Egypte, land van de farao's en de piramides

Reeds 5000 jaar oud is de Egyptische cultuur en toch heeft ze niets van haar fascinerende werking ingeboet. De verhalen over Toetanchamon, de Sfinx, de Cheops piramide, de mummificatie van de farao's en hun hooggeplaatste dienaren spreken ons nog steeds ontzettend aan. De hoge beschaving die al zo lang geleden een feit was. De goden die tot de verbeelding spreken .De honderden tempels die voor hen gebouwd werden. Mummies, die nog steeds te bekijken zijn en elk hun eigen verhaal hebben.

De piramides

Wie liet deze grote bouwwerken oprichten

Alleen de farao's mochten piramides laten bouwen. Ze lieten de graftombes oprichten voor henzelf en voor hun koninginnen.
De piramides van de echtgenotes zijn echter veel kleiner dan die van de farao's. In sommige piramides is een extra ruimte beschikbaar gesteld voor de echtgenote.

Waarom werd de piramide gebouwd

De piramide diende als trap voor de ziel. Na hun dood konden de farao's via die trap naar de hemel klimmen en ook weer terugkomen.

De Sfinx

Wat is een sfinx

Een sfinx heeft het hoofd van een mens en het lichaam van een leeuw. Ze staan vaak langs wegen die de toegang vormen tot de tempels. Ze beschermen de tempel. Ze staan op wacht en zorgen ervoor dat boze geesten zich geen toegang tot de tempel kunnen verschaffen.

Voorbeelden van sfinxen

Voor het heiligdom van Amon-Re in Kamak staan sfinxen met het hoofd van een ram. De ram was één van de heilige dieren van de god. De grootste sfinx staat voor de piramides van Gizeh. De oudste is die van farao Snofroe, de vader van Cheops. Deze sfinx staat nu in het Louvre in Parijs.

Hiëroglyfen

Heilige Schrift

Hiëroglyfen waren het Heilige Schrift, dat slechts gebruikt werd voor graftombes en tempels. Alleen de priesters konden schrijven. Schrijvers van de regering konden het schrift niet lezen. Zij gebruikten het cursorisch schrift. Dat ging veel sneller.
Ook vrouwen, boeren en ambachtslieden konden het schrift niet ontcijferen.

Leren schrijven

Onderwijs in hiëroglyfen werd gegeven in de tempelscholen. Toekomstige priesters oefenden daar het schrijven op kleitabletten. Pas later werd het kostbare papyrus gebruikt om op te schrijven.

Mummificatie

Rijken

De mummificatie was de taak van de priesters. Alleen rijke mensen werden gemummificeerd. Armen konden deze kostbare behandeling niet betalen. De ateliers bevonden zich op de begraafplaatsen.

Verwijderen

Van de overledene werden de ingewanden verwijderd, daar hadden ze toch niets aan in het hiernamaals. Via de neus werden met een tang ook de hersenen verwijderd. Het hart werd gezien als het kloppend zenuwcentrum. Dát namen de mummies mee in het graf. De plaats die de uitgenomen ingewanden open lieten, werd opgevuld met natron (zout). De ingewanden werden afzonderlijk in kruiken gedaan en in het graf gezet.

Linnen

Met hars doorweekte verbanden van linnen werden om het lichaam gebonden. Nadat ze 30 dagen in natron te drogen hadden gelegen, werden de mummies versierd met sieraden en kwam in de voor hen gemaakte tombe te liggen.

De tempels

Farao en priesters

De farao was door de goden aangewezen om de cultus in de tempel te leiden. Slechts hij mocht zich aan de god laten zien. Omdat de farao niet in alle tempels tegelijk kon zijn, fungeerden de priesters als plaatsvervanger van de farao. Zij zijn te herkennen aan hun geschoren hoofden. De tempels werden bij steden op heuvels gebouwd, opdat zij niet jaarlijks door de Nijl zouden overstromen.

Enkele goden

Amon-Re werd vereenzelvigd met de zonnegod Ra en was de beschermer van de farao en van het Egyptische Rijk. Hij waakte over de vruchtbaarheid en hielp de farao aan strategische overwinningen. Amon-Re was getrouwd met Moet, die werd vereenzelvigd met de godin Sechmet. Zijn heilige dieren zijn de ram en de gans. Hij wordt afgebeeld met een soort hoed op zijn hoofd, met twee pluimen erop.

Anoebis is de god van de mummificatie en de doden. Deze god wordt voorgesteld als een hond, of als een mens met de kop van een hond. Hij zit op de kasten met canopen. Dit zijn houten of stenen kisten. Hij beschermt de ateliers waar de lijken worden gebalsemd en de kruiken waarin de ingewanden van de overledenen worden bewaard.

