwonderen

De Chinese Muur werd rond 200 v.Chr. gebouwd om aanvallen tegen te houden van volkeren uit het noorden, die China continu aanvielen via de noordelijke grenzen. In het begin waren dit de Hunnen en daarna de Mongolen en de Manchu. De eerste muren werden gemaakt van leem en klei, en werden grotendeels vervangen toen baksteen voorhanden kwam. Dankzij dit nieuwe bouwmateriaal konden ook uitkijktorens op de muur worden geplaatst. Tijdens de Ming-dynastie (rond de 14e - 17e eeuw) werden vervallen delen van de muur herstelt, zodat de muur weer één geheel werd. De huidige muur dateert grotendeels uit die periode.

Beschrijving

De Chinese Muur, ook wel de Grote Muur of de Muur van 10.000 li (een Chinese afstandsmaat) genoemd is een verdedigingsmuur in China. De huidige muur met al haar kronkels is 8851 kilometer lang en leidt van Shanhaiguan driehonderd kilometer ten oosten van Peking tot aan Lop Nur in de regio Sinkiang. Deze route komt overeen met de voormalige landgrens van China. De totale lengte van de muur was op haar hoogtepunt maar liefst 21.196 kilometer. Van al het materiaal dat gebruikt werd, kan een muur worden gebouwd rondom de evenaar van tweeënhalf meter hoog en een meter dik. De Chinese Muur is het langste bouwwerk ter wereld en kreeg in 2007 een plekje op de lijst van de zeven nieuwe wereldwonderen (een lijst van zeven fascinerende bouwwerken en monumenten). Deze lijst is een vervanging van de voorgaande lijst van wereldwonderen uit de antieke wereld.

Geschiedenis

Voorafgaand aan de Qin-dynastie

Tussen de 8e en 5e eeuw v.Chr. hadden verscheidene staten zelf een muur gebouwd ter bescherming van de invallen van de Hunnen met zwaarden en speren. Deze staten, Qin, Wei, Zhao, Qi, Yan en Zhongshan hadden hun muren opgebouwd uit leem en kiezels, en forten die hun grenzen karakteriseerden.

Qin-dynastie (221 ̶ 206)

In 221 n.Chr. kwam de eerste koning aan de macht, koning Ying Zheng van de staat Qin. Het was aan hem om een oplossing te vinden voor de invallen in het noorden van China. Hij stond voor drie keuzes. De eerste optie betrof het organiseren van oorlogen tegen de aanvallers, maar dit was een te risicovol en kostbaar idee. De tweede keuze om een economische band te vormen met de aanvallers was eigenlijk geen keuze, want hij (en de andere Chinezen) voelde zich te goed voor hen. Dat bracht hem naar de derde keuze om de bestaande verdedigingsplaatsen te verbeteren. Hij gaf opdracht aan de zes staten om hun muren te vernietigen en een stevige aaneengesloten muur te bouwen. De forten in deze staten bleven staan en stenen uit de bergen werden gebruikt voor de bouw van de nieuwe muur. Het transporteren en verzamelen van de stenen kostte veel tijd en moeite, waardoor ook leem als bouwmateriaal werd gebruikt. Tegenwoordig zijn de meeste delen van de muur weg geërodeerd en zijn slechts een aantal fragmenten over. Hoe lang of hoog de Qin-Muur was en hoe de route liep, is nooit gedocumenteerd.

Tussen de Qin- en de Ming-dynastie werd de muur verder uitgebouwd naar het westen, tot in de Gobiwoestijn om het opkomende keizerrijk en de befaamde zijderoute te beschermen.

Ming-dynastie (1368 ̶ 1644)

Gedurende de Ming-dynastie werden de grootste delen van de muur gebouwd om het land en haar inwoners te beschermen tegen de Mongolen. In de 14e eeuw leidde het eeuwenoude conflict met de mongolen tot een slag bij Tumu. De Chinezen verloren deze slag en de regering besloot dat de muur nu echt de mongolen buiten moest houden. De muur werd verlengd langs de noordelijke grens met het huidige Noord ̶ Korea door de Gobiwoestijn. De Ming-Muur was vele malen sterker dan de voormalige muur, doordat baksteen werd gebruikt. Oude delen van de muur werden versterkt en op de muur werden 25.000 wachttorens geplaatst. Het overgrote deel van de huidige muur stamt uit deze periode.

