De bijbelse Judith

De bijbelse Judith De naam Judith betekent ‘de vrouw van Judea’ of ‘de geprezene’. Ze was een weduwe van adellijke bloede en leefde in de stad Bethulia in de zesde eeuw v.C. Op het ogenbik dat de stad door de Assyriërs onder aanvoering van Holofernes belegerd werd zou ze een plan hebben bedacht om haar land van de ondergang te redden.

Judith en Holofernes

Ze wendde voor het land van de Israëlieten te ontvluchten en meldde zich aan bij Holofernes om hem te helpen in zijn veroveringstocht. Holofernes werd betoverd door haar immense schoonheid en haar wens om zich ten dienste van zijn leger te stellen en hij nodigde haar uit om als zijn gast te blijven. Toen ze met hem werd alleen gelaten na een feest waarop hij dronken was gevoerd, onthoofdde ze hem met zijn eigen zwaard en pronkte met zijn hoofd voor het volk van Bethulia. Door haar daad kreeg het Israëlische leger verse moed en veroorzaakte chaos binnen de Assyrische rangen. Het leger vluchtte en het volk van Bethulia leefde verder in vrede.

Verzonnen?

Judiths verhaal werd niet helemaal als een geschiedkundig feit geaccepteerd. Vele geleerden zijn de mening toegedaan dat er een romantische wending aan de geschiedkundige feiten werd gegeven, terwijl anderen vinden dat je het eerder moet lezen als een parabel. Het is niet in de joodse Bijbel opgenomen, maar wel in de Septuagint, de oud-Griekse vertaling van de joodse Bijbel, en zowel in het rooms-katholieke als het orthodox-christelijke Oude Testament.

Afbeeldingen

Dit heroïsch verhaal is in de kunstgeschiedenis door talloze kunstenaars uitgebeeld zoals Donatello, Botticelli, Titiaan, Michelangelo, Caravaggio en vele anderen. Misschien de bekendste afbeelding komt van de hand van Artemesia Gentileschi met ‘De onthoofding van Holofernes door Judith’. Ze was een van de eerste vrouwen die een religieus heldenthema schilderde.

Judith in de Dinner Party

Judiths tafelversiering combineert de symbolen van tradities uit het Midden-Oosten met feministische symbolen. Joodse vrouwen gebruikten de technieken van hun geboorteland in hun naaiwerk. Daarom roept de tafellegger het ingewikkelde patroon van het traditionele hoofddeksel van een Jemenitische bruid op. De gouden draden, touwen en en munten in de legger suggereren de gewoonte in het Midden-Oosten om de welstand van de familie en de waarde van de gekochte bruid met de bruidsschat te demonstreren.

In het midden van de legger staat een driehoekige gesp van een riem afgebeeld die fel lijkt op de versiering die gebruikt werd bij oud-joodse kleding. De driehoek wordt hier voorgesteld als symbool van Judiths kracht en haar loyauteit aan haar geslacht. Aan de beide randen van de legger staan verticaal joodse letters die Judiths moed prijzen. Er staat: ‘Judith, heldin van haar volk’. Door de eerste letter van de naam van Judith loopt een zwaard, het wapen waarmee ze Holofernes doodde.

Judiths bord wordt versierd met een bloemenmotief met bladeren. De bladeren lopen uit in gebogen donkere en lichte driehoeken zoals er ook zijn aangebracht onderaan de legger. Dit spel van licht en donker weerspiegelt het barok schilderij van Gentileschi.
© 2010 - 2024 Vosje, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het bijbelboek Judit in het Deuterocanonieke Oude TestamentHet bijbelboek Judit in het Deuterocanonieke Oude TestamentHet boek Judit behoort tot de Deuterocanonieke boeken van de Bijbel. In de Rooms Katholieke traditie horen ze bij het Ou…
Artemisia Gentileschi, Italiaanse schilderes uit de BarokArtemisia Gentileschi was een schilderes uit de Barok en de enige vrouwelijke leerlinge van Caravaggio met wie ze samenw…

De Heilige GraalDe Heilige Graal roept allerlei ideeën op bij mensen. Moderne beelden zoals uit The Da Vinci Code en Indiana Jones veela…
Het werk van Tolkien: de noldorEen van de rassen die Tolkien schiep voor zijn werken, was het ras de elfen. De elfen hebben een omvangrijke geschiedeni…
Vosje (460 artikelen)
Laatste update: 07-05-2010
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Mythologie
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.