Hathor was de godin van de muziek, de dans en de vreugde en ze waakte over de mijnen en het buitenland. Ze was de dochter van Re en de vrouw van Horus. In Thebe was ze de beschermster van de begraafplaatsen. Ze wordt afgebeeld als een vrouw met koeienhoorns in de vorm van een lier. De koeienhoorns omringen de zon.

De farao, koning van Egypte

De farao was niemand minder dan de koning van Egypte. In ruim 2700 jaar heeft Egypte zo'n 260 farao's gekend. Dertig dynastieën, regerende families, hebben elkaar opgevolgd vanaf rond 3100 voor Christus, het begin van de geschiedenis van het oude Egypte, tot de verovering van het land door de Grieken, in 332 voor Christus. De koning was te herkennen aan zijn kroon, zijn rechte baard en zijn scepters. Hij woonde in een prachtig paleis, dat "per-aa" genoemd werd. Hier is het woord farao van afgeleid.

Cheops en de piramide van Gizeh

Rond 2600 voor Christus was farao Cheops aan de macht. Hij mobiliseerde duizenden arbeiders en werkmannen. Gedurende 20 jaar hebben deze mannen, ingedeeld in werkploegen, stenen uit steengroeves gehakt. Die werden over de weg getransporteerd en bij de piramide naar boven gehesen. Eten en gereedschap werden van hogerhand verstrekt. Al dit werk resulteerde in de grootste piramide, die van Gizeh.De eerste gladde piramide met een perfecte vorm.

Mentoehotep

Rond 2000 voor Christus herstelde Mentoehotep II de toen heersende anarchie en vanuit het zuidelijke Thebe nam hij de macht in handen. Thebe werd de hoofdstad en van daaruit reorganiseerde hij het bestuur. Hij liet vele tempels bouwen voor de goden.

Vrouwelijke farao Hatsjeptoet

In 1480 voor Christus nam Hatsjepsoet het bestuur waar voor het jonge zoontje van de tweede echtgenote van haar gestorven man. Zij wist zich meester te maken van de kroon en, hoewel afgebeeld als een man, werd zij de eerste vrouwelijke farao. Zij bestuurde het land met veel inzicht en zorgde voor een lange periode van vrede. De zoon van de tweede echtgenote, Thoetmosis, bleek een groot strijder en veroverde staten ten noord-oosten en ten zuiden van Egypte. Goud, ivoor, ebbenhout, vee en zelfs slaven brachten de soldaten naar Egypte. Dankzij deze rijkdommen ging het erg goed met het land.

Toetanchamon

Dankzij de vondst van zijn graf is farao Toetanchamon, de belichaming van oppergod Amon, de beroemdste van Egypte. Aan de prachtige, met goud bewerkte graftombe, kan met zijn uiterlijk min of meer herleiden. Op zijn negende droeg hij al de kroon. Twee hoogwaardigheidsbekleders, Eje en Horemheb, regeerden in zijn plaats. Hij trouwde met een van de dochters van Amonhotep en Nefertete. Vele tempels werden in zijn regeertijd gerestaureerd. Hij stierf op zeer jonge leeftijd.

Ramses II

Rond 1250 voor Christus was Ramses II aan de macht. Hij was jarenlang verwikkeld in het veroveren van de Syrische territoria van de Hettieten, een Turks volk. De strijd eindigde onbeslist en Ramses tekende het eerste vredesverdrag uit de geschiedenis. Daarna wijdde hij zich aan zijn land en zijn familie.

Ramses III

De laatste farao tijdens de glorieuze periodes van Egypte was Ramses III. Hij was jarenlang bezig zijn land te redden uit handen van Turkse indringers uit de kuststreken. Egypte bleef onafhankelijk. In 747 voor Christus vielen de Soedanezen het land aan en hun koning, Taharka, domineerde het land, maar liet de Egyptische cultuur met rust.

Laatste vorstin CleopatraVII

Toen Egypte onder ging in de Griekse cultuur was CleopatraVII de laatste vorstin van Egypte. Zij deelde haar macht met haar broer Ptolemaeus XIII.Gedreven door machtswellust gebruikte zij de toenmalige heerser der Romeinen, Caesar om haar broer te vermoorden. Na de moord op Caesar verleidde zij Antonius, een andere Romeinse heerser. Samen met hem regeerde zij over de helft van het Romeinse Rijk tot ze verdreven werden door Octavius. Ze pleegden samen zelfmoord.