De continue onrust eiste zijn tol toen China in 1644 de hoofdstad Beijing verloor, ondanks de extra dikke muur, aan de rebel Li Zicheng’s en zijn leger. De Chinezen vormden een bondgenootschap met de Manchu (een grote groep rebellen uit de Chinese regio Manchuria) hopend dat ze samen de controle over Beijing konden terugwinnen. In plaats daarvan namen de Manchu zelf de hoofdstad in en wierpen de keizer van de troon, waarmee de nieuwe dynastie begon.

Qing-dynastie (1644 ̶ 1912)

Tijdens deze dynastie werd het grote Chinese rijk effectief bestuurd. Dit zorgde voor stabiliteit en er kwam geleidelijk een einde aan de sociale onrust. De muur verloor zijn militaire functie en werd gebruikt om migratie te documenteren en onder controle te houden.

Effect

De muur heeft verscheidene aanvallen van volkeren tegengehouden en slechts twee keer is er met succes binnengedrongen. Deze aanvallers waren geen woestelingen die delen land wilden veroveren, maar waren vaak handelaren die handel met China nodig hadden om te kunnen overleven. Deze handelaren raakten steeds meer gefrustreerd toen hun grootste inkomstenbron de deuren sloot en ze voelden zich verplicht gesteld om het recht in eigen handen te nemen. Wellicht dat koning Ying Zheng beter voor de tweede optie ‘een handelsverdrag sluiten’ had kunnen kiezen dan voor het bouwen van een muur.

Een beroemde muur

Internationale bekendheid

Verscheidene Europeanen die tijdens hun bezoek in China of Mongolië de muur ogenschijnlijk hadden gezien, zoals Giovanni da Pian del Carpine (1185 ̶ 1252), Marco Polo (1254 ̶ 1324), Willem van Rubroeck (c. 1220 ̶ c. 1293), Odoric van Pordenone (1286 ̶ 1331) en Giovanni de' Marignolli (1338 ̶ 1353) meldden allen niet de Chinese Muur in hun geschriften. Mogelijk waren de vervallen delen van het bouwwerk het vermelden simpelweg niet waard. De Afrikaan Ibn Battuta had in 1346 wel gemeld dat hij de muur heeft gezien, maar kende niemand die ervan had gehoord. Rond 1605 kreeg de muur bekendheid in Europa naar aanleiding van de Portugees Bento de Góis die door de poort bij Jiayu China binnentrad.

Zichtbaar vanuit de ruimte?

De eerste referentie die de mythe ter wereld bracht dat de Chinese Muur met het blote oog zichtbaar is vanaf de Maan dateert uit 1754. De oudheidkundige William Stukeley schreef dat dit goed mogelijk was en in 1895 schreef journalist Henry Norman dat dit een feit was. Toen men in de 19e en 20e eeuw dacht kanalen op mars te hebben ontdekt, wat in werkelijkheid diepe kloven waren, werd het idee ondersteund dat smalle, lange objecten zoals de Chinese Muur zichtbaar waren vanuit de ruimte. De mythe dat dit het enige door mensen vervaardigde bouwwerk is dat zichtbaar is vanaf de Maan, kon pas worden bewezen of ontkracht toen men voor het eerst op de Maan stond. Het antwoord was simpel: Nee. De afstand tussen de Aarde en de Maan is ruim 380.000 kilometer, waardoor de muur pas zichtbaar zou zijn als ons zicht 17.000 maal beter zou zijn. NASA heeft laten weten dat het bouwwerk vanaf 160 kilometer van de Aarde, onder perfecte omstandigheden nauwelijks te zien is.

Toeristische trekpleister

Na het verliezen van de Eerste Opium Oorlog (1839 ̶ 1842) en de Tweede Opium Oorlog (1856 ̶ 1860), waarbij de Britten eisten dat de Chinezen onder andere hun grenzen moesten openstellen voor buitenlandse handelslieden, kon het land niet anders dan ingeven. Sindsdien is de Chinese Muur deels opengesteld voor toeristen en kunnen belangstellenden het stuk belopen van Lishi in het westen naar Shanhaiguan in het oosten. De oudere en niet toegankelijke delen van de muur die grotendeels nog bestaan uit leem en aarde zijn vervallen. Er is graffiti op de muur gespoten en er zijn delen opzettelijk verwijderd om te worden doorverkocht. Ook zandstormen en erosie zijn grote bedreigingen die er in de toekomst voor zullen zorgen dat delen van de muur verdwijnen. In 2014 hebben herstelwerkzaamheden plaatsgevonden aan een groot deel van de muur door hem vol te smeren met cement. Uit verscheidene hoeken is hierop kritiek geleverd. Jaarlijks bezoeken tien miljoen toeristen het bouwwerk.