Lodewijk XVI, laatste koning van Frankrijk

Met de dood van de laatste koning van Frankrijk, Lodewijk XVI, kwam er een einde aan het Ancien Régime, het oude Rijk.Lodewijk XVI wenste niemand een leven als het zijne toe. Zijn schaarse vrije momenten zat hij op het dak van het paleis van Versailles en bespiedde geamuseerd de hofbedrijvigheid beneden. Hij was een dikke, nerveuze man, die liefst in simpele kleren liep.

Lodewijk

Lodewijk XVI is geboren op 23 augustus 1754 te Versailles als derde zoon van kroonprins Lodewijk en Maria Josepha van Saksen. In het Frans schrijft men Louis XVI, uitgesproken als Louis Seize. Wanneer hij 13 jaar oud is overlijdt zijn vader en wordt hij kroonprins (dauphin) van Frankrijk.

Lodewijk en zijn gezin

Op 16 jarige leeftijd trouwt hij met de dochter van keizer Frans I en Maria Theresia van Oostenrijk, de 15 jarige aartshertogin Marie-Antoinette. Het was in deze tijd niet bijzonder dat men op jonge leeftijd trouwde, maar de jonge kroonprinses was niet goed op haar taak voorbereid.

Uit dit huwelijk worden vier kinderen geboren:

• 19 december 1778, Marie-Thèrése-Charlotte (sterft op 19 oktober 1851)
• 22 oktober 1781, Lodewijk Jozef Frans Xavier van Bourbon (sterfdatum 4 juni 1789)
• 27 maart 1785, Louis-Charles (overlijdt op 8 juni 1795)
• 9 juli 1786, Sophie-Beatrix, wordt nog geen jaar oud, sterft op 19 juni 1787

Lodewijk als koning

Op 20 jarige leeftijd, 1774, volgt hij zijn grootvader Lodewijk XV op. Hij deed erg zijn best, maar deze koning van Frankrijk hield meer van andere dingen dan regeren. Om zijn weinige intelligentie en geringe belangstelling van regeringszaken niet op te laten vallen, organiseerde hij jachtpartijen. Wel maakte hij een definitief einde aan de heerschappij van de maîtresses in Frankrijk en daarmee verwierf hij een ongewone populariteit bij het gewone volk, wat echter niet lang duurde.

Marie-Antoinette drong er bij hem sterk op aan Tugot te ontslaan. Hierna volgden de Necker, Calonne en Lornénie de Brienne elkaar in snel tempo op. Geen van hen lukte het de staatskas te vullen, die door onder andere de oorlog met Engeland meer dan leeg was. Zijn echtgenote bemoeide zich steeds meer met de regering, en probeerde zij alle beslissingen te beïnvloeden ten gunste van Oostenrijk. Dit werd haar door het Franse volk niet in dank afgenomen.

In 1788 was Lodewijk XVI, of eigenlijk Frankrijk, zo goed als failliet. Lodewijk vroeg, in plaats van eiste, de adel en geestelijkheid of zij belasting wilde betalen. Deze twee groepen weigerden hun speciale recht, geen belasting betalen, op te heffen.

De revolutie

Nu volgen de gebeurtenissen zich in sneltreintempo op. Op 14 juli 1789 bestormt een hongerig Frans volk de Bastille, de gevangenis van koninklijke macht. De leuze van het volk was: Vrijheid! Gelijkheid! Broederlijkheid!.
Dan op 10 augustus wordt het Tuilerieënpaleis bestormd, het paleis waar de koning en zijn gezin verblijft. Hij vlucht samen met zijn vrouw, zuster en oudste dochter en nog levende zoon Louis-Charles. Ver komen zij echter niet, ze worden gevangen genomen en vastgezet in de toren van de Temple, waar vroeger de Tempelieren zitting hadden.

Na zijn eedaflegging op de grondwet op 13 september 1791 zag Lodewijk nog maar één uitweg, de hulp inroepen van zijn Oostenrijkse zwager, keizer Leopold II. Dit mocht echter niet baten.
Op 16 en 17 januari 1793 stemde de conventie voor de doodstraf van Lodewijk en Marie-Antoinette, ondanks zijn ontkenningen, het beroep op zijn onschendbaarheid en het Girondijnse voorstel tot een beroep op het volk, werd zijn doodstraf met 387 stemmen voor en 334 tegen van kracht.
Op 21 januari 1793 verwisselt hij op 38 jarige leeftijd het tijdelijke leven voor het eeuwige door de quillotine. Zijn vrouw wordt op 16 oktober van hetzelfde jaar eveneens onthoofd.

Lodewijk en de voorspelling

In zijn jeugd heeft een astroloog Lodewijk een voorspelling gedaan. Hij heeft Lodewijk gewaarschuwd voor de 21e van de maand. Hij moest op deze dag op zijn hoede zijn, anders zou onheil hem treffen. Zo gezegd, zo gedaan, op de 21e van de maand kwam Lodewijk zijn bed niet uit. Toch heeft de voorspelling hem ingehaald, namelijk:

• 21 juni 1791 werd hij gearresteerd
• 21 september 1792 werd de monarchie afgeschaft
• 21 januari 1793 werd hij door middel van de guillotine terechtgesteld