Van pictografisch schrift naar alfabetisch schrift

Met het woord schrift kunnen verschillende dingen worden bedoeld. Schrift kan een manier van schrijven zijn, een geheel van bij elkaar horende lettertypen en cijfertypen, een aantal aan elkaar gehechte vellen papier om op te schrijven maar vooral een systeem om een taal grafisch weer te geven. Het grafisch weergeven gebeurt door gebruik te maken van tekens en letters die in een bepaalde volgorde een woord vormen en daarmee een betekenis hebben. In het verleden hebben diverse schriftsystemen bestaan die uiteindelijk hebben geleid tot het veelvuldig toegepaste alfabetische schrift met 26 letters.

Bron voor de geschiedenis

Eeuwenlang werden gebeurtenissen vooral doorverteld. Maar ooit zijn er volken begonnen met woorden op een bepaalde manier weer te geven zoals door kleine tekeningetjes. Ook werden handelsovereenkomsten door middel van schrift vastgelegd in plaats van mondeling overeen te komen wat vooral gebeurde door aantallen aan te geven. Alles wat in het verleden door middel van welke vorm van schrift dan ook is vastgelegd is een belangrijke bron voor de geschiedenis van de volkeren. Vaak hebben opgravingen van inscripties en andere voorbeelden van schrift veel bijgedragen aan de kennis over de volkeren uit het verleden.

Schrijven in pictografisch schrift is oudste vorm

De oudste vorm van het schrift is vermoedelijk rond 3500 voor Christus ontstaan in het hedendaags Zuidoost-Irak. Dat zogenaamde pictografische schrift was een beeldschrift dat bestond uit kleine tekeningetjes. Het werd vooral gebruikt om aantallen aan te geven zoals bijvoorbeeld drie koppen van een dier als het over drie dieren ging. Deze tijdrovende manier van schrijven werd later vereenvoudigd tot het spijkerschrift waarbij de tekeningetjes werden vervangen door tekens die op spijkers lijken. Met het spijkerschrift werd onder meer de administratie van een stad bijgehouden. Hieruit heeft zich het beeldschrift ontwikkeld.

Drie schriftsoorten

Hoewel wij volledig vertrouwd zijn met slechts één soort schrift, namelijk het alfabetische schrift, bestaan er nog steeds drie verschillende schriften: beeldschrift, lettergrepenschrift en alfabetisch schrift.

Beeldschrift

Het meest voorkomende beeldschrift is het Chinees met zeer veel beeldtekens. In de loop van de eeuwen zijn er wel 56.000 tekens ontstaan waarvan een goed opgeleide Chinees er echter maar een 7000 kent. Naast China kent ook Japan beeldtekens hoewel Japans schrift een combinatie van drie verschillende systemen is. Beeldschrift wordt ook logografische schrift genoemd. Naast het klassieke beeldschrift bestaat er ook een vereenvoudiging van het Chinese beeldschrift dat makkelijker is aan te leren en toe te passen.

Lettergrepenschrift

Het lettergrepenschrift, ook wel syllabisch schrift genoemd, komt zelden meer voor. Het bestond vooral in de periode van het Oude Egypte waarvan veel op muren en papyrusrollen bewaard is gebleven en ontcijferd. Dit schrift ging uit van hiërogliefen. Voorbeelden van het syllabisch schrift of lettergrepenschrift zijn het Cherokee-syllabenschrift dat is bedacht door de zilversmid Sequoya. Andere syllazbische schriften zijn het schrift van de Mangyan op de Filipijnen en het Japanse Katakana en Hiragana. Ook diverse Inuit talen hebben een syllabisch schrift.

Alfabetisch schrift met 26 letters en geen tekens meer

Bron: Geralt (bewerkt), Pixabay

Het alfabetisch schrift is het eenvoudigste schrift omdat slechts 26 letters voldoende zijn om alle woorden op te schrijven. Het schrift is in de eerste vorm uitgevonden door Semitische volkeren met als bekendste de Feniciërs. Het alfabetisch schrift werd door veelvuldige contacten met omringende volken overgenomen door de Grieken, Hebreeërs en Arabieren. Via de Grieken namen ook de Romeinen het over. Gaandeweg hebben er echter veel aanpassingen plaatsgevonden tot het uiteindelijke eenvoudige schrift. De naam van het schrift is afgeleid van het Griekse alpha en bèta dat de eerste twee symbolen zijn van het Griekse alfabet.