Wat is de Gouden Pen van Blendle?

Elke maand reiken de lezers van de kiosk-app Blendle zonder dat ze daar wellicht erg in hebben een trofee uit aan het populairste artikel. Op basis van de gezamenlijke leesvoorkeuren van de meer dan 200.000 Nederlandse gebruikers van de app, wint het meest gelezen artikel de Gouden Pen, een nieuwe maatstaf voor de Nederlandse journalistiek. Gezien het grote aantal kranten en tijdschriften dat beschikbaar is via Blendle geeft deze prijs een goede indruk van de interesses van de Blendle-gebruikers.

Wat is Blendle?

Blendle is een programma dat in april 2014 werd gelanceerd door Marten Blankesteijn en Alexander Klöpping. Met Blendle willen zij vooral jongeren weer journalistieke artikelen van kwaliteit laten lezen door deze los te verkopen, in plaats van een gehele editie van een tijdschrift of krant. In oktober 2014 werd bekend dat The New York Times en de Duitse uitgever Axel Springer samen besloten tot een investering van liefst 3 miljoen euro.

De uitverkiezing

Sinds mei 2014 worden maandelijks de populairste artikelen in de Nederlandse media bepaald door Blendle en diens gebruikers. Het is echter niet zo dat simpelweg het meest aangeklikte artikel de prijs in de wacht sleept. De app kan dankzij de verzamelde data ook inzien hoeveel lezers hun geld terugvroegen, wat om uiteenlopende redenen kan worden gevraagd. Men kan bijvoorbeeld claimen dat het artikel per ongeluk is gekocht door foutief te klikken of dat het artikel niet voldeed aan de titelomschrijving.

De Utrechtse start-up beschrijft het selectieproces als volgt: 'De winnaars worden berekend volgens een vaste formule die rekening houdt met het aantal aankopen (waarbij goedkopere stukken in het voordeel zijn), met de omzet (waarbij duurdere artikelen in het voordeel zijn) en met het aantal mensen dat geld terugvroeg (om clickbait-stukken extra te straffen)'. Lokkertjes worden dus afgestraft en ook de prijs van het artikel rekent men mee in de berekening, waardoor een eerlijkere toewijzing moet worden bereikt. Aan het eind van ieder kalenderjaar strijden de maandelijkse winnaars om de Gouden, Zilveren en Bronzen Pen van het jaar. Een reportage over de vliegramp in Oekraïne met de MH17 van Olaf Koens in De Volkskrant werd in 2014 de eerste Gouden Pen-winnaar.

Eerdere winnaars

De concurrentie is steeds heviger naarmate Blendle meer kranten en tijdschriften toevoegt aan de app. Naast de grote landelijke kranten zoals de Volkskrant, het NRC, de Telegraaf en het AD zijn vele tijdschriften beschikbaar op het platform. Een opvallende winnaar is het tijdschrift 360, dat buitenlandse journalistiek selecteert en vertaalt naar het Nederlands. Dit tijdschrift won in 2015 meerdere malen de eerste prijs. Ook de Volkskrant, HUMO en nrc.next wonnen meerdere malen in de eerste 12 maanden van de verkiezing.

Daarnaast valt op dat veel artikelen over voedingswaren populair zijn bij het Blendle-publiek. In juni 2015 was een artikel over gluten het populairst, terwijl een maand eerder de verslaving aan suiker centraal stond in het winnende stuk van Grazia. Een ander artikel van Quest over speltbrood in vergelijking tot tarwebrood ging ook aan de haal met een eerste prijs. Verder zijn artikelen over intimiteit, geweld, verboden middelen en het verbeteren van je carrière vrijwel elke maand terug te vinden in de top drie.

Deze maandelijkse gegevens geven een inkijk in de interesses van de lezers die via de app hun honger naar nieuws stillen. Bovendien worden de journalisten beloond voor hun sterke artikelen, waarbij de selecties van de Blendle-redacteuren wel een handje kunnen helpen, aangezien de keuzes van de redacteuren als aanbevolen artikelen op de startpagina van de gebruiker verschijnen.

De makers van de app zelf suggereren dat journalisten, en dan vooral freelancers, een betere onderhandelingspositie hebben wanneer via Blendle blijkt dat hun artikelen populair zijn, iets dat veel moeilijker te analyseren is met de papieren versie van een krant of tijdschrift.
Er klinken vanuit de journalistieke sector echter ook negatieve geluiden. Zo is er geen directe betaalregeling tussen Blendle en freelancers. De start-up verwijst deze klachten naar de uitgevers voor wie de artikelen worden geproduceerd, in plaats van zelf premies uit te keren aan de journalisten.