De Suez Crisis van 1956
Hoewel de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie geen directe rol speelden in de Suez Crisis, maakte ook deze crisis deel uit van de Koude Oorlog en speelde beide grootmachten op de achtergrond een belangrijke rol. Bovendien nam de macht van beide landen nog extra toe door dit incident.
Egypte
Hoewel Egypte in 1956 een typisch Derde Wereld land was, liep door het territorium een van de belangrijkste verbindindswegen ter wereld: het Suez Kanaal. Het Kanaal was in handen van Groot-Britannië en Frankrijk en de opbrengsten van het Kanaal vielen dan ook grotendeels in handen van beide landen, Egypte leverde het relatief weinig op.
Nationalisatie
President Nasser van Egypte vatte het plan op om de Aswan-dam te bouwen, waarbij de Verenigde Staten en Groot-Britannië hem geld hadden beloofd. Deze belofte werd ingetrokken omdat men vond dat men het niet eens was met de groeiende banden tussen Egypte en Tsjechoslowakije en de Sovjet-Unie. Hierop besloot Nasser het Suez Kanaal te nationaliseren om zo de Aswan-dam te kunnen financieren, dit gebeurde op 26 juli. Dit leidde tot woedende reacties van Frankrijk en Groot-Britannië. De Fransen en Britten waren bang dat het Kanaal zou worden afgesloten en daarmee de olie-toevoer in gevaar zou brengen. Diplomatieke pogingen om het conflict op te lossen liepen op niets uit. Ook blokkeerde Egypte de Straat van Tiran, de smalle verbinding die Israël met de Rode Zee verbindt, waardoor het conflict tussen Egypte en Israël verder op de spits werd gedreven.
Lobby
Amerikaanse steun ging voornamelijk uit naar Israël, onder andere dankzij een sterke joodse lobby, waarbij moderne Amerikaanse wapens het land moesten verdedigen.
Alexandrië
De Sovjet-Unie was zeer geïnteresseerd in goede verhoudingen met Egypte, omdat ze op deze manier toegang kregen tot havens in het Mediterrane Gebied, iets wat ze tot dat moment niet hadden. De Sovjet marine zat gevangen in de Zwarte Zee, de enige uitgang was de goed bewaakte Bosporus. Bovendien zou het hen sympathie opleveren van de rest van de Arabische wereld, omdat steun aan Egypte tevens steun was aan een land dat anti-Israël was. De Sovjets pompten geld in de Egyptische economie en de havenstad Alexandrië werd ontwikkeld met Russisch geld.
Invasie in Egypte
Op 29 october 1956 trokken Israëlische brigades Egypte binnen. De Fransen en Britten hadden dit zo geregeld met Israël. Hierna riepen Frankrijk en Groot-Britannië op tot terugtrekking van Israëlische en Egyptische troepen om uit de Kanaalzone. Ze gaven aan dat ze tussen beide zouden komen om zo het door de VN geëiste 'staakt-het-vuren' af te dwingen. Ze hadden als doel het Kanaal opnieuw onder controle te krijgen en eventueel president Nasser af te zetten. Dit leidde echter niet tot steun van de Verenigde Staten. Op de eerste plaats waren de Verenigde Staten niet op de hoogte van de geplande inval, wat hen woedend maakten. Ten tweede realiseerden de Verenigde Staten zich zeer goed dat het grootste deel van de wereld sympathie voelde voor Egypte. Na overal in de wereld 'democratie' te hebben gepromoot, was het moeilijk nu plotseling een land binnen te vallen. Ook omdat zo'n invasie tot grote problemen zou kunnen leidden wanneer de Sovjet-Unie erbij betrokken zou raken. Op 22 december trokken de Britse en Franse troepen zich terug, in maart 1957 gevolgd door de Israëlische troepen. Israël herkreeg haar rechten om gebruik te maken van de Straat van Tiran.
Machtswisseling
Voor korte tijd zorgde dit incident voor onenigheid tussen de NAVO-bondgenoten. De macht van de Europese 'grootmachten' Frankrijk en Groot-Britannië nam, mede door dit incident sterk af. Beide landen verloren grotendeels hun invloed in het Midden-Oosten. De macht van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie werd opnieuw benadrukt. Enkele jaren later hadden zowel de Verenigde Staten als de Sovjet-Unie grote marine-vloten in de Middelandse Zee.
© 2008 - 2024 Sasati, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Opstand Hongarije 1956De opstand van de Hongaren in 1956 was een van de eerste tekenen dat Oost-Europa zwaar te lijden had onder het Sovjet-re…
ContainmentpolitiekOm de expansiedrift van de Sovjet-Unie ten aanzien van het communisme een halt toe te roepen, ontwikkelde de Verenigde S…
Cuba Crisis (1962)Achteraf gezien was het ongetwijfeld de meest spannende gebeurtenis tijdens de Koude Oorlog; Amerikaanse en Russische sc…
Reactie
Jehoeda (infoteur), 24-06-2008 #1
Hallo Sasati,
Nog twee aanvullingen:
1) Amerika was in die tijd nog geen grote bondgenoot van Israël. Lobby had weinig invloed;
2) Egypte hield Israëlische scheepvaart tegen in de Straat van Tiran. Dat was aanleiding voor Israël om oorlog te voeren.
Groet, Etsel
Reactie infoteur, 28-06-2008
Hoi Etsel,
Ik heb het artikel enigszins aangepast mbt de Straat van Tiran. Wat die lobby betreft, dat ga ik even opzoeken, mocht mijn bron niet kloppen dan zal ik dat verwijderen.
Groet Sasati