De Yao en het Taoïsme
Mijn eerste contact met een van de meest bekende minderheidsgroepen uit Azië was met de Yao in het noorden van Vietnam. De prachtige kleding, de oude tradities, en hun religieuze leven boeide me zo intens dat ik sinds jaren de verschillende Yao gemeenschappen bezoek in Vietnam, China, Thailand en Laos. Mijn laatste bezoek bracht mij naar China en Vietnam.
De Yao groepen
In China leven meer dan 3 miljoen Yao verspreid leven over grotendeels vijf zuidelijke Chinese provincies; Hunan, Yunnan, Guangdong, Guizhou en Jiangxi. Voorts leven zij in het autonome gebied Guangxi Zhuang. In Vietnam treft je de Yao groepen aan in de provincies Quang Ninh, Ha Tuyen, Ha Bac, Thanh Hoas, Lang Son en Ving Phu. Dat de Yao de bekendste groep is komt doordat zij zo verspreid leven in Azië. Er zijn ook Yao gemeenschappen in Thailand en Laos.
De Yao groepen zijn ook gekend onder meer dan 30 andere namen zoals de Miao, Mien, Kim Mun en Hmong. Deze benamingen verwijzen naar de taal en taalgroep waartoe ze behoren. De meeste Yao groepen behoren taalkundig tot de Sino-Tibetaanse taalgroep.
De Yao in Vietnam zijn zeer nauw verbonden met de Chinese Yao gemeenschappen en spreken vooral Chinees. De inkomsten vandaag de dag bestaat uit de verkoop van rijst, maïs en textiel. In vroegere tijden waren ze net als hun buren, de Hmong, de grootste telers van opium. En van tijd tot tijd kom je in de steden zoals Sapa Hmong en Yao tegen die je opium aanbieden. Sinds de teelt van opium verboden is doen velen aan landbouw.
Regels Yao
Het religieus leven van de Yao is moeilijk te omschrijven in enkele regels. De basis vinden we terug in het Chinese Taoisme en vermengd met animisme en Boeddhisme. De meer dan 3000 jaar oude contacten met de Chinese bevolking hebben een grote invloed gehad in hun religieuze beleving van het Taoisme. (Het taoïsme (uitgesproken als daoïsme), is een Chinese filosofische en religieuze stroming. De teksten Tao Te Ching en Zhuangzi vormen de basis van het Taoïsme en zijn opgetekend in de vierde en derde eeuw voor Christus.
De laatste jaren merken we zelfs een grote invloed van het Christendom. Tot voor 1949 hadden de Yao geen eigen geschreven taal. De geschriften die zij in hun bezit hebben zijn handgeschreven teksten in het klassiek Chinees en blijkbaar zijn enkel de hooggeplaatste religieuze leiders die het klassieke Chinese schrift machtig. Deze religieuze leiders zijn het best te omschrijven als shamanen. Uit historische bronnen blijkt namelijk dat zij uit het hoge noorden, Mongolië, zijn afgezakt naar het zuiden. Vandaar de grote invloed van het Shamanisme.
Het animisme is echter zeer sterk aanwezig. Voor hen hebben ook alle niet-levende voorwerpen een geest. De geesten van de voorouders spelen ook hierin een grote rol. Doordat alles met elkaar verbonden is met geestenverering zijn er bijna dagelijks offers om de geesten te behagen zodat de Yao zich kunnen vrijwaren van ongeluk. Zij beschikken over talloze goden waarvan de ‘hond-god’, Pan-Hu de belangrijkste is naast alle bekende goden en personen uit het Taoïsme.
Taoist schilderijen
De Yao hebben niet alleen de oude Chinese geschriften maar ook de Chinese Taoistische schilderijen overgenomen en samen met hun animistische leefwijze vormen deze twee elementen een unieke traditie van het Taoisme.
Deze Yao Taoistische schilderijen zijn religieus en worden niet gemaakt ter decoratie. Elke schilderij heeft een rituele functie en wordt beschouwd als de verblijfplaats van de goden.
Gedurende de 1 tot 2 maanden waarin een hele set wordt geschilderd werkt de schilder in een sfeer van religieuze devotie en ceremoniële reinheid. Wanneer een schilderij afgewerkt is dat de schilder zelf “de ogen openen” van elke figuur volgens de Chinese traditie voor het inzegenen van Taoistische iconen. De Yao Taoistische traditie gaat iets verder en de priester zal een ceremonie houden dat de goden uitnodigt om in zich in het schilderij zijn intrek te nemen. Wanneer na een tijd de schildrijen aan vervanging toe zijn zal een nieuwe schilder een nieuwe set maken en door diverse ceremonies worden de goden gevraagd het oude schilderij te verlaten en zich in het nieuwe te vestigen. Het zijn dan ook vooral deze oude, gebruikte en vooral ontwijde schilderijen die men aantreft in musea en verzamelingen. Voor de Yao hebben deze schilderijen geen enkele waarde meer.
De foto illustratie is van zo’n schilderij en werd gemaakt tussen 1800 en begin 1900.
© 2008 - 2024 Chapa, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Beleggen in VietnamVietnam is een van de meest stabiele economieën van Azië. Het is daardoor zeer aantrekkelijk om in te beleggen. Over de…
Samenvatting Vietnam OorlogNa de Tweede Wereldoorlog kwam Frankrijk al snel in botsing met haar koloniën in Indo-China. In 1946 werd de Vietnamese…
Bronnen en referenties
- Ceremonial Paintings of northern minorities in Vietnam, Bin Soan, Editor, 2006, Vietnam Museum of Ethnology
The Yao by Jess G.Pourret, Thames & Hudson,2002
Yao ceremonial Paintings by Jacques Lemoine, White Lotus, Thailand, 1982
foto : E.Vonck