Taal in Wit-Rusland

Taal in Wit-Rusland, welke taal spreken ze daar eigenlijk? De officiële talen zijn Wit-Russisch en Russisch, beide talen worden gesproken. De president van het land wil het liefst dat iedereen Russisch spreekt.

Officiële talen

In Wit-Rusland zijn de officiële talen; Wit-Russisch en Russisch. Verder is er ook een minderheid die Pools spreekt. Dat er nog Pools gesproken wordt, komt omdat een deel van Wit-Rusland vroeger bij Polen hoorde. Er spreken dus voornamelijk mensen in het westen nog Pools. Het Wit-Russisch en het Russisch vallen beide onder de Indo-Europese taalfamilie. Ook vallen ze beiden onder de Slavische taalgroep, en daarin onder de Oost-Slavische talen.

Onderzoek

In de 19e en 20e eeuw zijn verschillende onderzoeken gedaan in een poging de Wit-Russische taal in kaart te brengen. Dit is onder andere vanuit nationalistische motieven. De resultaten van deze onderzoeken komen goed overeen: Wit-Russisch wordt gesproken in een gebied dat beduidend groter is dan de huidige republiek Wit-Rusland. In delen van Rusland wordt er ook Wit-Russisch gesproken, en ook in delen van Litouwen en Letland.

Gangbare taal

Als je in Wit-Rusland bent, is het het handigst om gewoon overal Russisch te spreken. Dat is verreweg de meeste gesproken taal in Wit-Rusland. Hoogstwaarschijnlijk roep je meer verwarring op als je probeert wat Wit-Russisch te praten in plaats van Russisch.

Wit-Russisch

President Loekasjenko geeft de voorkeur aan het Russisch boven het Wit-Russisch. Het Wit-Russisch, dat iets meer dan één derde van de bevolking dagelijks gebruikt, heeft hij bijna helemaal uit het openbare leven teruggedrongen. Het aantal Wit-Russen dat alleen Wit-Russisch gebruikt in het dagelijks leven, daalde onder Loekasjenko’s bewind van 17,3 procent naar 3,5 procent. De meeste mensen uit Wit-Rusland vinden dat zowel het Wit-Russisch als het Russisch de officiële talen moeten blijven in hun land.
Zoals hierboven te lezen is, er is maar weinig support vanuit de staat om het Wit-Russisch ‘levend te houden’. Vreemd is het dan eigenlijk dat veel teksten in Wit-Rusland nog wel in het Wit-Russisch zijn. Zoals straatbordjes en teksten in bussen en treinen.
In Wit-Rusland is een kleine, maar snel groeiende groep van studenten, die nationalistisch zijn, en het gebruik van het Wit-Russisch willen weer extra willen bevorderen.

Geschiedenis

In de 14e eeuw, was het Wit-Russisch de lingua franca, de taal waarin alle volken die het vorstendom Litouwen bewoonden met elkaar communiceerden. Het was de staatstaal, de taal waarin de wetten werden opgesteld. De taal was steeds in ontwikkeling, zelfs in de officiële documenten van die tijd zijn er regionale verschillen op te merken. Tot de 17e eeuw bleef het Wit-Russisch de status van officiële taal behouden, maar geleidelijk schakelde de elite over op het Russisch of Pools. Daarna werd het Pools de officiële taal in het Pools-Litouwse Gemenebest, maar het Wit-Russisch bleef wel de omgangstaal van de gewone bevolking. Er kwam pas weer verandering in, in de 18e eeuw, toen Russische onderzoekers de taal herontdekten. Een belangrijk moment voor de ontwikkeling van de Wit-Russische taal was in 1918. Toen legde Branislau Tarasjkevitsj voor het eerst de spellingregels van de Wit-Russische taal vast.